Jedną z konsekwencji odejścia od etatowej pracy jest obniżenie poczucia bezpieczeństwa socjalnego wśród pracowników, których określa się mianem prekariatu, a wykonywane przez nich prace jako niepewne (prekarne). W artykule, w nawiązaniu do dyskusji w środowisku naukowym, toczącym się co najmniej od lat 80. XX w., skupiam uwagę na dwóch aspektach zagadnienia: niepewności przypisywanej do obecnie wykonywanej pracy zawodowej oraz roli polityki społecznej i jej instytucji w kreowaniu prekarnych miejsc pracy. Wykorzystuję metodę porównawczą, sięgając do prac, których autorzy piszą o prekariacie w sposób bezpośredni lub gdzie stanowi on kontekst wypowiedzi o rzeczywistości społecznej. W ten sposób zamierzam pozyskać znaczenie i treść pojęcia prekariat.

Inclusion is often understood as a deeper integration, what means that integration itself loses its basic sense of a voluntary and spontaneous interpersonal relationship based on the equality of rights and equalization of life (developmental) opportunities. Integration as a pedagogical concept originates from the idea of the universal education known since the times of Jan Amos Komensky, and nowadays it refers into the philosophical and social contexts of the idea of freedom and equality, constituting an important aspect of the social cohesion policy. Quite rarely, attention is paid to the fact that social (including educational) inclusion can – in defiance of noble assumptions and without conscious intention – aim at dominating the included minority group. The proposal to think about integration as the purpose of inclusion concerns both activities undertaken on educational grounds (especially for students with special educational needs) and more general social policy.

The aim of the article is to present the place of the social and solidarity economy in the state policy aimed at reducing social exclusion in Poland. The analysis focuses in particular on social cooperatives and the conditions for their functioning, which are one of the tools of active social policy. The activities of social cooperatives are aimed at supporting people at risk of social exclusion and at their social inclusion.

Artykuł opisuje dwa przypadki rozwoju państwa opiekuńczego (welfare state): polski i izraelski. W obu przykładach mieliśmy do czynienia z przejściem z etatystycznego państwa opiekuńczego do modelu neoliberalnego charakterystycznego dla państw anglosaskich. W przypadku Polski dokonało się to częściowo, w przypadku Izraela w stopniu znacznie większym. Analizując rozwój welfare state na wskazanych przykładach, spróbowano także odpowiedzieć na pytanie o przyczynę kierunku tych przemian.

Wraz z globalnym starzeniem się populacji praca socjalna z osobami starszymi nabiera coraz większego znaczenia dla społeczeństwa. Jednym z głównych warunków skutecznego prowadzenia pracy socjalnej z osobami starszymi jest szkolenie wykwalifikowanych specjalistów posiadających m.in. pozytywną postawę w zakresie pracy z osobami starszymi. Postawy pracowników socjalnych powstają w dużym stopniu podczas przechodzenia kształcenia zawodowego. W artykule opisano wyniki badania komponentu poznawczego postaw wobec pracy z osobami starszymi studentów kierunku „Praca socjalna” z Rosji (m. Omsk) i Polski (m. Lublin i m. Kielce). Jest ono częścią badania postaw wobec pracy z osobami starszymi studentów kierunków pomocowych, prowadzonego pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Kanios w ramach Programu im. L. Kirklanda.

Pandemia COVID-19 jest czynnikiem, który może w znaczącym stopniu zmienić sytuację na rynku pracy w Polsce. Obecnie – choć poza sporem pozostaje to, że takie przekształcenia nastąpią – można jednakże mówić raczej o pewnych prognozach co do przewidywanych kierunków i stopnia możliwych modyfikacji w tym zakresie, a finalny ich stan będzie efektem tak czasu trwania swoistego „zawieszenia” działalności szeregu firm, ale i pracowników, jak i efektywności podejmowanych działań – zarówno w sferze medycznej, jak i ekonomicznej, czy społecznej. Przedstawiony artykuł jest jednym z głosów w dyskusji na wskazany temat, toczącej się w przestrzeni publicznej, której celem jest nie tylko wskazanie potencjalnych wektorów rozwoju rynku pracy w trakcie i po trwającej pandemii, ale także zidentyfikowanie jego głównych problemów. Bowiem to właśnie w okresach znacznego pogorszenia koniunktury ujawniają się nieprawidłowości i zaniedbania, które mogą mieć istotny wpływ na rynek pracy i jego uczestników.