Dążenia do rozwoju współpracy w ramach Unii Europejskiej z partnerami na poziomie regionalnym wynikają ze znacznego zróżnicowania narodowych systemów prawnych oraz procedur i wynikających stąd istotnych trudności w zakresie przeprowadzania i zarządzania działaniami dotyczącymi współpracy. Impulsem do pogłębienia roli regionu była realizacja programów Funduszy Strukturalnych. Województwa jako regiony kandydują do roli trzeciego uczestnika układu unijnego tworząc nowy trójszczeblowy układ podmiotowy: wspólnota – państwo – region. By wystąpić w tej roli muszą aktywnie działać w celu wzmocnienia swej pozycji na forum europejskim, w szczególności w gremiach kształtujących politykę regionalną. Szansą dla regionów jest w szczególności rozwój polityki regionalnej Unii Europejskiej, której celem jest redukowanie różnic rozwoju lokalnego i likwidacja rejonów biedy i zacofania. Artykuł przedstawia prawne aspekty związane z określeniem „regionu” na gruncie prawa polskiego. Przedstawia również walory polskiego województwa na forum unijnym i możliwe formy oddziaływania na realizowaną politykę unijną.

W artykule została przedstawiona ewolucja stosunków Rosji ze Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej ASEAN, ze szczególnym uwzględnieniem relacji współczesnych. W drugiej dekadzie XXI w. Rosja zintensyfikowała kierunek azjatycki swojej polityki zagranicznej. W opinii wielu ekspertów ta polityka przekłada się w zbyt oczywisty sposób na relacje z Chinami, przez co Rosja może uzależnić się od tego mocarstwa i być postrzegana jako niesamodzielny gracz regionalny. Podejmowane są zatem działania, aby zdywersyfikować partnerów. ASEAN jest jednym z bardziej perspektywicznych, choć jednocześnie trudnych kierunków. Perspektywicznych ze względu na dynamikę rozwoju oraz aktywne uczestnictwo w regionalnych, jak również transregionalnych działaniach, trudnych, bowiem mimo deklaracji rozwój stosunków między ASEAN i Rosją postępuje powoli. Nową koncepcją rosyjską, która ma ożywić współpracę a jednocześnie pokazać, że Rosja może być niezależnym graczem regionalnym, jest projekt Wielkiej Euroazji, który jest zgodny z aktualnymi trendami „nowego regionalizmu”.

Procesy globalizacji ujawniające się u schyłku średniowiecza pod wpływem postępu kulturowo-cywilizacyjnego nie ominęły Gdańska. Położenie geograficzne zasadniczo wpłynęło na portowo-handlowy charakter miasta: z jednej strony zapotrzebowanie na produkty gospodarki naturalnej pochodzące z terenów Polski zgłaszały, stojące na wyższym poziomie rozwoju, państwa Europy Zachodniej, z drugiej zaś port nad Motławą stał się miejscem redystrybucji produktów wytworzonych na terenach Rzeczypospolitej, dostarczanych najtańszym wówczas sposobem, jakim były spływy Wisłą i jej dorzeczami. Rozwój handlu Gdańska z Zachodem sprzyjał wymianie kulturalnej, postępowi technicznemu i wzrostowi zamożności mieszkańców miasta. Pomimo ograniczonego oddziaływania Gdańska na procesy globalizacyjne zachodzące w skali świata, dostrzega się jego istotne znaczenie w zjawiskach pośrednich, umożliwiających wzrost globalnej aktywności głównych podmiotów politycznych. Zauważa się, że procesy te i zjawiska ukształtowały Gdańsk jako główny ośrodek asymetrycznej wymiany gospodarczej i kulturowo-cywilizacyjnej między Europą Zachodnią i Polską, co jest przedmiotem niniejszego wykładu.