Laurence Alma-Tadema (1865–1940) jako popularyzatorka historii i kultury polskiej
- Institution: Szkoła Doktorska Uniwersytetu Opolskiego
- Year of publication: 2020
- Source: Show
- Pages: 111-133
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/acno2020104
- PDF: acno/9/acno202004.pdf
Laurence Alma-Tadema (1865–1940) as a popularizer of Polish history and culture
The main goal of the article is to present the activities of the British poet and writer Laurence Alma-Tademy (1865–1940) to popularize Polish history and culture in Great Britain during World War I and in the preceding period. A biographical sketch of Alma-Tedema and the most important threads related to her pro-Polish activities are outlined. Various directions of her activity were presented, as well as her special relationship with the Polish pianist and composer Ignacy Jan Paderewski. Alma-Tademy’s relations with other Polish activists – Roman Dmowski and Henryk Sienkiewicz were also presented. Laurence Alma-Tadema, as she claimed, loved Poland and chose it as her homeland. She tried to familiarize the British with Polish culture and history. Moreover, her commitment to helping Polish victims of the war, now forgotten, is not without significance. The article discusses the most important aspects of Alma-Tademy’s work for the Polish cause.
BIBLIOGRAFIA:
- Alma-Tadema L. do Dmowskiego R., 8 grudnia 1915; 14 sierpnia 1916; 14 grudnia 1916; 20 czerwca 1917; MNA 100/3, k. 105, 108–111, 114, 124.
- Alma-Tadema L., A Final Raport a Statement of Accounts and a Record of Gratitude, Wittersham 1924, AAN, 2/100/0/3.1/597.
- Alma-Tadema L., Garczyński T., Polish Exiles Protection, sierpień 1915, AAN 2/39/0/12/2015, nr 1.
- Alma-Tadema L., Henryk Sienkiewicz. May 5, 1846 – November 16, 1916. In Memoriam, DI 99304 MNW.
- HO 144/403/B22997A, Nationality and Naturalisation: Tadema, Laurence Alma, from Belgium. Resident in London. Certificate A9892 issued 14 October 1897, The National Archives, Kew; HO 144/403/B22997, Nationality and Naturalisation: Tadema, Anna Alma, from Belgium. Resident in London, Certificate A9421 issued 12 January 1897, The National Archives, Kew.
- Kozicki S. do Rozwadowskiego J., 22 listopada 1917, AAN Arch. KNP, mikr. 22741, syg. 2015, k. 28.
- Nolan R. S. do Czapskiego W., 7 września 1916, AAN Arch. KNP, mikr. 22740, syg. 2016, k. 12.
- Polish Exiles Protection w Londynie, AAN Arch. KNP, mikr. 22741, syg. 2015, k. 12–13.
- Wyciąg z protokołu PKN, 19 listopad 1917, podpisany przez Rozwadowskiego, AAN Arch. KNP, mikr. 22741, syg. 2015, k. 22.
- „Bluszcz. Pismo tygodniowe illustrowane dla kobiet”, 8 (20).10.1886, r. 22 nr 42, s. 336.
- „Gazeta Lwowska”, 25.10.1910, nr 242, s. 4; 29.03.1914, nr 71, s. 3; 29.06.1912, nr 147, s. 5.
- „Gazeta Podhalańska”, 4.05.1919, nr 18, s. 5; 11.05.1919, nr 19, s. 1; 8.06.1919, nr 23, s. 3.
- „New York Journal and advertiser”, 17.12.1898, s. 12.
- „New Zealand Herald”, 4 .03.1905, vol. XLII, nr 12806, s. 6.
- „South Canterbury Times”, 16.03.1901, nr 3041, s. 2.
- „Świat: pismo tygodniowe ilustrowane poświęcone życiu społecznemu, literaturze i sztuce”, 17.01.1914, r. 9, nr 3, s. 12.
- „The Times”, 31.07.1915, s. 1.
- „Vogue” 1894, vol. III, Condé Nast Publications, s. 269.
- A recipe for happiness. Miss Alma Tadema Here to Tell Americans How to Attain It, „The New York Times”, 02.1908, s. 16.
- Alma-Tadema L., From a polish forest, [w:] A. Altenberg, „Lamus” 1909 /10, nr 2/8 (4), s. 464–465.
- Alma-Tadema L., Poland’s Tragedy, „The Times”, 17.04.1915, s. 11.
- Alma-Tadema L., Sienkiewicz H., The Polish Victims’ Relief Fund, „The Tablet”, 7.08.1915, s. 185.
- Alma-Tadema L., Stricken Poland, „North-Eastern Daily Gazette Middlesbrought”, 18.12.1914, s. 3.
- Asks women to aid Poland.; Laurence Alma Tadema Wants Them to Help Sienklewicz’s Plan, „New York Times”, 7.02.1908, s. 8.
- Deaths, „The Times”, 14.03.1940, nr 48564, s. 1.
- Goście grunwaldzcy, „Czas”, 15.07.1910, r. 63, nr 317, s. 3.
- Grzymała-Siedlecki A., I.J. Paderewski, J. Paderewski mówi – o swej akcji podczas wojny w Anglji, „Kurjer Warszawski”, 11.11.1934, r. 114, nr 311, s. 5–6.
- Henryk Sienkiewicz o zadaniach Komitetu Generalnego w Vevey w Szwajcaryi, „Przyjaciel Ludu”, 20.02.1917, nr 41.
- Ladies’ Gossip, „Otago witness”, 16.06.1909, nr 2882, s. 73.
- Marinetti F.T., „Poesia: rassegna internazionale” 1905, nr 1, s. 16.
- McKenna E.M., Alma-Tadema and his home and pictures, „McClure’s Magazine”, listopad 1896, vol. VIII, s. 41.
- Repertuar teatru miejskiego w Krakowie, „Gazeta Lwowska”, 3.01.1909, nr 1, s. 5.
- Sprawy polskie. Życie polskie zagranicą, „Nowa reforma”, 17.01.1914, nr 11, s. 4.
- Third supplement to „The London Gazette”, 7.01.1918, nr 30460, s. 367.
- W rodzinie p. Curie-Skłodowskiej, „Nowa Reforma”, 3.02.1911, nr 54, s. 3.
- R. Alma-Tadema, „Dziennik Polski”, 30.11.1917, r. 2, nr 264, s. 2.
- Alma-Tadema L., Poland, Russia and the War, London 1915.
- Alma-Tadema L., The Children of Poland, London 1918.
- Biuletyn of Mount Holyoke College. Annual Report of the President 1907–1908, vol. 2, nr 3, South Hadley, Massachusetts, styczeń 1909.
- Conrad J., The Collected Letters of Joseph Conrad 1903–1907, vol. 3, red. F.R. Karl, L. Davies, Cambridge 1983.
- Crane S., The Little regiment, and other episodes of the American civil war, London 1897.
- Dmowski R. do Kozickiego S., 21 września 1921, [w:] M. Kułakowski, Roman Dmowski w świetle listów i wspomnień, t. II, Londyn 1972, s. 267.
- Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie państwa, t. I, Warszawa 1988.
- Downs B.W., Anglo-Dutch Literary Relations, 1867–1900: Some Notes and Tentative Inferences, „The Modern Language Review” 1936, vol. 31, nr 3, s. 322.
- Haweis M.E., Beautiful Houses: Being a Description of Certain Well-known Artistic Houses, New York 1882, s. 23–33.
- Sprawozdanie Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana” w Krakowie 1910, Kraków 1910.
- Kalendarz „Prawdy” na Rok Pański 1914, Kraków 1914, s. 195–196.
- Kozicki S., Pamiętnik 1876–1939, Słupsk 2009.
- Landau R., Paderewski, Warszawa 1935.
- MacConaghy Ch.J., Paderewski, the story of a modern immortal, New York 1933.
- Miss Laurence Alma-Tadema, [w:] Every woman’s encyclopaedia, vol. 2, Londyn 1910–1912, s. 1500.
- Modjeska H., Memories and impressions of Helena Modjeska; an autobiography, New York 1910.
- Monkhouse W.C., British Contemporary Artists, New York 1899.
- Nowaczyński A., Góry z piasku: szkice, Warszawa 1922.
- Orłowski J., Helena Paderewska: na piętnastolecie Jej pracy narodowej i społecznej 1914–1929, cz. 1: W służbie bratniej pomocy, Chicago 1929.
- Paderewska H., Memoirs, 1910–1920, M. Siekierski, Stanford, California 2015.
- Paderewski I.J., Pamiętniki, Kraków 1982.
- Paderewski I.J., Chopin, tłum. L. Alma-Tadema, Londyn 1911.
- Raczyński E., Od Narcyza Kulikowskiego do Winstona Churchilla, Londyn 1993, s. 116.
- Sienkiewicz H. i Osuchowski A. do Alma-Tademy L., Vevey 10 maja 1915, [w:] Henryk Sienkiewicz, Listy, t. I, cz. I, oprac. J. Krzyżanowski, M. Bokszczanin, Warszawa 1977.
- Strakacz A., Paderewski As I Know Him, From the Diary of Aniela Strakacz, tłum. z j. pol. H. Chybowska, New Brunswick 1949.
- Achmatowicz A., Henryk Sienkiewicz, Foreign Office i kuria watykańska. Problem pomocy ofiarom wojny w Polsce w 1915 r., „Przegląd Historyczny” 1989, nr 80/2, s. 339–352.
- Barrow R.J., Lawrence Alma-Tadema, London 2014.
- Davies N., The Poles in Great Britain 1914–1919, „The Slavonic and East European Review”, styczeń 1972, vol. 50, nr 118, s. 63–89.
- Florkowska-Frančić H., Między Lozanną, Fryburgiem i Vevey. Z dziejów polskich organizacji w Szwajcarii w latach 1914–1917, Kraków 1997.
- Gretchen G., Frances Hodgson Burnett. The Unpredictable Life of the Author of ‘The Secret Garden’, London 2004.
- Kułakowski M., Roman Dmowski w świetle listów i wspomnień, t. II, Londyn 1972.
- Mix K.L., A Study in yellow; the Yellow book and its contributors, Lawrence 1960.
- Niklewska J., Anglicy przychylni i nieprzychylni Romanowi Dmowskiemu, „Niepodległość i Pamięć” 2005, nr 12/1 (21), s. 57–76.
- Niklewska J., Roman Dmowski w Londynie i w Paryżu w świetle jego archiwum z lat 1915–1919, [w:] Myśl polityczna Romana Dmowskiego, red. J. Engelgard, Warszawa 2009, s. 61.
- Pajewski J., Wokół sprawy polskiej 1914–1918, Poznań 1970.
- Płygawko D., Nowojorska Polonia i Henryk Sienkiewicz. Z badań nad akcją ratunkową dla ziem polskich podczas I wojny światowej, „Mazowieckie Studia Humanistyczne” 2002, nr 8/2, s. 155–170.
- Płygawko D., Sienkiewicz w Szwajcarii. Z dziejów akcji ratunkowej dla Polski w czasie pierwszej wojny światowej, Poznań 1986.
- Sibora J., Dyplomacja polska w I wojnie światowej, Warszawa 2013.
- Siedlecki M., Paryż 1919. Wrażenia i wspomnienia, Kraków 1919.
- Szmidt J., Biblioteki polskie we współczesnym Londynie, Warszawa 1998.
- Zamoyski A., Paderewski, Londyn 1982.
- Zamoyski A., Paderewski, Warszawa 2010.
- Złotkieweicz-Kłębukowska J., Polonofilska działalność Laurence Alma Tademy w czasie I wojny światowej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F. Historia” 1999, vol. 54, s. 103–114.
- E-ncyklopedia, Historia Kościoła na Śląsku, https://silesia.edu.pl/index.php/Symior_Jan.
Laurence Alma-Tadema popularization of Polish culture First World War war victims Ignacy Jan Paderewski Roman Dmowski