Edukacja historyczna: Polska – Europa – świat. Jak przedstawiać historię Polski, by Europa i świat chciały ją poznawać?
- Institution: Szkoła Doktorska, Uniwersytet Opolski
- Institution: Szkoła Doktorska, Uniwersytet Opolski
- Institution: Szkoła Doktorska, Uniwersytet Opolski
- Institution: Szkoła Doktorska, Uniwersytet Opolski
- Year of publication: 2020
- Source: Show
- Pages: 259-300
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/acno2020109
- PDF: acno/9/acno202009.pdf
Historical education: Poland – Europe – the World. How to present the history of Poland so that Europe and the world would like to get to know it?
This publication has been prepared by a group of doctoral studens at the Institute of History of the University of Opole, as a result of discussions on the prospects for the development of historical education in Poland, Europe and the world, undertaken during the course: Historical education: Poland – Europe – the World. The result of these considerations is this article, which proposes some possibilities of presenting the history of Poland in an objective manner, at the same time one that may arouse interest outside Poland. The content of the article is a proposal to promote prominent figures associated with Poland over the centuries, people of different sexes, professions and fields of activity: St. Wojciech, Radzim Gaudenty, queen Rycheza, the rhodium von Oppersdorff, Jan Ignacy Felbiger, Herbert Clark Hoover, Rosa Bailly and Karl Dedecius. What these characters have in common is their foreign origin and the fact that they liked Poland and its inhabitants, and influenced its history with their activities. The text contains short biographies of these people. Popularization of the activities of these characters can take place on various levels. It is worth devoting to them scientific conferences, looking at their activities from their homelands, various artistic and popularizing projects could be carried out on them. These characters could also be presented to a wider audience through mass culture.
BIBLIOGRAFIA:
- Akt fundacyjny klasztoru w Brauweiler.
- Dedecius K., Europejczyk z Łodzi. Wspomnienia, Kraków 2008.
- Długosz J., Jana Długosza kanonika krakowskiego ksiąg dwanaście, tłum. K. Mecherzyński, t. 1, ks. I.
- Długosz J., Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Wrocław 2003.
- Felbiger J.I., Wissenschaften und Bezeigen rechtschaffner Schulleute, Sagan 1768.
- Gall Anonim, Kronika Polska, tłum. R. Grodecki, Kraków 2010.
- Gall Anonim, Kronika Polska, Wrocław 2003.
- Kronika Thietmara, tłum. M.Z. Jedlicki, Kraków 2005.
- Królewsko-Pruska Generalna Szkolna Ustawa dla rzymskich katolików w miastach i na wsi samowładnego Księstwa Śląska i Hrabstwa Glacu, Pocdam, 3 November 1765, Breslau 1765,
- Najdawniejsze roczniki krakowskie i kalendarz, wyd. Z. Kozłowska-Budkowa, MPH s.n., t. 5, Warszawa 1978.
- Amerykańscy prezydenci. 41 historycznych portretów od Jerzego Waszyngtona do Billa Clintona, red. J. Heideking, Wrocław 1999.
- Banik J., Rody opolskie, Żyrardów 2005.
- Buko A., Ośrodki centralne a problem najstarszego patrymonium dynastii Piastów, „Archeologia Polski” 2012, t. 57.
- Buko A., Zanim powstało państwo Piastów. O osobliwościach ziemi krakowskiej IX–X wieku w świetle danych archeologii, [w:] Studia nad dawną Polską, t. 4, red. T. Sawicki, Gniezno 2015.
- Burda B., Jan Ignacy Felbiger – osiemnastowieczny organizator szkolnictwa na Śląsku i w Austrii, „Studia Zachodnie” 1996.
- Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Śląska Opolskiego. Od średniowiecza do końca w. XIX, Kraków 1974.
- Chrzest Mieszka I i chrystianizacja państwa Piastów, red. J. Dobosz, M. Matla, J. Strzelczyk, Poznań 2017.
- Czapliński W., Emigracja polska na Śląsku 1655–1660, „Śląski Kwartalnik Historyczny «Sobótka»” 1955, t. X, nr 4.
- Dalewski Z., Koronacja Mieszka II [w:] Historia narrat. Studia mediewistyczne ofiarowane Profesorowi Jackowi Banaszkiewiczowi, red. A. Pleszczyński, J. Sobiesiak, M. Tomaszek, P. Tyszka, Lublin 2012.
- Dedecius K., Stalingrad, „Odra” 1997, nr 10.
- Delimata M., Ucieczka z Polski i niemieckie losy królowej Rychezy (po 1031––1063), [w:] Docendo discimus. Studia historyczne ofiarowane profesorowi Zbigniewowi Wielgoszowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. K. Kaczmarek, J. Nikodem, Poznań 2000.
- Dobijanka-Witczakowa O., Życie i działalność twórcza Karla Dedeciusa, [w:] Karl Dedecius. Ambasador kultury polskiej w Niemczech, K.A. Kuczyński, I. Bartoszewska, Łódź 2000.
- Domański T., Rosa Bailly. Wielka Francuzka o polskim sercu, Lublin 2003.
- Dowiat J., Chrzest Polski, Warszawa 1997.
- Dowiat J., Metryka chrztu Mieszka I i jej geneza, Warszawa 1961.
- Gawlik S., Dzieje kształcenia nauczycieli na Śląsku Opolskim, Opole 1979.
- Görlich J.G., Tradycje muzyczne Głogówka, „Rocznik Głogówecki” 2011.
- Gorzelik J., Katolicka axis mundi w dobie trydenckiej konfesjonalizacji. Kolumny maryjne na Górnym Śląsku do roku 1740, „Rocznik Głogówecki” 2009, nr 3.
- Gorzelik J., Między Rzymem a Wittenbergą i Genewą (1526–1660), [w:] Sztuka Górnego Śląska, red. E. Chojecka, Katowice 2004.
- Gorzelik J., Rezydencja – klasztor – miasto. Sztuka Górnego Śląska wobec trydenckiej konfesjonalizacji, Gliwice 2014.
- Grove G., Beethoven und seine neun Symphonien, Paderborn 1906.
- Halko S., Richeza von Polen. Gemahlin Mieczyslaws II., Freiburg 1914.
- Hauptstock G., Z dziejów Głogówka, Głogówek 2009.
- Janicki K., Damy ze skazą. Kobiety, które dały Polsce koronę, Warszawa 2016.
- Johann Ignaz von Felbigers Methodenbuch. Mit einer geschichtlichen Einleitung uber deutsche Volksschuulwesen vor Felbiger, Freiburg 1892.
- Karwowski S., Besiehungen der Reisgrafen von Oppersdorff auf Ober-Glogau zu den Königen von Polen, Leobechütz 1893.
- Kętrzyński S., Polska X–XI wieku, Warszawa 1961.
- Kierski F., Podręczna encyklopediapedagogiczna, Lwów–Warszawa 1923.
- Konietzny T., Beethoven in Oberglogau, [w:] Theophil Konietzny Bausteine zur oberschlesischen Landeskunde, red. von H.-L. Abmeier, Berlin 1997.
- Konietzny T., Das Heilige Grab in Oberglogau, [w:] Theophil Konietzny Bausteine zur oberschlesischen Landeskunde, red. von H.-L. Abmeier, Berlin 1997.
- Korzeniowska W., Reformatorzy górnośląskiego szkolnictwa elementarnego w wieku XVIII i XIX, „Cieszyński Almanach Pedagogiczny” 2012.
- Kot S., Historia wychowania, 2, Warszawa 2010.
- Kuczyński K.A., Czarodziej z Darmstadt, Łódź 1999.
- Labuda G., Święty Wojciech. Biskup – męczennik. Patron Polski, Czech i Węgier, Wrocław 2000.
- Labuda G., W sprawie zjazdu gnieźnieńskiego z 1000 r., „Śląski Kwartalnik Historyczny »Sobótka«” 1966, nr 21 (4).
- Labuda G., Zakres uprawnień władczych nad Kościołem polskim nadanych przez cesarza Ottona III księciu Bolesławowi Chrobremu w Gnieźnie w r. 1000, „Roczniki Historyczne” 1998, nr 64.
- Lange T. W., W stronę Polski, czyli nieodwzajemnione uczucie hrabiego Oppersdorffa, [w:] Problemy narodowościowe Europy Środkowo-Wschodniej w XIX i XX w., P. Hauser, Poznań 2002.
- Laubert, Eine Denkschrifft Johann Samuel Richters uber das Oberschlesische Elementarschulwesen vom Jahre 1821, Oberschlesien Monatsschrift zur Pflege der Kenntnis und zur Vertretung der Interessen Oberschelsien 1915/1916.
- Madeja J., Elementarze i nauka elementarna czytania i pisania na Śląsku w wiekach XVIII i XIX (1763–1848), Katowice 1960.
- Michałowski R., Przesłanki ideowe zjazdu gnieźnieńskiego. Przyczynek do rozstrzygnięcia problemu, [w:] Homines et societas. Czasy Piastów i Jagiellonów. Studia historyczne ofiarowane Antoniemu Gąsiorowskiemu w sześćdziesiątą piąta rocznicę urodzin, red. T. Jasiński, T. Jurek, Poznań 1997.
- Mras P., Domek Loretański w Głogówku, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 1986, t. 14.
- Mróz F., Sanktuaria i kaplice Bożego Grobu w Polsce, „Peregrinus Cracoviensis” 2000, z. 8.
- Mrukwa J., Wkład Jana Felbigera w reformę szkolnictwa podstawowego w II połowie XVIII wieku, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1980, nr 13.
- Niesiecki K., Herbarz Polski, t. VII, Lipsk 1841.
- Nossowska M., „Czytelnicze” boje o marszałka Pétaina, „Res Historica” 2011, nr 3.
- Nossowska M., Cztery nieznane listy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej z lat 1935–1939, „Pamiętnik Literacki” 2012, nr 3.
- Nossowska M., O Francuzce, która pokochała Polskę. Rosa Bailly i stowarzyszenie Les Amis de la Pologne, Lublin 2012.
- Nowo-zebrane obiecało do sylabizowania y czytania po polsku y niemiecku wyprawione, Sagan 1765.
- Oppersdorff W. H. Graf von, Beethoven und der Graf von Oppersdorff: zur vierten und fünften Symphonie, [w:] Kunst, Wissenschaft, Volkskunde 1981 Jahrgang XXVI, red. E. Schulz, t. 2, Nürnberg 1981.
- Oppersdorffa Graf von W.H., Stammtafel der Grafen von Oppersdorff In Oberglogau, Frankfurt am Main 1968.
- Orłowski H., Karla Dedecius, [w:] Karl Dedecius. Ambasador kultury polskiej w Niemczech, K.A. Kuczyński, I. Bartoszewska, Łódź 2000.
- Orzechowski K., Historia ustroju na Śląsku 1202–1740, Wrocław 2005.
- Orzechowski W., Amerykański sen Ignacego Paderewskiego, „Rzeczpospolita”, 20.09.2019.
- Ożóg K., Chrzest Polski, Kraków 2015.
- Pastusiak L., Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, Warszawa 1999.
- Pawica B., Szkolnictwo w epoce średniowiecza i renesansu, [w:] Encyklopedia województwa śląskiego, t. I, 2014.
- Pobóg-Lenartowicz A., Święty Wojciech, Kraków 2002.
- Pół wieku tłumaczenia. Rozmowy z Karlem Dedeciusem, wybór, wstęp i posłowie E. Kuczyński, K.A. Kuczyński, Płock 2011.
- Pytlarz A., Rosa Bailly – sa vie et les liens d’amitié tissés avec la Pologne, [w:] Synergies Pologne, red. M. Pamuła, A. Pytlarz, Cracovie 2006.
- Rostropowicz J., Łacińskie księgi emblematyczne hrabiego Georga Oppersdorffa z Głogówka, „Rocznik Łubowicki” 2003, t. I.
- Schnurpfeil H., Geschte und Beschreibung der Stad Ober-Glogau in Oberschlesien, Ober-Glogau 1860.
- Schreiner P., Królowa Rycheza, Polska i Nadrenia. Stosunki między Polakami i Niemcami w XI wieku, Poznań–Kolonia 1996.
- Sękowski R., Herbarz szlachty śląskiej, VI, Katowice 2008.
- Sękowski R., Koniec średniowiecza i kształtowanie się podstaw ustrojowych księstw opolskiego i raciborskiego (szkice i wypisy źródłowe), Opole 2011.
- Sochacki J., Kontakty Mieszka II z opozycją lotaryńską, [w:] Komturzy, rajcy, żupani, red. B. Śliwiński, Malbork 2005.
- Strecke J., Oberglogau als Wallfahrtsort w: Festschrift zur 700-Jahrfeier der Stadt Oberglogau: 1275–1925, red. J. Strecke, P. Knötel, Oberglagau 1925.
- Strzelczyk J., Otton III, Wrocław 2009.
- Strzelczyk J., Zjazd gnieźnieński, Poznań 2000.
- Szyndzielorz A., Z dziejów Oppersdorffów, „Rocznik Głogówecki – Portret 2001” 2002, nr 2.
- Śliwiński B., Pierworodny syn pierwszego króla Polski (986–zima/wiosna 1032), Kraków 2014.
- Świechowski Z., Königin Richeza von Polen und die Beziehungen polnischer Kunst zu Köln im 11. Jahrhundert, „Kölner Domblatt” 1975, nr 40.
- Trawkowski S., Początki Kościoła w Polsce za panowania Mieszka I, [w:] Civitas Schinesghe. Mieszko I i początki państwa polskiego, red. J.M. Piskorski, Poznań–Gniezno 2004.
- Treszel M., Niektóre aspekty reform oświatowych w Polsce w XVIII wieku a filozofia Wolfa i pedagogika Felbigera, [w:] Echa KEN na Śląsku, red. T. Musioł, Opole 1974.
- Urbańczyk P., Co się stało w 96 roku?, Poznań 2016.
- Von Felbiger Johann Ignatz, [w:] Encyklopedia katolicka, red. L. Bieńkowski, t. 5, Lublin 1989.
- Weigt G., Jan Kazimierz w Głogówku, [w:] Ziemia Prudnicka, Rocznik 2005.
- Wiszewski P., Domus Bolezlai. W poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku), Wrocław 2008.
- Zajączkowska U., Jan Kazimierz na Śląsku, Opole 1996.
- Janicki K., Rycheza (-1063), https://ciekawostkihistoryczne.pl/leksykon/rycheza-1063/.
- Dendewicz F., Jan Kazimierz, [w:] Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, http://www.powiat.nysa.pl/files/editor/Nysa_13strbig.pdf.
- Schwartz T.F., Hoover and Paderewski, National Archives. Hoover Heads, https://hoover.blogs.archives.gov/2019/02/27/hoover-and-paderewski.
- 1000 dolarów za porcję ryżu i kakao. Słynny obiad Herberta Hoovera, rmf24, https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-1000-dolarow-za-porcje-ryzu-i-kakao-slynny-obiad-herberta-ho,nId,2645605.
- 100 lat temu odrodzona Polska zyskała pierwszego ambasadora USA, dzieje.pl, https://dzieje.pl/aktualnosci/100-lat-temu-odrodzona-polska-zyskala-pierwszego-ambasadora-usa.
- Polska 1926. Portret zbiorowy II RP, http://www.polska1926.pl/.
historical education st. Wojciech Radzim Gaudenty Rycheza rhodium von Oppersdorff Felbiger’s reform Herbert Clark Hoover Rosa Bailly Karl Dedecius