Analysis of the Functioning Profession of Social Workers in Poland in the Perspective of Professionalisation

A social worker is a key support profession in the social assistance system, so this profession should be performed by well-educated specialists. The aim of this article is to study the advancement of the process of professionalisation process of the job of a social worker in Poland. The research questions concern the key indicators of professionalisation of the job of a social worker, the course of this professionalisation in Poland and the main barriers to the process. Based on the research carried out, it was shown that, in the case of Poland, the professionalisation of the job of a social worker has reached the level that makes it possible to define a social worker as a ‘profession’. However, full professionalisation has not been reached in terms of all adopted indicators of the analysis; hence the need to support further professionalisation of this profession.

Analiza funkcjonowania zawodu pracownika socjalnego w Polsce w perspektywie profesjonalizacji

Pracownik socjalny jest kluczowym zawodem pomocowym w systemie pomocy społecznej, dlatego zawód ten powinien być wykonywany przez dobrze wykształconych, profesjonalnie przygotowanych specjalistów. Celem artykułu jest analiza i ocena procesu profesjonalizacji zawodu pracownika socjalnego w Polsce. Postawione pytania badawcze dotyczą kluczowych wskaźników profesjonalizacji zawodu pracownika socjalnego, przebiegu profesjonalizacji tego zawodu w Polsce w kontekście wyróżnionych czynników profesjonalizacji oraz głównych barier procesu profesjonalizacji. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że w przypadku Polski profesjonalizacja zawodu pracownika socjalnego osiągnęła poziom pozwalający na zdefiniowanie pracownika socjalnego jako profesji. Nadal jednak nie osiągnięto pełnej profesjonalizacji pod względem wszystkich przyjętych wskaźników analizy, stąd potrzeba wspierania dalszej profesjonalizacji tego zawodu.

BIBLIOGRAFIA:

• Banks, S. (1998). Professional Ethics in Social Work – What Future? The British Journal of Social Work, 28(2), 213–231.
• Barometr zawodów (2023). Barometr zawodów. Prognoza zapotrzebowania na pracowników. Retrieved from: https://barometrzawodow.pl/.
• (2004). Opinia społeczna na temat zawodów zaufania publicznego. Warszawa: Centrum Badania Opinii Społecznej.
• Cintulova, L.L. & Beno, P. (2018). Implementation of the Code of Ethics in Social Services. Clinical Social Work and Health Intervention, 9(2), 14–19. DOI: 10.22359/ cswhi_9_2_02.
• Duyvendak, J.W., Knijn, T. & Kremer, M. (2006). Policy, People and the New Professional: De-Professionalisation and Re-Professionalisation in Care and Welfare. Amsterdam: Amsterdam University Press.
• Fawcett, B. et al. (2009). Social Policy for Social Change. South Yarra: Palgrave Macmillan.
• Gambrill, E. (2009). Social Work Ethics. London: Routledge.
• Healy, K. & Meagher, G. (2004). Professional Recognition. The British Journal of Social Work, 34(2), 243–260.
• Hugman, R. (1991). Organization and Professionalism: The Social Work Agenda in the 1990s’. The British Journal of Social Work, 21(3), 199–216.
• Kadushin, A. (1958). Prestige of Social Work – Facts and Factors. Social Work, 3(2), 37–43.
• Kamińska, M., Boryczko, M. & Maczyński, P. (2020). Salaries of social workers in Europe. Report. Retrieved on 15 August 2022 from: http://federacja-socjalnych.pl/images/PDF/RAPORT_WYNAGRODZENIA_EN.pdf.
• Kanios, A. & Herman, A. (2017). Ranga i prestiż zawodu pracownika socjalnego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, XXX(2)J, 165–175.
• Kawczyńska-Butrym, Z. (2001). Pracownicy socjalni. In Z. Kawczyńska-Butrym (Ed.). Koncepcje opieki i zawody opiekuńcze. Pracownicy socjalni i pielęgniarki. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Kotlarska-Michalska, A. (1995). Pozycja zawodowa pracowników socjalnych i ich samopoczucie w zawodzie. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, LVII(4), 99–110.
• Kotlarska-Michalska, A. (1998). Trudności w pracy zawodowej pracowników socjalnych w świetle badań socjologicznych. In J. Brągiel & I. Mudrecka (Eds.). Problemy kształcenia i doskonalenia pracowników socjalnych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Leung, T.F. (2012). The Work Sites as Ground of Contest: Professionalisation of Social Work in China. The British Journal of Social Work, 42(2), 335–352.
• Łuczyńska, M. (2013). Pracownicy socjalni w procesie zmian – na podstawie badań z 1988, 1995 i 2010 roku. In M. Rymsza (Ed.). Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
• Macdonald, K.M. (1995). The Sociology of the Professions. London: SAGE Publications.
• McDonald, C., Harris, J. & Wintersteen, R. (2003). Contingent on Context? Social Work and the State in Australia, Britain, and the USA. The British Journal of Social Work, 33(2), 191–208.
• Morawski, R. (2010). Prometeusz w opresji? O funkcjonowaniu społecznym pracownika socjalnego. Warszawa: Wydawnictwo WSP TWP w Warszawie.
• Moroń, D. (2021). Profesjonalizacja zawodu pracownika socjalnego w Polsce. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 8, 14–24.
• Moroń, D. (2023). Wynagradzanie pracowników socjalnych w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 1, 42–53.
• Olech, A. & Łuczyńska, M. (2013). Pracownicy socjalni w Polsce – portret zbiorowy. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
• Pokrzywa, M. (2018). Wizerunek pracownika socjalnego w Polsce. Retrieved from: https://www.pulib.sk/web/kniznica/elpub/dokument/Husar8/subor/Pokrzywa.pdf.
• Rymsza, M. (2020). Social work and other helping professions in the process of professionalisation. The specificity of Poland after 1989 from the sociology of professions’ perspective. Problemy Polityki Społecznej, 51(4), 49–74.
• Van Pelt, M., Sleegers, P., Roose, R. & Hutschemaekers, G. (2022). Dream ore reality? The presence of Social Practice Development in social work practice. European Journal of Social Work, 25(3), 391–405. DOI: 10.1080/13691457.2021.1964444.
• Weiss-Gal, I. & Welbourne, P. (2008). The professionalisation of social work: a crossnational exploration. International Journal of Social Welfare, 17(4), 281–290.
• Wenocur, S. &Reisch, M. (1983). The Social Work Profession and the Ideoloqy of Professionalization. The Journal of Sociology & Social Welfare, 10(4), 684–732.
• Wolman, W. (2018). Kodeks etyczny pracownika socjalnego. Między moralnością a instytucjonalnością. Praca Socjalna, 5(33), 84–95.