W pogoni za nostalgicznym mitem rockowego boomu. Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie jako miejsce pamięci
- Institution: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
- Year of publication: 2018
- Source: Show
- Pages: 124-157
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/athena.2018.57.07
- PDF: apsp/57/apsp5707.pdf
W artykule boom polskiego rocka lat 80. XX wieku interpretuję jako sferę nostalgicznej mitologii, a zjawisko „pokolenia Jarocina” i Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie traktuję jako miejsca pamięci (lieux de memoire, zgodnie z definicją Pierre’a Nory) o naturze politycznej. Festiwal w Jarocinie (z okresu z pierwszej połowy lat 80.) rozpatrywać obecnie można jako swoistą formę obecności przeszłości w działaniach podejmowanych współcześnie, mających na celu uobecnienie i reprodukcję ważkich dla społeczeństwa polskiego wartości. Za istotne dla tak rozumianego miejsca pamięci uznać należy jarocińskie rytuały, wspólnotę tworzoną przez muzyków i publiczność Festiwalu, wydarzenia, ludzi i miejsca, które wiążą się z Jarocinem. Co istotne, Festiwal stał się doświadczeniem formacyjnym dla generacji młodych ludzi, artyoddziałującym w sposób grupotwórczy dla wielu środowisk (przede wszystkim subkulturowych) i jednocześnie okazał się jednym z istotnych czynników prowadzących do erozji niedemokratycz nego systemu politycznego w Polsce.
IN SEARCH OF NOSTALGIC MYTH OF ROCK MUSIC BOOM: THE ROCK MUSICIANS’ FESTIVAL IN JAROCIN AS A REALM OF MEMORY
In the paper the boom of Polish rock music of the 1980s is interpreted as a sphere of nostalgic mythology, and the phenomenon of the “Jarocin generation” and the Rock Musicians’ Festival in Jarocin is considered the realm of memory (lieux de mémoire, according to the definition of Pierre Nora) of political nature. The Jarocin Festival (from the first half of the 1980s) can now be seen as a kind of presence of the past in today’s activities, aimed at the presentation and reproduction of several values important for the Polish society. Such a realm of memory consists of Jarocin rituals, a community created by musicians and the audience of the Festival, events, people and places related to Jarocin. More importantly, the Festival has become a formative experience for the generation of young people, interacting in a grouping fashion for many (mostly subcultural) communities, and simultaneously, it has become one of the important factors leading to the erosion of the non-democratic political system in Poland.
BIBLIOGRAFIA:
- Assman, J. (1992). Cultural Memory and Early Civilization: Writing, Remembrance, and Political Imagination. Cambridge: Cambridge University Press.
- Bell, C. (1997). Ritual Perspectives and Dimensions. Oxford, New York: Oxford University Press.
- Delaperrière, M. (2013). „Miejsca pamięci czy pamięć miejsc?”. Ruch Literacki, LIV/2013, (z.1).
- Gnoiński, L., Gajczak, M. (2016). Jarocin. Po co wolność?. Barton Film.
- Grabowski, K. (2016). „Życie na barykadzie”. Rozmawia Mirosław Pęczak. Polityka, 28/2016, s. 74-76.
- Halbwachs, M. (1925). Les Cadres sociaux de la memoire. Paris: Librairie Félix Alcan.
- Hastrup, K. (1997). „Przedstawianie przeszłości. Uwagi na temat mitu i historii”. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 1-2/1997, s. 22-28.
- Lowenthal, D. (1988). Past is the Foreign Country. Cambridge: Cambridge University Press.
- Müller, J.-W. (2002). Introduction: The Power of Memory, the Memory of Power and the Power Over Memory. W: J.-W. Müller (red.), Memory and Power in Post-War Europe: Studies in the Presence of the Past. Cambridge: Cambridge University Press.
- Nora, P. (1984). Les Lieux de memoire (vol. 1). Paris: Gallimard.
- Nora, P. (1989). „Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire”. Representations 26, Spring 1989, s. 7-25.
- Nora, P. (1996). From lieux de mémoire to realms of memory. W: P. Nora, L.D. Kritzman (red.), Realms of Memory: Rethinking the French Past. Vol. 1: conflicts and divisions. New York and Chichester: Columbia University Press.
- Plate, L., Smelik, A. (2009). Technologies of Memory in the Arts: An Introduction. W: L. Plate, A. Smelik (red.), Technologies of Memory in the Arts. New York: Palgrave Macmillan.
- Schnapp, A. (1996). The Discovery of the Past. The Origins of Archaeology. London: British Museum Press.
- Turner, V. (2010). Proces rytualny. Struktura i antystruktura. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Rock Musicians’ Festival in Jarocin boom of Polish rock music realms of memory Festiwal Muzyków Rockowych w Jarocinie boom polskiego rocka miejsca pamięci