Międzynarodowa socjologia historyczna a studia nad Bliskim Wschodem
- Institution: Uniwersytet Warszawski
- Year of publication: 2017
- Source: Show
- Pages: 28-50
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/athena.2017.55.02
- PDF: apsp/55/apsp5502.pdf
Klasyczne teorie stosunków międzynarodowych cechuje redukcjonizm w procesie wyjaśniania relacji między środowiskiem wewnętrznym państwa a jego otoczeniem międzynarodowym. Jest to szczególnie zauważalne, gdy teorie te aplikowane są do wyjaśniania rzeczywistości pozaeuropejskiej. W odpowiedzi na powyższe wątpliwości teoretyczne artykuł podejmuje próbę rekonstrukcji genezy, podstawowych założeń teoretycznych oraz kierunków badań w międzynarodowej socjologii historycznej. W dalszej kolejności autor prezentuje możliwe kierunki jej aplikacji do badania procesów i zjawisk zachodzących w obrębie tzw. globalnego Południa, na przykładzie regionu bliskowschodniego. Artykuł konkluduje stwierdzeniem, że koncept analityczny socjologii historycznej, ukazujący stosunki międzynarodowe jako trójkąt wzajemnie powiązanych i zanurzonych w kontekście historycznym elementów – państwa, społeczeństwa i wymiaru międzynarodowego – jest odpowiedzią na potrzebę wzmocnienia powiązań dyscypliny stosunków międzynarodowych z innymi dziedzinami nauki.
INTERNATIONAL HISTORICAL SOCIOLOGY AND THE MIDDLE EASTERN STUDIES
Th e classical theories of international relations are reductionist in explaining the symbiosis between the domestic socio-political scene of the state and its international environment. It is particularly visible when these theories are applied to explain the realities of non-European states. Th e paper traces back the genesis, reconstructs main theoretical assumptions and indicates principal research fields within the literature of international historical sociology, in order to address the abovementioned shortcomings. Accordingly, it presents possible applicability of the theory to study processes and phenomena taking place in the Global South, as exemplified by the scholarship on the Middle East. Th e article concludes that the analytical concept of historical sociology, depicting international relations as a triangle of interconnected, interdependent and immersed in historical context elements – the state, the society, and the international realm – is an answer to the growing need to strengthen bonds between international relations and other disciplines.
BIBLIOGRAFIA:
- Allinson, J. (2015). The Struggle for the State in Jordan: The Social Origins of Alliances in the Middle East. London: I.B. Tauris.
- Allinson, J., Anievas, A. (2009). The uses and misuses of uneven and combined development: an anatomy of a concept. Cambridge Review of International Affairs, 22/1, 47 – 66.
- Aron, R. (1986). History, Truth and Liberty: Selected Writings. Chicago: University of Chicago Press.
- Barnett, M. (2002). Historical sociology and constructivism: an estranged past, a federated future? W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 99 – 119). Cambridge: Cambridge University Press.
- Bromley, S. (1994). Rethinking Middle East Politics. Austin: University of Texas Press.
- Bryant, J.M. (1994). Evidence and explanation in history and sociology. British Journal of Sociology, 45/1, 3 – 19.
- Callinicos, A., Rosenberg, J. (2008). Uneven and combined development: the social--relational substratum of the ‘international’? An exchange of letters. Cambridge Review of International Affairs, 21/1, 77 – 112.
- Chatterjee, A. (2012). Theorizing the Global South in IR: Problems and Prospects, Paper presented at the 1st Global South International Studies Conference, Menton.
- Czaputowicz, J. (2008). Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
- Gałganek, A. (2007). Czy istnieje teoria społeczna „międzynarodowości” i „wewnętrzności”? Przegląd Politologiczny, XII/2, 21 – 38.
- Gałganek, A. (2009). Abstrakcja nierównego i połączonego rozwoju w wyjaśnianiu historii stosunków międzynarodowych, Prawo i Polityka, 1/1, 53 – 84.
- Gałganek, A. (2010). Genealogia międzynarodowości. Społeczna teoria stosunków międzynarodowych. Przegląd Politologiczny, XV/3, 7 – 22.
- Gałganek, A. (2012). Międzynarodowa socjologia historyczna i socjologia międzynarodowości. W: A. Gałganek, E. Haliżak, M. Pietraś (red.), Wielo- i interdyscyplinarność nauki o stosunkach międzynarodowych (s. 77 – 102). Warszawa: Wydawnictwo Rambler.
- Gałganek, A. (2013a). Historia stosunków międzynarodowych: nierówny i połączony rozwój. T. 1, Idee. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
- Gałganek, A. (2013b). Historia stosunków międzynarodowych: nierówny i połączony rozwój. T. 2, Rzeczy i praktyki. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
- Giddens, A. (1979). Central Problems in Social Theory. Action, structure and contradiction in social analysis. London: Macmillan Press.
- Giddens, A. (1985). The Nation-State and Violence. Cambridge: Polity.
- Grugel, J. (2002). Democratization: a critical introduction. New York: Palgrave Macmillan.
- Halliday, F. (1994). Rethinking International Relations. London: Macmillan.
- Halliday, F. (2002). For an international sociology. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 99 – 119). Cambridge: Cambridge University Press.
- Halliday, F. (2009). Bliski Wschód w stosunkach międzynarodowych. Władza, polityka i ideologia. Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
- Halperin, S. (1998). Shadowboxing: Weberian historical sociology vs state-centric international relations theory. Review of International Political Economy, 5/2, 327 – 339.
- Halperin, S. (2005). The Post-Cold War Political Topography of the Middle East: prospects for democracy. Third World Quarterly, 26, 1135 – 1136.
- Hinnebusch, R. (2006). Authoritarian Persistence, Democratization Theory and the Middle East: An Overview and Critique. Democratization, 13/3, 373 – 395.
- Hinnebusch, R. (2010). Toward a Historical Sociology of State Formation in the Middle East. Middle East Critique, 19/3, 201 – 216.
- Hinnebusch, R. (2014a). Historical Sociology and the Arab Uprisings. Mediterranean Politics, 19/1, 137 – 140.
- Hinnebusch, R. (2014b). A Historical Sociology Approach to Authoritarian Resilience in Post-Arab Uprising MENA. POMEPS Memo. Pobrane z: http://pomeps.org/2014/12/19/a-historical-sociology-approach-to-authoritarian-resilience.
- Hobden, S. (1998). International Relations and Historical Sociology: Breaking Down Boundaries. Florence: Routledge.
- Hobden, S. (2002). Historical sociology: back to the future of international relations? W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 42 – 59). Cambridge: Cambridge University Press.
- Hobson, J. (1998). The historical sociology of the state and the state of historical sociology in international relations. Review of International Political Economy, 5/2, 284 – 320.
- Hobson, J. (2000). State and International Relations. Cambridge: Cambridge University Press.
- Hobson, J. (2002a). The two waves of Weberian historical sociology in international relations. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 63 – 81). Cambridge: Cambridge University Press.
- Hobson, J. (2002b). What’s at stake in ‘bringing historical sociology back into international relations’? Transcending ‘chronofetishism’ and ‘tempocentrism’ in international relations. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 3 – 41). Cambridge: Cambridge University Press.
- Hobson, J., Hobden, S. (2002). On the road towards an historicized world sociology. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 265 – 285). Cambridge: Cambridge University Press.
- Hobson, J., Lawson, G., Rosenberg, J. (2010). Historical Sociology. Pobrane z: http://eprints.lse.ac.uk/28016/.
- Kolasa-Nowak, A. (1996). Socjologia historyczna – problemy przedsięwzięcia interdyscyplinarnego. Historyka, t. XXVI, 3 – 20.
- Kolasa-Nowak, A. (2001). Socjolog w badaniu przeszłości. Koncepcja socjologii historycznej Charlesa Tilly’ego. Lublin: Wyd. UMCS.
- Kukułka, J. (1978). Problemy teorii stosunków międzynarodowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
- Kukułka, J. (2002). Teoria stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Lapointe, T., Dufour, F.G. (2012). Assessing the historical turn in IR: an anatomy of second wave historical sociology. Cambridge Review of International Affairs, 1/25, 97 – 121.
- Lawson, G. (2005). Negotiated Revolutions: The Czech Republic, South Africa and Chile. Aldershot: Ashgate.
- Lawson, G. (2006). The Promise of Historical Sociology in International Relations. International Studies Review, 8, 397 – 423.
- Lawson, G. (2007). Historical Sociology in International Relations: Open Society, Research Programme and Vocation. International Politics, 44, 343 – 368.
- Linklater, A. (2013). Historical Sociology. W: S. Burchill, A. Linklater (red.), Theories of International Relations (s. 138 – 160). New York: Palgrave Macmillan.
- Mahoney, J. (2000). Path dependence in historical sociology. Theory and Society, 29, 507 – 548.
- Maj, Cz. (2013). Socjologia stosunków międzynarodowych. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Malantowicz, A. (2015). Uwarunkowania procesu demokratyzacji Jordańskiego Królestwa Haszymidzkiego w latach 1989 – 2013, niepublikowana rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski.
- Mann, M. (1986). The Sources of Social Power Vol. 1. Cambridge: Cambridge University Press.
- Marx, K. (1978). The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte. W: R.C. Tucker (red.), The Marx–Engels Reader (s. 549 – 617). New York: Norton.
- Matin, K. (2007). Uneven and Combined Development in World History: The International Relations of State-formation in Premodern Iran. European Journal of International Relations, 13/3, 419 – 447.
- Paleczny, T. (2001). Socjologia stosunków międzynarodowych: zarys problematyki. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne.
- Putnam, R.D. (1993). Diplomacy and Domestic Politics: The Logic of Two-Level Games. W: P.B. Evans, H.K. Jacobsen, R.D. Putnam (red.), Double-Edged Diplomacy: International Bargaining and Domestic Politics (s. 431 – 468). Berkeley: University of California Press.
- Reus-Smit, Ch. (2002). The idea of history and history with ideas. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 120 – 140). Cambridge: Cambridge University Press.
- Rosenberg, J. (2006). Why is There No International Historical Sociology? European Journal of International Relations, 12/3, 307 – 340.
- Rosenberg, J. (2010). Basic problems in the theory of uneven and combined development. Part II: unevenness and political multiplicity. Cambridge Review of International Affairs, 23/1, 165 – 189.
- Skocpol, Th. (1979). States and Social Revolutions. A Comparative Analysis of France, Russia and China. Cambridge: Cambridge University Press.
- Skocpol, Th. (red.). (1984). Vision and Method in Historical Sociology. Cambridge/New York: Cambridge University Press.
- Smith, D. (1991). The Rise of Historical Sociology. Cambridge: Polity Press.
- Smith, S. (2002). Historical sociology and international relations theory. W: S. Hobden, J. Hobson (red.), Historical Sociology of International Relations (s. 223 – 243). Cambridge: Cambridge University Press.
- Tell, T. (2013). The Social and Economic Origins of Monarchy in Jordan. New York: Palgrave Macmillan.
- Teschke, B. (2011). Advances and impasses in Fred Halliday’s international historical sociology: a critical appraisal. International Affairs, 87, 1087 – 1106.
- Tilly, Ch. (1990). Coercion, Capital and European States AD 990 – 1990. Oxford: Blackwell.
- Wiatr J.J. (1969). Socjologiczne ujęcie stosunków międzynarodowych. Studia Nauk Politycznych, 3, 55 – 70.
Middle East theory of international relations world sociology international historical sociology Bliski Wschód teoria stosunków międzynarodowych socjologia światowa międzynarodowa socjologia historyczna