Wszechobecność władzy i postawa krytyczna. Inspiracje myślą Michela Foucaulta dla politologii

Artykuł przywołuje filozofię władzy Michela Foucaulta i pokazuje, jak może ona zainspirować polską politologię do przyjęcia innego podejścia do badania władzy. Autor wskazuje, jak Foucault analizował historyczne praktyki i techniki władzy „produkujące” podmiotowość i tożsamość jednostek. W takim ujęciu władza nie może być pojmowana jako własność jakiejś konkretnej osoby, grupy ludzi czy instytucji, ale jako pewnego rodzaju strategia działania. Autor ukazuje też, na czym może polegać zainspirowana myślą Michela Foucaulta formuła krytyki akademickiej, stanowiącej etos i określoną postawę badawczą.

UBIQUITOUSNESS OF POWER AND CRITIQUE: MICHEL FOUCAULT’S INSPIRATION FOR POLITICAL SCIENCE

This article recalls Michel Foucault’s political philosophy as the potential inspiration for the Polish political science. Its aim is to encourage the incorporation of Foucault’s view on power into political research in Poland. The author shows how Foucault analyzes the historical practices and technologies of power which ‘produce’ the forms of subjectivity and individual identity. In Foucault’s view, power is not distinguished by who possess it, either particular individuals, group of people, or institutions. Power manifests itself by the specific strategy of conduct. The authors shows how Foucault’s view on power can inspire the academic critique as an ethos and research position.

BIBLIOGRAFIA:

• Deleuze, G. (2004). Foucault. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Eribon, D. (2005). Foucault. Biografia. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Foucault, M. (1983). The Subject and Power. W: H. L. Dreyfus, P. Rabinow, Michel Foucault, Beyond Structuralism and Hermeneutics. Chicago: The University of Chicago Press.
• Foucault, M. (1998a). Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w College de France, Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Foucault, M. (1998b). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Foucault, M. (2000). Nietzsche, genealogia, historia. W: D. Leszczyński, L. Rasiński (red.),Filozofia, Historia, Polityka. Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Foucault, M. (2007). What is Critique?. W: M. Foucault, The Politics of Truth. London: MIT Press.
• Foucault, M. (2010). Historia seksualności. Warszawa: Słowo/Obraz Terytoria.
• Kant, I. (1995). Czym jest Oświecenie?. W: I. Kant, Przypuszczalny początek ludzkiej historii, Toruń: Wydawnictwo Comer.
• Kelly, M. (red.) (1994). Critique and Power: Recasting the Foucault / Habermas Debate. Boston: MIT Press.
• Komendant, T. (1998). Posłowie tłumacza. W: M. Foucault, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Ransom, J.S. (1997). Foucault’s Discipline. The Politics of Subjectivity. Durham; London: Duke University Press.
• Rasiński, L. (2010). Dyskurs i władza. Zarys polityki agonistycznej. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Veyne, P. (2007). Foucault rewolucjonizuje historię. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek