Wojskowi i polityka w Ameryce Łacińskiej na przełomie XX i XXI wieku
- Institution: Uniwersytet Łódzki
- Year of publication: 2019
- Source: Show
- Pages: 194-206
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/athena.2019.61.11
- PDF: apsp/61/apsp6111.pdf
Celem artykułu jest analiza nowych form militaryzmu i politycznej aktywności wojskowych w państwach Ameryki Łacińskiej na przełomie XX i XXI wieku. Poddaję analizie trzy wybrane formy udziału wojskowych w polityce. Rozpoczynam od uwag na temat interwencjonizmu wojskowego. Następnie skupiam się na fenomenie wojskowego prezydencjalizmu, czyli udziału w wyborach prezydenckich i pełnienia funkcji konstytucyjnych prezydentów przez byłych wojskowych, którzy w przeszłości łamali porządek konstytucyjny, inspirując i/lub przeprowadzając zamachy stanu lub sprawując dyktatorską władzę, a także łamali prawa człowieka w okresie dyktatur i wewnętrznych konfliktów zbrojnych. W dalszej kolejności badam problem militaryzacji partii politycznych, wskazując na zaangażowanie byłych wojskowych w tworzenie nowych partii politycznych reprezentujących interesy środowiska lub też zasilanie przez byłych wojskowych już istniejących partii politycznych.
MILITARY AND POLITICS IN LATIN AMERICA AT THE TURN OF THE 20TH AND 21ST CENTURIES
The article aims at analysing new forms of militarism as well as a political activity of servicemen in Latin American countries at the turn of the 20th and 21st centuries. The article analyses three selected forms of military participation in politics. Firstly, it focuses on the military interventions. Secondly, it analyses a phenomenon of military presidentialism – former servicemen who, having broken the constitutional order inspiring and/ or carrying out coups or exercising dictatorial power and having violated human rights during the period of dictatorships and internal armed conflicts, participate in presidential elections and serve presidential function. Thirdly, the author investigates the question of militarization of political parties, demonstrating involvement of former servicemen in creation of new political parties representing milieu interests or former servicemen joining political parties.
BIBLIOGRAFIA:
- Arevalo de Leon, B.(2008).Un problema de Estado.Limites y retos a la subordinación militar en Guatemala.Nueva Sociedad, 213 (enero–febrero), 112–127.
- Booth, J.,Wade, C.,Walker, T.(2014).Understanding Central America.Global Forces, Rebellion and Change.Philadelphia: Westview Press.
- Cálix, A.(2010).Honduras: de la crisis política al surgimiento de un nuevo actor social.Nueva Sociedad, 226 (marzo–abril), 31–54.
- Donadio, M.(2003).Las relaciones civico-militares y la construción de instituciones en America Latina: enfrentando la crisis de las jóvenes democracias.Pobrane z: http://www.resdal.org/Archivo/d00001a3.htm.
- Elías, J.(2015).Guatemala elige presidente este domingo en medio de gran crisis.El País.Pobrane z: https://elpais.com/internacional/2015/10/22/america/1445525679_278701.html.
- Kruijt, D.(2012).Las fuerzas armadas en América Latina, antes y hoy.Ciencia politica, 14 (julio–diciembre), s.95–112.
- Kruijt, D., Koonings, K.(2002).Fuerzas Armadas y política en América Latina: perspectivas futuras.Iberoamericana, II, 8, 7–22.Pobrane z: http://www.iai.spk-berlin.de/fileadmin/dokumentenbibliothek/Iberoamericana//08-kruijt-koonings.pdf.
- Kohn, R.(1997).The Forgotten Fundamentals of Civilian Control of the Military in Democratic Government. Papers of the Project on U.S. Post-Cold War Civil-Military Relations.John M.Olin Institute for Strategic Studies.Cambridge: Harvard University.
- Larsen, E.(2004).Civil – Military Relations: Continuity or Change? A Comparative Analysis of El Salvador, Guatemala and Honduras.Thesis Submitted for the Degree.Bergen: University of Bergen.
- (2017).Informe 2017.Buenos Aires.Pobrane z: file:///C:/Users/user/Downloads/F00006433-InfLatinobarometro2017.pdf.
- Manaut, R., Sotomayor, A.(2008).El dilema mesoamericano: la inseguridad externa y la vulnerabilidad intrna. W: R.Lagos (red.).America Latina: integración o fragmentación? (s.387–419).Buenos Aires: Edhasa.
- Martinez, J.(2015).El cómico Jimmy Morales, elegido presidente de Guatemala.El País.Pobrane z: https://elpais.com/internacional/2015/10/26/actualidad/1445824124_082191.html.
- Montecinos, F.(2010).Politicos de verdeolivoApuntessobre el militarismolatinoamericanoy suinfluenciapolíticaen las últimasdécadas.RevistaAustral de CienciasSociales, 18, 107–119.
- Norden, D.(2014).Democratizing Revolutionary Soldiers: Politicized Militaries and Democratic Transitions in Latin America.Buenos Aires: FLACSO.Pobrane z: http://web.isanet.org/Web/Conferences/FLACSOISA%20BuenosAires%202014/Archive/a055fe8a-6ea4-47e5-b373-3347c4cd72dc.pdf.
- Pietraszczyk-Sękowska, J.(2014).Ollanta Humala na scenie politycznej Peru – transformacja programu politycznego, społeczeństwa czy państwa? W: K.Krzywica (red.).Transformacje demokratyczne w Ameryce Łacińskiej: problemy – wyzwania – implikacje (s.79–11).Lublin: Wydawnictwo UMCS.
- Pion-Berlin, D.(2019).A New Civil-Military Pragmatism in Latin America.Pobrane z: http://www.fesseguridadregional.org/images/stories/docs/0888-001_g.pdf.
- Pion-Berlin, D.(2008a).Militares y democraciaen nuevo siglo.Nueva Sociedad, 213 (enero–febrero).Pobrane z: http://www.academia.edu/2867830/Militares_y_democracia_en_el_nuevo_siglo.
- Pion-Berlin, D.(2008b).Unexpected Civil-Military Relations in 21st Century Latin America.Nueva Sociedad, 213 (enero–febrero).Pobrane z: http://nuso.org/media/articles/downloads/3493_2.pdf.
- Pion-Berlin, D., Martinez, R.(2017).Soldiers, Politicians, and Civilians.Reforming Civil-Military Relations in Democratic Latin America.Cambridge: Cambridge University Press.
- Sotomayor, A.(2006).Diagnostico de las relaciones civico-militares en America Latina: Avances y retrocesos en materia de politica de defensa.CIDE.
- Stelmach, M.(2016).Wojsko a demokracja w Gwatemali.Pozycja i rola sił zbrojnych w Gwatemali w okresie rządów gen.Otto Pereza Moliny.W: K.Kamińska-Korolczuk, M.Mielewczyk, R.Ożarowski (red.).Systemy polityczne i komunikowanie polityczne w Europie i na świecie (s.226–267).Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
- Velazquez, A.(2008).Fuerzas Armadas y gobiernos de izquierdaen América Latina.Nueva Sociedad, 2013 (enero–febrero), 80–94.Pobrane z: http://nuso.org/articulo/fuerzas-armadas-y-gobiernos-de-izquierda-en-america-latina/.
- Villatoro, D.(2015).Los militares que financian Jimmy Morales.Plaza Publica.Pobrane z: https://www.plazapublica.com.gt/content/los-militares-que-financian-jimmy-morales.
polityka wojskowi militaryzacja polityki Ameryka Łacińska military politics militarization of politics Latin America