Cele i założenia polityki Federacji Rosyjskiej wobec Białorusi w sferze naftowo-gazowej

Objectives and assumptions of the policy of the Russian Federation towards Belarus in the area of oil and gas

The aim of the article is to analyze the energy policy of the Russian Federation towards Belarus in 2015–2021. The article focuses on the issues of bilateral relations in the sphere of crude oil and natural gas. Russia uses energy tools towards Belarus in order to force it to deepen its political, economic and military integration. Russia also undertook the task of regulating the principles of further energy cooperation with Belarus.

Celem artykułu jest analiza polityki energetycznej Federacji Rosyjskiej wobec Białorusi w latach 2015–2021. W artykule zwrócono szczególną uwagę na problematykę dwustronnych relacji w sferze ropy naftowej i gazu ziemnego. Rosja wykorzystuje narzędzia energetyczne wobec Białorusi w celu zmuszenia jej do pogłębienia integracji politycznej, gospodarczej oraz wojskowej. Rosja podjęła się także zadania uregulowania zasad dalszej współpracy energetycznej z Białorusią.

BIBLIOGRAFIA:

• Analiticzeskij dokład (2021). Analiticzeskij dokład. Sojuznoje gosudarstwo Biełarusi i Rossii: riezultaty dla grażdan i pierspiektiwy. Pobrane z: https://gromyko.ru/upload/analiticheskij_doklad_2021.pdf.
• Awtuszko-Sikorskij, А. (2020). Eniergieticzeskij siektor: koniec riesursnogo gosudarstwarantje. Biełorusskij jeżegodnik. Vilnius: Łogwіnau.
• Bakunowicz, T. (2014). Moskwa kupuje polityczną lojalność Mińska. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014–05–14/moskwa-kupuje-polityczna-lojalnosc-minska.
• Balmaceda, M.M. (2006). Belarus:oil, gas, transit pipelines and Russian foreign energy policy. London: GMB Publishing Ltd.
• by (2018). O kompiensacyi za nałogowyj maniewr możno zabyt’? Pobrane z: https://belmarket.by/news/news-48345.html.
• by (2021). Grigorij Bażenow: Biełorusskije nieftieprodukty potieriajut swoje konkurientnoje prieimuszczestwo. Pobrane z: https://belmarket.by/news/news-47254.html.
• by (2020). Rosnieft’ zaklucziła kontrakt na postawku w Biełarus’ niefti do konca goda. Pobrane z: https://www.belrynok.by/2020/05/15/rosneft-zaklyuchila-kontrakt-na-postavku-v-belarus-nefti-do-kontsa-goda/.
• Bełta.by (2014). Cena na gaz dla Biełarusi snizitsia s 168 dołłarow do 154–155 dołłarow za 1 tys. kub.m. Pobrane z: https://www.atom.belta.by/ru/news_ru/view/tsena-na-rossijskij-gaz-dlja-belarusi-snizitsja-s-168-do-154-155-za-1-tys-kubm-4584/.
• Bełta.by (2016). Rossija wosstanowit objemy postawki niefti, a  Biełarus’ otmienit powyszenije tarifow na tranzit. Pobrane z: https://www.belta.by/economics/view/rossija-vosstanovit-objemy-postavki-nefti-a-belarus-otmenit-povyshenie-tarifov-na-tranzit-213926-2016/.
• Bełta.by (2020). Po gazu kinuli, po niefti priedłagali cenu wysze mirowoj – Łukaszenko o raznogłasijach s Rossijej. Pobrane z: https://www.belta.by/president/view/po-gazu-kinuli-po-nefti-predlagali-tsenu-vyshe-mirovoj-lukashenko-o-raznoglasijah-s-rossiej-377102-2020/.
• Bełta.by (2021). Dieputaty ratificyrowalisogłaszenije mieżdu Biełarusju i RF o pieriewałkie nieftieproduktow czeriez rossijski. Pobrane z: https://www.belta.by/economics/view/deputaty-ratifitsirovali-soglashenie-mezhdu-belarusjju-i-rf-o-perevalke-nefteproduktov-cherez-473725-2021/.
• Biełgazieta (2016). Aleksandr Nowak: «Biełarus’ choczet pieriesmotriet’ formułu opłaty za gaz, no rieszenija poka niet». Pobrane z: http://www.belgazeta.by/ru/news/economics/32280/.
• UA (2016). Rossija sokratiła postawki niefti w Biełarus’ iz-za „gazowych dołgow”. Pobrane z: https://bin.ua/news/foreign/world/191119-rossiya-sokratila-postavki-nefti-v-belarus-iz-za.html.
• org (2015). Gława Mineniergo RF: Rossija możet snizit’ postawki niefti w Biełarus’. Pobrane z: https://charter97.org/ru/news/2015/4/13/147373/.
• Czwołek, A. (2022). Bliscy sojusznicy? Perspektywy pogłębienia integracji rosyjsko-białoruskiej po 2018 r. Nowa Polityka Wschodnia, 3.
• Czwołek, A. (2014). Perspektywy modernizacji białoruskiej energetyki w  latach 2011–2016. Nowa Polityka Wschodnia, 1, 99–128.
• Dekret (2021). Diekriet ot 4 nojabria 2021 g. No 6 Minsk-Moskwa „Ob osnownych naprawlenijach riealizacyi położenij Dogowora o sozdanii Sojuznogo gosudarstwa na 2021–2023 gody”. Pobrane z: https://etalonline.by/document/?regnum=ad2100022.
• it (2015). Biełarus’ pierieczisliła w biudżet RF 2,8 młrd. dołłarow nieftieposzlin. Pobrane z: https://www.delfi.lt/ru/abroad/belorussia/belarus-perechislila-v-byudzhet-rf-2-8-mlrd-dollarov-nefteposhlin.d?id=66829300
• it (2018). Gława Mineniergo RF Nowak: postawlat’ nieftieprodukty w Biełarus’ ekonomiczeski niecelesoobrazno. Pobrane z: https://www.delfi.lt/ru/abroad/belorussia/glava-minenergo-rf-postavlyat-nefteprodukty-v-belarus-ekonomicheski-necelesoobrazno.d?id=78980061.
• Deutsche Welle (2018). Rossija priostanowit postawki bienzina w Biełarus’. Pobrane z: https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&q=deutsche+welle.
• Deutsche Welle (2020). Smożet li Biełarus’ snizit’ nieftianuju zawisimost’ ot Rossii? https://www.dw.com/.ru/сможет-ли-беларусь-снизить-нефтяную-зависимость-от-россии/a-52109912.
• Eberhardt, A. (2008). Gra pozorów. Stosunki rosyjsko-białoruskie 1991–2008. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Eniergieticzeskij bałans (2020).
• Eniergieticzeskij bałans Riespubliki Biełarus’. Minsk: Nacyonalnyj Statisticzeskij Komitiet Riespubliki Biełarus’.
• info (2016). Dołg Biełarusi „Gazpromu” za janwar’—apriel priewysił 125 młn. dołłarow. Pobrane z: https://eurobelarus.info/news/economy/2016/05/12/dolg-belarusi-gazpromu-za-yanvar-aprel-prevysil-125-mln.html.
• fm (2019). Reuters: s 1 janwaria Rossija możet priekratit’ eksport niefti w Biełarus’. Pobrane z: https://euroradio.fm/ru/reuters-s-1-yanvarya-rossiya-mozhet-prekratit-eksport-nefti-v-belarus.
• fm (2020). Około 1,1 miłliona tonn niefti płanirujet połuczit’ Biełarus’ iz Rossii w ijunie. Pobrane z: https://euroradio.fm/ru/okolo-11-milliona-tonn-nefti-planiruet-poluchit-belarus-iz-rossii-v-iyune.
• by (2020). Litwa priedłagajet naładit’ riegularnyje postawki niefti i gaza w Biełarus’ czeriez swoju infrastrukturu. Pobrane z: http://gazetaby.com:58880/post/litva-predlagaet-naladit-regulyarnye-postavki-neft/160410/.
• com (2015). Moskwa i Minsk nie mogut razygrat’ nieftianoj gambit. Pobrane z: https://gazetaby.com/post/moskva-i-minsk-ne-mogut-razygrat-neftyanoj-gambit/93734/.
• ru (2016). Minsk rieszył problemu s gazom. Pobrane z: https://www.gazeta.ru/business/2016/10/10/10239581.shtml.
• az (2020). W Odiessu pribył wtoroj tankiers azierbajdżanskoj nieftju dla Biełarusi. Pobrane z: http://interfax.az/view/812349.
• ru (2016). Dworkowicz zajawił ob otsutstwii dogowora po skidkie na gaz dla Biełorussii. Pobrane z: https://www.interfax.ru/business/503250.
• ru (2020). Transnieft’ naczała postawki niefti w Biełorussiju. Pobrane z: https://www.interfax.ru/business/702728.
• Kardaś, S., Konończuk, K., Brudna ropa: największy kryzys w historii rurociągu Drużba. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2019-05-08/brudna-ropa-najwiekszy-kryzys-w-historii-rurociagu-druzba.
• Kłysiński, K. (2019), Nieuchronność reform? Gospodarka Białorusi wobec redukcji rosyjskich subsydiów. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2019-03-07/nieuchronnosc-reform-gospodarka-bialorusi-wobec-redukcji.
• Kłysiński, K., Kardaś, S. (2017). Historia bez zakończenia. Nowa osłona rosyjsko-białoruskiego sporu energetycznego. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komentarze_242.pdf.
• Kłysiński, K., Kardaś, S. (2016). Rosyjsko-białoruskie porozumienie w sferze naftowo- -gazowej. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2016-10-12/rosyjsko-bialoruskie-porozumienie-w-sferze-naftowo-gazowej.
• Kłysiński, K., Kardaś, S. (2020). Rosyjsko-białoruski spór naftowy: taktyczne ustępstwa Kremla. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2020-02-26/rosyjsko-bialoruski-spor-naftowy-taktyczne-ustepstwa-kremla.
• Kłysiński, K., Konończuk W., (2012). Niewyczerpane źródło dochodów? Znaczenie i perspektywy białoruskich rafinerii. Pobrane z: https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komentarze_81_0.pdf
• Konończuk, W. (2007). Konflikt energetyczny Białoruś-Rosja: gra nadal trwa. Pobrane z: https://www.batory.org.pl/doc/konflikt-energetyczny-bialorus-rosja.pdf.
• Kowchuto, A.M., Szakałow, L.A.. (2012). Minieralno-syrjewyje riesursy Riespubliki Biełarus’ i problemy ich kompleksnogo oswojenija. Pobrane z: http://belisa.org.by/pdf/Publ/Art2_i23.pdf.
• ru (2017). Zajawlenija dla priessy po itogam wstrieczi s Priezidientom Biełorussii Aleksandrom Łukaszenko. Pobrane z: http://kremlin.ru/events/president/news/54178.
• Biznes (2019). Griaznaja nieft’. Rossija wspomniła Biełarusi dołgi za „rastworitieli”. Pobrane z: https://biz.liga.net/ekonomika/tek/novosti/gryaznaya-neft-rossiya-vspomnila-belarusi-dolgi-za-rastvoriteli.
• net (2016). Łukaszenko dierżyt dwa fronta — protiw Moskwy i MWF. Pobrane z: http://mirperemen.net/2016/10/lukashenko-derzhit-dva-fronta-protiv-moskvy-i-mvf/.
• by (2017). Rossija pozwolit Biełarusi podzarabotat’ 150 młn dołłarow. Pobrane z: https://naviny.by/article/20170404/1491314406-rossiya-pozvolit-belarusi-podzarabotat-150-mln-dollarov+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d.
• ru (2015). Biełorussija możet połuczit’ 24 młn tonn rossijskoj niefti w 2016 g. Pobrane z: https://neftegaz.ru/news/petroleum-products/227370-belorussiya-mozhet-poluchit-24-mln-tonn-rossiyskoy-nefti-v-2016-g/.
• ru (2020). Stoimost’ rossijskoj niefti dla Biełorussii w 2021 g. możet sostawit’ 88–90% ot mirowoj. Pobrane z: https://neftegaz.ru/news/Trading/651630-stoimost-rossiyskoy-nefti-dlya-belorussii-v-2021-g-mozhet-sostavit-88-90-ot-mirovoy/.
• ru (2021). Rossija połnostju obiespieczit syrjem biełorusskije NPZ w 2022 g. Pobrane z: https://neftegaz.ru/news/neftechim/713646-rossiya-polnostyu-obespechit-syrem-belorusskie-npz-v-2022-g/.
• ru (2016). Aleksiej Miłler i Władimir Siemaszko obsudili aktualnyje woprosy wzaimodiejstwija «Gazproma» i Biełarusi. Pobrane z: https://www.ushuaia.pl/transliterate/.
• Pan’kowskij, A. (2016). Biełarus’ – Rossija: otbratstwa k sojuzniczestwu. Biełorusskij jeżegodnik. Vilnius: Łogwіnau.
• Pan’kowskij, A. (2020). Biełarus’- Rossija:dwadcat’ let riegriessiwnoj intiegracyi. Biełorusskij jeżegodnik. Vilnius: Łogwіnau.
• Pronińska, K. (2020). Polityka energetyczna Rosji– o energetycznych podstawach supremacji geopolitycznej. W: T.G. Grosse. Paliwo dla dominacji. O ekonomicznych podstawach supremacji geopolitycznej. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
• ru (2017). O czem dogoworilis’ i nie dogoworilis’ Rossija i Biełorussija. Pobrane z: https://www.rbc.ru/economics/04/04/2017/58e3a3189a7947550c6f4f71.
• Sadowski, R.,Wiśniewska, I. (2007). Zakończenie rosyjsko-białoruskiego konfliktu naftowego. Tydzień na Wschodzie. Biuletyn specjalny, 3, 3–4.
• Slunkin, P., Shraibman, A., Hubarava, H. (2021). Belarus and the Baltic States: repercussions of the lingering political crisis. Pobrane z: http://library.fes.de/pdf-files/bueros/ukraine/18025-20210623.pdf.
• Specjal Report (2015). Obzor ekonomiki Biełarusi. № 9/15. Pobrane z: https://dcenter.hse.ru/data/2015/02/16/1092126459/cis_15-02.pdf.
• Specjal Report (2016). Obzor ekonomiki Biełarusi. № 11/16. Pobrane z: https://dcenter.hse.ru/data/2016/12/08/1113172488/cis_16–11.pdf.
• Specjal Report (2018). Obzor ekonomiki Biełarusi. № 18./IV. Pobrane z: https://dcenter.hse.ru/data/2018/12/27/1142975658/SR_2018-QIV.pdf.
• Stachowiak, K. (2020). Wpływ Federacji Rosyjskiej na bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej.
• Ukrenergy (2017). Biełarus’: dołg za rossijskij gaz sostawlajet około $600 młn. Pobrane z: https://ukrenergy.dp.ua/2017/03/01/belarus-dolg-za-rossijskij-gaz-sostavlyaet-okolo-600-mln.html
• ru (2016). Miedwiediew: cena na gaz dla Biełorussii ostajetsia prieżniej. Pobrane z: https://www.vedomosti.ru/business/news/2016/10/10/660247-medvedev-tsena-gaz-dlya-belorussii-ostaetsya-prezhnei.
• Wawryniuk, A. (2020). Polityka energetyczna Federacji Rosyjskiej i Republiki Turcji na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Wnieszniaja torgowla (2016). Wnieszniaja torgowla Riespubliki Biełarus’. Minsk: Nacyonalnyj Statisticzeskij Komitiet Riespubliki Biełarus’.
• Wnieszniaja torgowla (2018). Wnieszniaja torgowla Riespubliki Biełarus’. Minsk: Nacyonalnyj Statisticzeskij Komitiet Riespubliki Biełarus’.
• Wnieszniaja torgowla (2020). Wnieszniaja torgowla Riespubliki Biełarus’. Minsk: Nacyonalnyj Statisticzeskij Komitiet Riespubliki Biełarus’.