Generał Zbigniew Nowek – działacz społeczny, dowódca służb specjalnych (1959–2019)

  • Author: Wojciech Polak
  • Institution: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
  • ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6069-2876
  • Year of publication: 2022
  • Source: Show
  • Pages: 217-228
  • DOI Address: https://doi.org/10.15804/CCNiW.2022.01.14
  • PDF: ccniw/1/ccniw114.pdf

General Zbigniew Nowek – social activist, commander of the special services (1959–2019)

Zbigniew Nowek (1959–2019) – since the late 1970s, an activist of the democratic opposition. In 1980–1981, he was the chairman of the Independent Students’ Association of the Nicolaus Copernicus University in Toruń. Co-founder of the independent publishing house «Alternatywy». During the period of martial law, he was the publisher and printer of huge amounts of leafl ets and underground newspapers in Gdańsk, as well as books, postcards, posters, etc. In 1998–2001, head of the State Protection Offi ce, in 2005–2008, head of the Intelligence Agency, elevated to the rank of general, in 2010 r. deputy head of the National Security Bureau.

REFERENCES:

  • Źródła archiwalne
    • Kwestionariusz ewidencyjny „Finansista” dotyczący rozpracowania Edwarda Nowka, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Delegatura w Bydgoszczy, 044/234, t. 3.
    • Sprawa Operacyjnego Rozpracowania krypt. „Merkury”, t. 1–2, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Delegatura w Bydgoszczy, 081/510.
    • Nagrania magnetofonowe z relacjami Bogdana Borusewicza, Piotra Kapczyńskiego, Zbigniewa Nowka, Macieja Kapczyńskiego i Marka Wachnika w posiadaniu autora.
    • Nagranie magnetofonowe z relacją Eugenii Nowek, w posiadaniu autora.
  • Źródła drukowane
    • Gliński M., Okruchy wspomnień, w: Czas przeszły zapisany. Wspomnienia działaczy NZS UMK w Toruniu w latach 1980–1989, red. W. Polak, S. Galij-Skarbińska, M. Damazyn, Gdańsk–Toruń– –Barcelona 2021.
    • Kapczyński P., Drukowanie bibuły uwalniało od poczucia bezsilności, w: Stan wojenny. Wspomnienia i oceny, red. J. Kulas, Pelplin 1999.
    • Kryptonim „Wasale”. Służba Bezpieczeństwa wobec studenckich Komitetów Solidarności, 1977–1980, opr. Ł. Kamiński i G. Waligóra, Warszawa 2007.
    • Madoń-Mitzner K., Dni Solidarności, „Karta” 2000, nr 30.
    • Nowek Z., Niezdobyta twierdza drukarzy, spisała A. Gargas, „Gazeta Polska”, 50 (387).
  • Opracowania
    • Damazyn M., Dykcjonarz Kujawsko-Pomorski. Zasłużeni działacze „Solidarności” i opozycji antykomunisycznej odznaczeni medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”, t. 1, Toruń–Bydgoszcz Włocławek 2022.
    • Kalendarium 1980–12 grudnia 1981 r., w: „Solidarność”. XX lat historii, red. Łątkowska, Warszawa 2000.
    • Polak W., Czas ludzi niepokornych. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” i inne ugrupowania niezależne w Toruniu i Regionie Toruńskim (13 XII 1981–4 VI 1989), Toruń 2003.
    • Polak W., Do zobaczenia, Zbyszku, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2019, nr 7/8.
    • Polak W., Najtrudniejsze egzaminy. Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na tle wydarzeń w kraju i regionie (1980–1982), Toruń 2001.
    • Polak W., Wydawnictwo Alternatywy. Z dziejów gdańskiej poligrafii podziemnej, Bydgoszcz–Gdańsk 2009.
    • Polak W., Galij-Skarbińska S., Damazyn M. ks., Nikczemność i honor. Stan wojenny w stu odsłonach, Kraków 2021.
    • Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1945–2004. Materiały do biografii, red. S. Kalembka, Toruń 2006.
  • Strony internetowe

Nicolaus Copernicus University Independent Students’ Association Biuro Bezpieczeństwa Narodowego Agencja Wywiadu Urząd Ochrony Państwa Wydawnictwo „Alternatywy” podziemie solidarnościowe Uniwersytet Mikołaja Kopernika Niezależne Zrzeszenie Studentów Zbigniew Nowek druk podziemny democratic opposition opozycja demokratyczna underground “Solidarity” underground printing Publishing House “Alternatywy” Office of State Protection Intelligence Agency National Security Bureau

Message to:

 

 

© 2017 Adam Marszałek Publishing House. All rights reserved.

Projekt i wykonanie Pollyart