Nierówna praca – wybrane aspekty aktywności zawodowej kobiet na przykładzie województwa pomorskiego

Problematyka aktywności ekonomicznej kobiet stanowi ważny przedmiot zainteresowania instytucji unijnych i państwowych, głównie z uwagi na brak symetrii między kobietami i mężczyznami w kwestii: zatrudnienia, wynagrodzenia i dostępu do stanowisk na szczeblu kierowniczym. Trwała obecność tych różnic, mimo istniejących regulacji prawnych traktowana jest jako element dyskryminacji ekonomicznej kobiet. W badaniu dyskryminacji ekonomicznej kobiet analizie poddawany jest również podział pracy między członków rodziny, wpływ decyzji o potomstwie na kontynuowanie kariery zawodowej, a także zapewnienie odpowiedniej ilości placówek całodziennej opieki nad dzieckiem i osobami zależnymi. W artykule przedstawiono podstawowe regulacje przeciwdziałające nierównemu traktowaniu w życiu ekonomicznym, a następnie zilustrowano wybrane obszary aktywności ekonomicznej kobiet w województwie pomorskim. Przeprowadzona analiza pozwala na sformułowanie następujących wniosków:

• Występują różnice w wysokości wynagrodzenia, co w perspektywie długoterminowej ma wpływ na zabezpieczenie społeczne, uprawnienia emerytalno-rentowe i zagrożenie ubóstwem kobiet.
• Kobiety są nadmiernie reprezentowane w obszarze zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy.
• Nierówny podział obowiązków opiekuńczych i domowych pomiędzy kobietami a mężczyznami ma wpływ na przebieg kariery zawodowej kobiet.
• Kobiety są niedoreprezentowane w wysoko płatnych pracach i stanowiskach decyzyjnych.

Unequal work – selected aspects on women’s economic activity on the example of the Pomeranian voivodeship

The issue of economic activity of women is an important subject of interest of EU and national institutions, mainly due to the lack of symmetry between men and women in terms of employment, remuneration and access to managerial positions. The constant presence of these differences, despite the existing legal regulations, is treated as an element of economic discrimination against women. In the study of economic discrimination of women the analysis also includes the division of work among family members, the impact of the decision about having children on the continuation of the professional career, and the provision of a sufficient number of day care centers for children and dependents. This paper presents basic policy regulations against unequal treatment in economic life and then illustrates selected areas of economic activity of women in the Pomeranian voivodeship. The carried out analysis allows to draw the following conclusions:

• There are differences in remuneration, which in the long run affects social security, pension rights and the risk of poverty among women.
• Women are overrepresented in the area of part-time employment.
• The unequal division of caring duties and housework between women and men has an impact on the career of women.
• Women are underrepresented in high paid jobs and decision-making positions.

BIBLIOGRAFIA:

• BDL, Prognoza demograficzna ludności na lata 2014–2050 według powiatów w województwie pomorskim, http://gdansk.stat.gov.pl/wykresy/pozostale-wykresy-interaktywne/opracowania-sygnalne/rok2014/prognoza-demograficzna-ludnosci-na-lata-2014-2050-wedlug-powiatow-w-wojewodztwie-pomorskim-wykresy-interaktywne/#!/strona-4.
• Beijing Declaration and Platform for Action, s. 65, 1995, http://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/pdf/BDPfA%20E.pdf. CBOS, Molestowanie seksualne, 2007, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_035_07.PDF.
• Czapiński J., Panek T., Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, 2015, http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2015.pdf.
• Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2016, s. 11 https://static.gpw.pl/pub/files/PDF/inne/GPW_1015_17_DOBRE_PRAKTYKI_v2.pdf.
• Dyrektywa 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady, COM (2012) 614 final, 2012/0299 (COD), Bruksela, 14 listopada 2012 r.
• European Commission, ROADMAP: New start to address the challenges of work-life balance faced by working Familie, 2015, http://ec.europa.eu/smart-regulation/roadmaps/docs/2015_just_012_new_initiative_replacing_maternity_leave_directive_en.pdf European Institute Gender Equality http://eige.europa.eu/gender-statistics/dgs/indicator/wmidm_bus_bus__wmid_comp_compbm/bar/year:2017-B1/geo:EU28,BE,BG,CZ,DK,DE,EE,IE,EL,ES,FR,HR,IT,CY,LV,LT,LU,HU,MT,NL,AT,PL,PT,RO,SI,SK,FI,SE,UK,IS,NO,ME,MK,RS,TR/EGROUP:COMP/sex:M,W/UNIT:PC/POSITION:MEMB_BRD/NACE:TOT.
• EUROPEJSKI PAKT NA RZECZ RÓWNOŚCI PŁCI 2011-2020, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52011XG0525(01).
• Eurostat, Employment rate of people aged 20 to 64 in the EU above 70% in 2015, http://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/7240293/3-26042016-AP-EN.pdf/2be72dc1-dcbd-4beb-bad2-42c3ab792e62.
• Eurostat, Employment rate of people aged 20 to 64 in the EU above 70% in 2015, p. 6.
• FRA European Union Agency for Fundamental Rights (Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2014), Violence against women: an EU-wide survey, s. 118, http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2014-vaw-survey-main-results-apr14_en.pdf.
• Grabowska M., Grzybek A. (red.), STER: Raport z przemocy seksualnej. Przełamać tabu, Warszawa 2016, s. 38.
• GUS, Badanie budżetu czasu ludności w 2013 r., http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5486/18/1/1/notatka_bc_2013_22_08_ost__2_.pdf.
• GUS, Prognoza ludności na lata 2014–2050, 2014.
• GUS, Różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn w Polsce, 2016, s. 6, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/roznice-w-wynagrodzeniach-kobiet-i-mezczyzn-w-polsce-stan-w-2014-roku,12,1.html.
• GUS, Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014 r. (tablice), http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2014-r-,4,7.html.
• GUS, Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014 r. (tablice), http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2014-r-,4,7.html.
• GUS, Trwanie życia w Polsce, 2014.
• GUS: Małżeństwa oraz dzietność w Polsce, 2016.
• http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32006L0054.
• http://www.google.be/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CDIQFjAB&url=http%3A%2F%2Fec.europa.eu%2Fsocial%2FBlobServlet%3FdocId%3D4028%26langId%3Den&ei=7OqTVdj1BIHRsgGl8IDQBQ&usg=AFQjCNGqDDnnc_zg94G2icxxcLSp4-c3Fg.
• Kantola J., Polityka równości płci w Unii Europejskiej, Warszawa 2012, s. 39–40.
• Komisja Europejska w 2009 r. o segregacji płci na rynku pracy: Root causes, implications and policy responses in the EU”.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483.
• Pyszkowska A., Regulacje prawne dotyczące pracy kobiet i mężczyzn a nierówności społeczne, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2004, nr 4, s. 400.
• Równouprawnienie kobiet i mężczyzn, [w:] http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/pl/displayFtu.html?ftuId=FTU_5.10.8.html.
• Stępień M., Kobiety w organach statutowych spółek, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2014, nr 2, s. 388–389.
• Szymanik E., Równość płci. Aspekty historyczno-społeczne i prawne, „Seminare” 2013, nr 4, s. 92.
• Tomaszewska J., Dyskryminacja ze względu na płeć, [w:] Dyskryminacja ze względu na płeć i jej przezwyciężanie, Publikacja powstała w Sekretariacie Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn jako część projektu „Przezwyciężanie barier na drodze ku równości kobiet i mężczyzn w Polsce” realizowanego w ramach Programu dot. Wspólnotowej Strategii Ramowej na rzecz Równości Płci 2001 – 2006, Warszawa 2004, s. 42–43.
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U. 2015, poz. 1220 z późn.zm.