Stereotypizacja starości - wybrane przejawy ageizmu

Wzrastająca reprezentacja osób starych w polskim społeczeństwie nie poprawia społecznego odbioru tej kategorii wieku, lecz powoduje upowszechnianie negatywnych stereotypów starości, a także intensyfikację zachowań ageistycznych. Konkretne metody przeciwdziałania czy też sposoby eliminowania muszą być wielotorowe i nie powiodą się bez zakrojonej na szeroką skalę edukacji społecznej w zakresie nieuchronności starzenia się i starości; bez wprowadzenia niezbędnych zmian legislacyjnych, bez włączenia problematyki stereotypizacji starości i ageizmu do systemu kształcenia osób zajmujących się zawodowo osobami starymi.

Stereotyping of old age - selected manifestations of ageism

The growing representation of the elderly in the Polish society does not improve the social perception of this age category, but leads to the dissemination of negative stereotypes of old age, as well as to the intensification of ageist behaviours. Specific methods of counteracting or eliminating them must be multidimensional and fail without extensive social education on the inevitability of ageing and old age; without introducing necessary legislative changes, without including the stereotypes of old age and ageism in the education system of people working with the elderly.

REFERENCES:

• Bombol M., Słaby T., Konsument 55+ wyzwaniem dla rynku, Warszawa 2011.
• Chabor A., Wspomaganie procesu pomyślnego starzenia się u ludzi starych. Mię­dzy powinnością a profesją, Kraków 2017.
• Furmańska-Maruszak A., Wójtewicz A. (red.), Polityka społeczna wobec wyzwań demograficznych i przemian społecznych, Toruń 2016.
• Główny Urząd Statystyczny, Prognoza ludności na lata 2014–2050, Warszawa 2014.
• Kobrzeniecka J., Starzenie się i starość jako treść stereotypów, „Acta Elbingensia. Rocznik Naukowy Elbląskiej Uczelni Humanistyczno-Ekonomicznej” 2004.
• Kurcz I., Zmiana stereotypów: jej mechanizmy i granice, [w:] Stereotypy i uprze­dzenia. Uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, red. M. Kofta, A. Jasińska-Kania, Warszawa 2001.
• Leszczyńska-Rejchert A., Wbrew stereotypom – pomyślna starość „wyjątkowych” seniorów, Olsztyn 2019.
• Levy B.R., Mind matters: Cognitive and psychicaleffects aging self-stereotypes, „The Yournals of Gerontology” 2003, nr 4, s. 208.
• Marshall G., Słownik socjologii i nauk społecznych, Warszawa 2008.
• Nawrocka J., Społeczne doświadczenie starości. Stereotypy, postawy, wybory, Kra­ków 2013.
• Nelson D.T., Psychologia uprzedzeń, Gdańsk 2003.
• Palmore E.B., Reducing Ageism, „Journal of Aging, Humanities and the Arts”.
• Palska H., Starość i kultura młodości. Jeszcze raz o problemie starzenia się społe­czeństwa w Polsce, [w:] Niepokoje polskie, red. H. Domański, A. Ostrowska, A. Ry­chard, Warszawa 2004.
• Piotrowski J., Miejsce człowieka starego w rodzinie i społeczeństwie, Warszawa 1973.
• Szukalski P., Kulturowe uwarunkowania (auto)dyskryminacji ze względu na wiek, [w:] Dyskryminacja seniorów Polsce. Diagnoza i przeciwdziałanie, red. P. Broda-Wy­socki, A. Dylus, M. Pawlus, Warszawa 2006.
• Szukalski P., Przyczyny ageizmu wobec seniorów – fakty i mity, [w:] Obszary za­grożeń człowieka w realiach współczesności, red. E. Kantowicz, G. Orzechowska, Kra­ków 2012.
• Szukalski P., Solidarność pokoleń. Dylematy relacji międzypokoleniowych, Łódź 2012.
• Trafiałek E., Innowacyjna polityka senioralna XXI wieku. Między ageizmem, bez­pieczeństwem socjalnym i active ageing, Toruń 2016.
• Urbaniak B., et al., Socjoekonomika starzenia się współczesnych społeczeństw, Warszawa 2015.
• Zych A., Człowiek wobec starości, Katowice 1999.
• Zych A., Słownik gerontologii społecznej, Warszawa 2001.