Miasto i handel w poglądach mediewistów polskich pokolenia około 1916 r.

The Town and Trade in the Views of Polish Medievalists around 1916 Generation

The author analyses the similarities and differences in the views of Polish medievalists born ca. 1916 concerning the history of Polish and Slavic towns and trade in the Early and High Middle Ages.

Město a obchod v názorech polských medievistů generace kolem 1916

---

REFERENCES:

• Buczek K., Targi i miasta na prawie polskim (okres wczesnośredniowieczny), Wrocław– Warszawa–Kraków 1964
• Gieysztor A., Aux origines de la ville slave: ville de grands, et ville d’etat aux IXe–XIe siècles, [w:] I Międzynarodowy Kongres Archeologii Słowiańskiej, Warszawa 14–18 IX 1965, t. 4, red. W. Hensel, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968, s. 129–135
• Gieysztor A., Badania nad początkami formacji feudalnej i powstawaniem państwa polskiego, prowadzone w dziesięcioleciu 1945–1954, [w:] Pierwsza Sesja Archeolo­giczna Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 237–266
• Gieysztor A., From Forum to Civitas: Urban Changes in Poland in the Twelfth and Thirteenth Centuries, [w:] La Pologne au XIIe Congrès international des sciences historiques à Vienne, red. J. Bardach i in., Warszawa 1965, s. 7–30
• Gieysztor A., Geneza miast polskich i ich dzieje do końca XV wieku, [w:] Miasta polskie w tysiącleciu, t. 1, red. M. Siuchniński, Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, s. 3– –36
• Gieysztor A., Gospodarka naturalna i towarowo-pieniężna, [w:] Słownik Starożyt­ności Słowiańskich, t. 2, red. W. Kowalenko i in., Wrocław–Warszawa–Kraków 1964–1965, s. 133–136
• Gieysztor A., Kształtowanie się społeczeństwa klasowego i pierwsze organizacje państwo­ we na ziemiach polskich od VI do połowy IX w., [w:] Historia Polski, t. 1: Do roku 1764, cz. 1: Do połowy XV w., red. H. Łowmiański, Warszawa 1958, s. 118–141
• Gieysztor A., Kultura artystyczna przed powstaniem państwa polskiego i jej rozwój w osiedlach wczesnomiejskich, [w:] Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII wieku, cz. 1, red. M. Walicki, Warszawa 1971, s. 21–54
• Gieysztor A., La ville slave du Haut Moyen-Age: centre de production artisanale de ray­onnement commercial, [w:] L’artisanat et la vie urbaine en Pologne médiévale, red. A. Gieysztor i in., Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 10 (1962), zesz. dod. = Ergon 3 (1962), s. 287–297
• Gieysztor A., Le origini delle città nella Polonia medievale, [w:] Studi in onore di Ar­mando Sapori, t. 1, Milano 1957, s. 127–145
• Gieysztor A., Les chartes de franchises urbaines et rurales en Pologne au XIIIe siècle, [w:] Les Libertés urbaines et rurales du XIe au XIVe siècle, Bruxelles 1968, s. 103–125
• Gieysztor A., Les origines de la ville slave, [w:] La città nell’alto medioevo, Settimane di studio del Centro italiano di studi sull’alto medioevo, 6, Spoleto 1959, s. 279–315
• Gieysztor A., Les structures économiques en pays slaves à l’aube du Moyen Âge jusqu’au XIe siècle et l’échange monétaire, [w:] Moneta e scambi nell’alto medioevo, Settimane di studio del Centro italiano di studi sull’alto medioevo, 8, Spoleto 1961, s. 455– –484
• Gieysztor A., Local Markets and Foreign Exchange in Central and East Europe before 1200, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 14 (1966), zesz. dod. = Ergon 5 (1966), s. 761–777
• Gieysztor A., [ III.] Polska, [w:] Słownik Starożytności Słowiańskich, t. 3, red. W. Kowalenko i in., Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 218–224
• Gieysztor A., Miasto polskie, miasto Rzeczypospolitej, miasto europejskie, [w:] Miasta polskie w dwusetlecie prawa o miastach, red. E. Kaltenberg-Kwiatkowska, Warsza­wa 1994, s. 9–11
• Gieysztor A., Odpowiedź referenta, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Hi­storii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 289–295
• Gieysztor A., Periodyzacja dziejów Polski do wieku XIII, [w:] Pierwsza konferencja metodologiczna historyków polskich. Przemówienia, referaty, dyskusja, t. 1, red. J. Sieradzki, Warszawa 1953, s. 228–243
• Gieysztor A., Polen zur Zeit der Piasten, [w:] Handbuch der europäischen Wirtschafts – und Sozialgeschichte, t. 2, red. H. Kellenbenz, Stuttgart 1980, s. 703–727
• Gieysztor A., Polish Villagers and their Contact with Local Markets in the Middle Ages, [w:] Studi in memoria di Federico Melis, t. 1, red. L. de Rosa, Napoli 1978, s. 191– –211
• Gieysztor A., Position du problème, [w:] Les origines des villes polonaises, red. P. Fran­castel, Paris 1960, s. 15–26
• Gieysztor A., Społeczeństwo Warszawy w średniowieczu i w dawnej Rzeczypospolitej, [w:] Społeczeństwo Warszawy w rozwoju historycznym, red. J. Kazimierski i in., Warszawa 1977, s. 11–26
• Gieysztor A., Trade and Industry in Eastern Europe before 1200, [w:] The Cambrid­ge Economic History of Europe, t. 2: Trade and Industry in the Middle Ages, red. M.M. Postan, E. Miller, Cambridge 1987, s. 474–524
• Gieysztor A., Ukształtowanie się państwa polskiego od połowy IX w. do końca X w., [w:] Historia Polski, t. 1: Do roku 1764, cz. 1: Do połowy XV w., red. H. Łowmiański, Warszawa 1958, s. 142–174
• Gieysztor A., Villes et campagnes slaves du Xe au XIIIe siècle, [w:] Deuxième Conférence internationale d’histoire économique Aix-en-Provence 1962, t. 2, Paris 1965, s. 87– –105
• Gieysztor A., Wieś i miasto słowiańskie przed XIII wiekiem: rynki lokalne a regiony ekonomiczne, [w:] Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego 17, Se­ria A, 1962, s. 93–97
• Gieysztor A., Herbst S., rec.: E. Szwankowski, Rozwój urbanistyczny, War­szawa 1952 – Biuletyn Historii Sztuki 15 (1953), nr 3–4, s. 129–131
• Hensel W., Archeologia o początkach miast słowiańskich, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963
• Hensel W., Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna. Zarys historii kultury materialnej, wyd. 2, Warszawa 1956
• Jażdżewski K., Kształtowanie się wczesnośredniowiecznej kultury miejskiej w Polsce w świetle badań w latach 1945–1954, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytu­tu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 319–347
• Jażdżewski K., Odpowiedź referenta, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Hi­storii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 388–393
• Jażdżewski K., Początki miast w Polsce, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 277
• Kaczmarczyk Z., Kolonizacja niemiecka i kolonizacja na prawie niemieckim w średnio­ wiecznej Polsce, [w:] Stosunki polsko-niemieckie w historiografii, cz. 1, red. J. Kra­suski i in., Poznań 1974, s. 218–326
• Kaczmarczyk Z., Kolonizacja niemiecka na wschód od Odry, Poznań 1945
• Kaczmarczyk Z., O miastach na prawie niemieckim w Polsce w XIII w., Roczniki Hi­storyczne 37 (1971), s. 117–122
• Kaczmarczyk Z., Początki miast polskich (Zagadnienia prawne), Czasopismo Praw­no-Historyczne 13 (1961), nr 2, s. 9–45
• Kaczmarczyk Z., Początki prawa miejskiego na Słowiańszczyźnie, [w:] Europa – Sło­wiańszczyzna – Polska. Studia ku uczczeniu Profesora Kazimierza Tymienieckiego, red. J. Bardach i in., Poznań 1970, s. 259–279
• Kaczmarczyk Z., Sczaniecki M., Kolonizacja na prawie niemieckim w Polsce a rozwój renty feudalnej, Czasopismo Prawno-Historyczne 3 (1951), s. 39–86
• Kiersnowski R., Pieniądz kruszcowy w Polsce wczesnośredniowiecznej, Warszawa 1960
• Kuraś S., Przywileje prawa niemieckiego miast i wsi małopolskich XIV–XV wieku, Wro­cław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971
• Labuda G., Die Anfänge des polnischen Städtewesens im Hochmittelalter, [w:] L’ar­tisanat et la vie urbaine en Pologne médiévale, red. A. Gieysztor i in., Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 10 (1962), zesz. dod. = Ergon 3 (1962), s. 317–328
• Labuda G., Geneza miasta na „prawie lubeckim” w Gdańsku, Kwartalnik Historii Kul­tury Materialnej 29 (1981), nr 1, s. 59–78
• Labuda G., Korona i infuła. Od monarchii do poliarchii (Dzieje narodu i państwa pol­skiego, z. 1–3), Kraków 1996
• Labuda G., Miasta na prawie polskim, [w:] Studia historica w 35-lecie pracy naukowej Henryka Łowmiańskiego, red. A. Gieysztor i in., Warszawa 1958, s. 181–197
• Labuda G., Miasta na prawie polskim (Les villes du droit polonais), [w:] Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 21, 1957, Poznań 1959, s. 65–66
• Labuda G., [Miasta. V.] Słowiańszczyzna połabska, [w:] Słownik Starożytności Sło­wiańskich, t. 3, red. W. Kowalenko i in., Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 229–234
• Labuda G., Nowa synteza dziejów Gdańska średniowiecznego, Kwartalnik Historii Kul­tury Materialnej 29 (1981), nr 1, s. 83–92
• Labuda G., Pierwsze państwo polskie (Dzieje narodu i państwa polskiego, z. 1–2), Kraków 1989
• Labuda G., Polskie wczesne średniowiecze w historiografii lat 1937–1987, Kwartalnik Historyczny 94 (1987), nr 1, s. 23–65
• Labuda G., rec.: Wędzki, Początki reformy miejskiej w środkowej Europie do połowy XIII wieku (Słowiańszczyzna zachodnia), Warszawa–Poznań 1974, Roczniki Hi­storyczne 43 (1977), s. 185–188
• Labuda G., rec.: F. Rörig, Magdeburgs Entstehung und die ältere Handelsgeschichte, Berlin 1952, Roczniki Historyczne 22 (1955–1956), s. 200–205
• Labuda G., rec.: H. Jankuhn, Probleme des rheinischen Handels nach Skandinavien im frühen Mittelalter, Rheinische Vierteljahrsblätter 15/16 (1950/1951), Roczniki Historyczne 24 (1958), s. 343–351
• Labuda G., rec.: H. Ludat, Die Bezeichnung für „Stadt“ im Slavischen, [w:] Syntagma Friburgense, Lindau–Konstanz 1956, Przegląd Zachodni 13 (1957), nr 2, s. 317– –319
• Labuda G., rec.: T. Rosłanowski, Recherches sur la vie urbaine et en particulier sur le patriciat dans la villes de la moyene Rhénanie septentrionale (fin du XIe – début du XIVe siècles), Warszawa 1964, Roczniki Historyczne 32 (1966), s. 216–219
• Labuda G., rec.: W. Hołubowicz, Opole w wiekach X–XII, Katowice 1956, Przegląd Zachodni 13 (1957), nr 2, s. 319–322
• Labuda G., Villes de „droit polonais”, [w:] Les origines des villes polonaises, red. P. Fran­castel, Paris 1960, s. 53–71
• Lalik T., Z zagadnień genezy miast w Polsce, [w:] tegoż, Studia średniowieczne, red. S. Trawkowski, Warszawa 2006, s. 126–150
• Lewicki T., Udział krajów muzułmańskich w handlu z obszarami polskimi w IX–XI wieku w świetle znalezisk monet kufickich na naszych ziemiach, [w:] I Międzynaro­dowy Kongres Archeologii Słowiańskiej, t. 6, red. W. Hensel, Wrocław–Warszawa– –Kraków 1968, s. 143–153
• Łowmiański H., Kryterium i początki miast, więź ze wsią i stanowisko społeczne lud­ności miast w Polsce wczesnośredniowiecznej, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 356–359
• Łowmiański H., Początki Polski. Polityczne i społeczne procesy kształtowania się narodu do początku wieku XIV, t. 6, cz. 2, Warszawa 1985
• Łowmiański H., Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich, Warszawa 1953
• Maleczyński K., Najstarsze targi w Polsce i stosunek ich do miast przed kolonizacją na prawie niemieckim (Studya nad historyą prawa polskiego, t. 10, zesz. 1), Lwów 1926
• Marks K., Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, tłum. M. Brzeziński i in., t. 1, wyd. 4, Warszawa 1956
• Münch H., Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV w., Kraków 1946
• Pirenne H., Economic and Social History of Medieval Europe, London 1936
• Rutkowska-Płachcińska A., Gmina miejska w początkach XIII w. w Polsce, [w:] Wieki średnie – Medium aevum. Prace ofiarowane Tadeuszowi Manteufflowi w 60 rocznicę urodzin, Warszawa 1962, s. 143–150
• Rutkowska-Płachcińska A., Gospodarka i zasięg oddziaływania miasta średniowieczne­go. Salon-de-Provence w połowie XIV w., Wrocław–Warszawa–Kraków 1969
• Rutkowska-Płachcińska A., Sądeczyzna w XIII i XIV wieku. Przemiany gospodarcze i społeczne, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961
• Rutkowska-Płachcińska A., Strzelin, Ścinawa i Grodków: nieudane możnowładcze założenia targowe w XIII wieku, [w:] Studia z dziejów osadnictwa, t. 3, red. taż, Wrocław–Warszawa–Kraków 1965, s. 39–69
• Rutkowska-Płachcińska A., Zur Frage der Stadtgemeinde in Polen zu Beginn des 13. Jahrhunderts, [w:] L’artisanat et la vie urbaine en Pologne médiévale, red. A. Gieysz­tor i in., Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 10 (1962), zesz. dod. = Ergo 3 (1962), s. 354–359
• Smith A., Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, tłum. S. Wolff i in., t. 1, wyd. 2, Warszawa 2007
• Sombart W., Der moderne Kapitalismus, t. 1, cz. 1, wyd. 3, München–Leipzig 1919
• Steuart J., An Inquiry into the Principles of Political Oeconomy, t. 1, Dublin 1770
• Tihomirov M.N., Drevnerusskie goroda, wyd. 2, Moskva 1956
• Trawkowski S., Geneza regionu kaliskiego, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 153–198
• Trawkowski S., Miasta Polski średniowiecznej jako ośrodki kultury, [w:] Historia kul­tury średniowiecznej w Polsce (IX Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Refe­raty), Warszawa 1963, s. 5–32
• Trawkowski S., Obieg a renowacja monety w Polsce na przełomie XII i XIII wieku, [w:] Nummus et Historia. Pieniądz Europy średniowiecznej, red. S.K. Kuczyński i in., Warszawa 1985
• Trawkowski S., Ołbin wrocławski w XII wieku, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 222– –255
• Trawkowski S., Ołbin wrocławski w pierwszej połowie XIII wieku, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 256–261
• Trawkowski S., Rozwój osadnictwa wiejskiego w Polsce w XII i pierwszej połowie XIII wieku, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wcze­snopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 275–299
• Trawkowski S., Taberny płockie na przełomie XI i XII wieku. W sprawie zakresu obrotu towarowo-pieniężnego, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią spo­łeczną Polski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 207–221
• Trawkowski S., Wpływ metod badawczych na interpretację materiałów archeologicz­nych, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa– –Wrocław 1957, s. 359–365
• Trawkowski S., W sprawie roli kolonizacji niemieckiej w przemianach kultury material­nej na ziemiach polskich w XIII wieku, [w:] tegoż, Opuscula medievistica. Studia nad historią społeczną Polski wczesnopiastowskiej, Warszawa 2005, s. 300–327
• Trawkowski S., Zagajenie referenta, [w:] Historia kultury średniowiecznej w Polsce (IX Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Referaty i dyskusja), [cz.] 2, War­szawa 1964, s. 143–146
• Trawkowski S., Znaki zapytania w dziejach Sandomierza piastowskiego, [w:] Dzieje Sandomierza, t. 1: Średniowiecze, red. tenże, Warszawa 1993, s. 23–30
• Trawkowski S., Zur Erforschung der deutschen Kolonisation auf polnischem Boden im 13. Jahrhundert, Acta Poloniae Historica 7 (1962), s. 85–87
• Trawkowski S., Zur Sozialtopographie der Stadt Płock im 12. Jahrhundert, [w:] L’ar­tisanat et la vie urbaine en Pologne médiévale, red. A. Gieysztor i in., Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 10 (1962), zesz. dod. = Ergon 3 (1962), s. 406–409
• Trawkowski S., Z zagadnień genezy średniowiecznych miast polskich, Kwartalnik Hi­storii Kultury Materialnej 8 (1960), nr 1, s. 148–153
• Tymieniecki K., Historia chłopów polskich, t. 2: Schyłek średniowiecza, Warszawa 1966
• Tymieniecki K., Podgrodzia w północno-zachodniej słowiańszczyźnie i pierwsze lokacje miast na prawie niemieckim, Slavia Occidentalis 2 (1922), s. 55–113
• Tymieniecki K., rec.: G. Labuda, Położenie średniowiecznego Rostoka, Materiały za­chodniopomorskie 2 (1958); tenże, Miasta na prawie polskim, Studia Historica w 35-lecie pracy naukowej Henryka Łowmiańskiego, Warszawa 1958, Roczniki Historyczne 27 (1961), s. 234–240
• Tymieniecki K., Remarques sur le commencement de la vie urbaine en Pologne, [w:] L’artisanat et la vie urbaine en Pologne médiévale, red. A. Gieysztor i in., Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 10 (1962), zesz. dod. = Ergon 3 (1962), s. 329–336
• Tymieniecki K, Uwagi nad osadnictwem wiejskim i początkami miast w Polsce, [w:] Pierwsza Sesja Archeologiczna Instytutu Historii Kultury Materialnej Polskiej Aka­ demii Nauk, Warszawa 5 V–8 V 1955, red. W. Hensel, Warszawa–Wrocław 1957, s. 365–372
• Tymieniecki K., Zagadnienie początków miast w Polsce, [w:] tegoż, Pisma wybrane, Warszawa 1956, s. 205–241
• Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. La­chowska, Warszawa 2002
• Wędzki A., Początki reformy miejskiej w środkowej Europie do połowy XIII wieku (Sło­wiańszczyzna Zachodnia), Warszawa–Poznań 1974
• Zientara B., Przemiany społeczno-gospodarcze i przestrzenne miast w dobie lokacji, [w:] Miasta doby feudalnej w Europie środkowo-wschodniej. Przemiany społeczne a układy przestrzenne, red. A. Gieysztor, T. Rosłanowski, Warszawa–Poznań–To­ruń 1976, s. 67–97