Od prywatności do publiczności. O potrzebie edukacji medialnej w erze cyfrowej na przykładzie zjawiska sharentingu

From privacy to audience. On the need for media education in the digital age on the example of the sharenting phenomenon

In today’s hybrid reality, in which the online world intersects with the offline world, media education, which includes the ability to use technology in an informed and responsible manner, seems essential. Social media are a source of entertainment, a tool for communication and obtaining information, but they can also create a field for many abuses and threats to our privacy. One social media activity that can have negative consequences, and which exemplifies the growing need to improve media literacy among online users, is sharenting. The phenomenon of sharenting is related to the excessive sharing of photos, videos and information about a child online. Since sharenting is still a relatively new phenomenon, the purpose of the article is to provide an overview of the issue and identify areas for further research. The article will discuss the most important issues related to this phenomenon, such as the motivations behind the excessive publication of information about a child online and the potential consequences of such action.

We współczesnej, hybrydowej rzeczywistości, w której świat online przenika się ze światem offline, edukacja medialna, obejmująca umiejętność korzystania z technologii w sposób świadomy i odpowiedzialny, wydaje się niezbędna. Media społecznościowe są źródłem rozrywki, narzędziem komunikacji i pozyskiwania informacji, ale mogą również tworzyć pole dla wielu nadużyć i zagrożeń związanych z naszą prywatnością. Jedną z aktywności w mediach społecznościowych, która może nieść za sobą negatywne konsekwencje i która stanowi przykład rosnącej potrzeby podnoszenia kompetencji medialnych wśród użytkowników sieci, jest sharenting. Zjawisko sharentingu związane jest z nadmiernym udostępnianiem zdjęć, filmów oraz informacji na temat dziecka w sieci. Ze względu na to, że sharenting jest wciąż relatywnie nowym zjawiskiem, celem artykułu jest stworzenie zarysu problematyki i wskazanie obszarów, które mogą posłużyć do dalszych badań. W ramach artykułu omówione zostaną najważniejsze zagadnienia związane z tym zjawiskiem, takie jak motywacje stojące za nadmiernym publikowaniem informacji na temat dziecka w sieci oraz potencjalne konsekwencje takiego działania.

REFERENCES:

• Bertsche, R. (2015). Mom mortified after kids photos stolen from Facebook, Pobrane z: https://www.yahoo.com/news/lifestyle/mom-horrified-after-kids-photos-stolenfrom-118210047777.html.
• Brosch, A. (2017). Sharenting – nowy wymiar rodzicielstwa. W: H. Krauze-Sikorska, M. Klichowski (red.), Świat małego dziecka. Przestrzeń instytucji, cyberprzestrzeń i inne przestrzenie dzieciństwa (s. 379–387). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Cosmopolitan (2024). The Sharenting Reckoning – How Things Are Changing for Family Influencers, [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=JqhdiaUk8vM.
• Inside Edition (2017). Kids Hysterically Cry When Parents Scream at Them For Prank. Pobrane z: https://www.youtube.com/watch?v=4CmS9Ujt5D8&t=47s.
• Jaroszewska, I. (2024). Wiedza rodziców na temat edukacji medialnej. Rozprawy społeczne, 1(18), 1–23.
• Krajewski, M. (2006). Społeczne jako wirtualne. O nowym i starym typie symulowania realności. W: A. Wójtowicz (red.), Człowiek między rzeczywistością realną a wirtualną (s. 77–92). Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych Polska Akademia Nauk.
• Maniszewska-Ejsmont, J. (2022). Sharenting a prawa dziecka – rozważania nad władzą rodzicielską w dobie mediów społecznościowych. Palestra. 4, 73–89.
• Morbitzer, J. (2016). Współczesna przestrzeń obecności człowieka – między realnością a wirtualnością. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 2(13), 59–68.
• NASK (2022). Raport 2022, https://dyzurnet.pl/uploads/2023/07/Raport-Dyzurnet.pl-2022. pdf.
• Nowicka, E. (2022). Edukacja medialna w zmieniającym się społeczeństwie informacyjnym. Rocznik Lubuski, 2(48), 185–194.
• Ogonowska, A. (2013). Współczesna edukacja medialna: teoria i rzeczywistość. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
• Petrosyan, A. (2024). Number of Internet and social media useres worldwide in January 2024,https://www.statista.com/statistics/617136/digital-population-worldwide/.
• Szumera, G. (2009). Skutki kulturowe wywołane przez współczesne środki komunikacji. W: A. Kiepasa (red.), Człowiek a światy wirtualne (s. 70–80). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Sowa, W. (2023). Lil Masti nie będzie pokazywać dziecka w Internecie? Czy to prawda, że…, [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=nqwsouKGdCw.
• Steinberg, S. (2017). Sharenting: children’s privacy in the age of social media, https://scholarship.law.ufl.edu/facultypub/779.
• Throwawaylisteners (2022). I was brought up by family vloggers and it ruined my life, https://www.reddit.com/r/TrueOffMyChest/comments/yuzsno/i_was_brought_up_by_family_vloggers_and_it_ruined.
• Trochonowcicz, A. (2019). Jestem w ciąży! [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=vXIq4k5IiJU.
• Trochonowicz, A. (2020). VLOG: Mój poród! [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=2k43yuyvSFU.
• Woźniakowska, A. (2023a). Jestem w ciąży! [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=TUpf72xlOmE.
• Woźniakowska, A. (2023b). Narodziny Arii. [Wideo]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=O9V-1qU_kNs.
• Zawojski, P. (2008). Cyberkultura jako nowy paradygmat kultury medialnej. Rozważania teoretyczne. W: E. Wilk, I. Kolasińska-Pasterczyk (red.), Nowa audiowizualność – nowy paradygmat kultury? (s. 21–30). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.