Szkoła jako hipermarket. Obraz szkoły i edukacji w polskim dyskursie prasowym

The aim of this article is an analysis of ways of presenting polish education’s problems in opinionforming weeklies. First assumption of this article is: way of writing about education impacts on what readers of these opinionforming weeklies think about education (about rules of working of education, role of education in human life). The author of this article analysis 115 texts about school and education published between 2009 – 2010 in opinionforming polish weeklies (‘Polityka’, ‘Newsweek’, ‘Wprost’, ‘Gość Niedzielny’, ‘Przegląd’). This analysis based on theory of T.A. van Dijk who was confident of relation between language, thinking and action. He affirms that a language (as a form of social action) forms a nonlinguistic reality, but discourse analysis is a method which let us meet social reality. Results of this analysis let us affirm that opinionforming pressemphasizes economic aspects of education (it is connected both with kindergarten and with primary school, secondary school and other stages of education). Kindergarten, primary schools, secondary schools and others are presented in press like companies which sale their services. This perspective of looking has many consequences. When we want to rate quality of these institutions, we should use economical mechanismes.

REFERENCES:

• Banks, M. (2009). Materiały wizualne w badaniach jakościowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Barlik, E., Omachel, R. (2010). Uniwersytety sp. z o.o. Newsweek, 8, s. 40 – 43.
• Berger, P.L., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Danilewska, J. (2008). Edukacyjny doping ery globalizacji – czy potrafimy go zrównoważyć? W: J. Danilewska (red.), Wspólnota pedagogicznego niepokoju (s. 25 – 36). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Dijk van, T.A. (2001). Badania nad dyskursem. W: T.A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces (s. 9 – 44). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grabau, A. (2009). Z dyplomem bez pracy. Przegląd, 40, s. 18 – 22.
• Grzegórska, L. (2010). Dorastający biznes. Newsweek, 15, s. 52.
• Igielska, B., Listoś, A., Sterczyńska, A. (2010). Wyższa szkoła kuszenia. Polityka, 32, s. 26 – 28.
• Kasprzycka, B. (2010). Realna wartość wiedzy. Wprost, 20, s. 8.
• Kołodziej, J.H. (2011). Wartości polityczne. Rozpoznanie, rozumienie, komunikowanie, Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Kostecki, W. (2005). Metafora jako narzędzie interpretacji polityki. W: B. Kaczmarek (red.), Metafory polityki 3 (s. 23 – 25). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Kowalska, K. (2010). Uniwersytet z przeceny – czyli co zrobić, żeby polskie uczelnie stały wyżej w rankingach. Wprost, 4, s. 8 – 13.
• Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Dyskurs – semiotyka – wspólnota interpretacyjna. W stronę modelu zintegrowanego instrumentarium badań nad zawartością mediów (zaproszenie do dyskusji). Global Media Journal – Polish Edition, 1 Spring. Pobrane z: http://www.globalmediajournal.collegium.edu.pl.
• Maliszewski, B. (2009). Metafora i aksjologia: wzorzec człowieka w renesansowej literaturze parenetycznej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Mautner, G. (2011). Analiza gazet, czasopism i innych mediów drukowanych. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych (s. 51 – 85). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
• Molęda-Zdziech, M. (red). (2012). Mediatyzacja – analiza zjawiska i wybranych studiów przypadków. Warszawa: Collegium Civitas Press.
• Moore, R. (2006). Socjologia edukacji. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. T. 2, Pedagogika wobec edukacji, polityki oświatowej i badań naukowych (s. 317 – 459). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
• Papuzińska, M. (2009). Szkoły z kasą. Polityka, 40, s. 12 – 14.
• Rose, G. (2010). Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szkudlarek, T. (2001). Ekonomia i etyka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, numer specjalny, s. 165 – 191.
• Szkudlarek, T. (2004). Pozór i zmiana: o epistemologicznych unikach pedagogiki – dekadę i trochę później. Ars Educandi, 4, s. 83 – 104.
• Szkudlarek, T. (2005). Ekonomia i społeczne skutki reform oświatowych. W: B. Niemierko, G. Szyling (red.), Holistyczne i analityczne metody diagnostyki edukacyjnej. Perspektywy informatyczne egzaminów szkolnych (s. 79 – 102). Gdańsk: Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.
• Theil, S. (2009). Głupio wydane pieniądze. Newsweek, 34, s. 44 – 45.
• Whorf, B.L. (1982). Język, myśl, rzeczywistość. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Wodak, R. (2011). Wstęp: Badania nad dyskursem – ważne pojęcia i terminy. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych (s. 11 – 48). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.