Kto się boi gender? Kościół rzymskokatolicki w Polsce i kategoria płci
- Institution: Uniwersytet Jagielloński
- Year of publication: 2015
- Source: Show
- Pages: 278-289
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/kie.2015.03.17
- PDF: kie/109/kie10917.pdf
The paper adresses the question of how sex/gender is understood within the teaching of the Roman Catholic Church and to what extend it recognizes the category of gender. The objects of the analysis are the teaching of the Roman Curia as well as the documents of the local Church in Poland and statements of Polish bishops from 2013 - 2014. The results of qualitative research conducted among diocesan priests of the Archdiocese of Krakow in 2007 are treated as complementary data. The Church uses the notion of sex that is naturalistic, essentialist, binary and based on the complementarity of sexes. Although the Church does not reduce the notion of sex to the biological aspects, nevertheless the interpretation of gender as social construction is limited. The category of gender has been frequently criticized as ideological by the local Church in Poland and by the Roman Curia. The ahistorical category of sex, present in the discourse of the Roman Catholic Church and in the perceptions of its representatives - priests, petrifies the present gender contract.
REFERENCES:
- Adamiak, E. (1997). Błogosławiona między niewiastami. Maryja w feministycznej teologii Cathariny Halkes. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
- Adamiak, E. (2002). Ta druga, inna od mężczyzny. Z … teolożką rozmawia Anna Mateja. Tygodnik Powszechny, 49, s. 19.
- Bem, S. (2000). Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Benedykt XVI (2012). Przemówienie podczas spotkania z kardynałami oraz pracownikami Kurii Rzymskiej i Gubernatoratu. Pobrane z: http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2012/december/documents/hf_benxvi_spe_20121221_auguricuria_pl.html, [BP12].
- Franciszek (2013). Bóg zawierza istotę ludzką kobiecie. Pobrane z: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/franciszek_i/przemowienia/mulieris_12102013.html, [FA13].
- Franciszek (2013a). Evangelii gaudium. Pobrane z: http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/apost_exhortations/documents/papafrancesco_esortazioneap_20131124_evangeliigaudium.html, [EG].
- Gądecki, S. (2014). Nie kierujmy się tylko współczuciem. Z abp. … rozmawia Tomasz Krzyżak. Rzeczpospolita, 253, s. A–006.
- Gądecki, S. (2014a). Polska rodzina cierpi od lat. Z JE ks. abp. … rozmawia Sławomir Jagodziński. Nasz Dziennik, 231, s. 24 – 25.
- Grabowska, M. (2014). Pomiędzy gender studies a „ideologią gender”. Pobrane z: http://pl.boell.org/sites/default/files/downloads/Magda_Grabowska_ideologia_gender.pdf.
- Hoser, H. (2013). Gender groźniejsze od marksizmu. Z JE ks. abp. … rozmawia Małgorzata Jędrzejczyk. Nasz Dziennik, 41, s. 8 – 9.
- Jan Paweł II (1995). Evangelium vitae. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [EV].
- Jan Paweł II (1996). Vita consecrata. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [VC].
- Jan Paweł II (1998). Mulieris dignitatem. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [MD].
- Jan Paweł II (1988). Christifideles laici. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [CHL].
- Jan Paweł II (1994). Ordinatio sacerdotalis. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [OS].
- Jan Paweł II (1981). Familiaris consortio. W: Nauczanie Kościoła katolickiego. Wersja CD. Kraków: Wydawnictwo M, [FC].
- Jędraszewski, M. (2013). Kościół na straży rozumu. Z abp. … rozmawia Mariusz Majewski. Gość Niedzielny, 48.
- Kamasa, V. (2013). Rodzina w dyskursie Polskiego Kościoła Katolickiego. Badania korpusowe z perspektywy Krytycznej Analizy Dyskursu. Socjolingwistyka, XXVII, s. 139 – 152.
- Konferencja Episkopatu Polski (2003). Świadkowie Ewangelii Życia. List na Niedzielę Świętej Rodziny. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4514.1,Swiadkowie_Ewangelii_Zycia.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2007). Bądźmy uczniami Chrystusa w rodzinie. List Pasterski Episkopatu Polski na Święto Świętej Rodziny z Nazaretu. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4485.1,Badzmy_uczniami_Chrystusa_w_rodzinie.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2008). Otoczmy troską życie człowieka. List na Niedzielę Świętej Rodziny. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4481.1,Otoczmy_troska_zycie_czlowieka.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2012). Jan Paweł II Papież Rodziny. List Episkopatu Polski na XXVII niedzielę zwykłą zapowiadający obchody XII Dnia Papieskiego. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4581.1,Jan_Pawel_II_Papiez_Rodziny.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2013). Komunikat z 362. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/komunikaty_zp_kep/5203.1,Komunikat_z_362_Zebrania_Plenarnego_Konferencji_Episkopatu_Polski.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2013a). List pasterski na Niedzielę Świętej Rodziny 2013 roku. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/5545.1,List_pasterski_na_Niedziele_Swietej_Rodziny_2013_roku.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2013b). O wyzwaniach bioetycznych, przed którymi stoi współczesny człowiek. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/pozostale/5066.1,O_wyzwaniach_bioetycznych_przed_ktorymi_stoi_wspolczesny_czlowiek.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2014). Kochająca matka zawsze trzeźwa. Apel Zespołu Konferencji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Trzeźwości na miesiąc abstynencji – sierpień 2014. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/pozostale/6037.1,Kochajaca_matka_zawsze_trzezwa.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2014a). Komunikat z 364. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski. Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/komunikaty_zp_kep/5816.1,Komunikat_z_364_zebrania_plenarnego_Konferencji_Episkopatu_Polski.html.
- Konferencja Episkopatu Polski (2014b). Oświadczenie Rady KEP ds. Rodziny ws. Konwencji Rady Europy o przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (CAHVIO). Pobrane z: http://episkopat.pl/dokumenty/pozostale/6162.1,Oswiadczenie_Rady_KEP_ds_Rodziny_ws_Konwencji_Rady_Europy_o_przeciwdzialaniu_przemocy_wobec_kobiet_i_przemocy_domowej_CAHVIO.html.
- Kongregacja Nauki Wiary (2004). List do biskupów Kościoła katolickiego o współdziałaniu mężczyzny i kobiety w Kościele i świecie. Pobrane z: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kdwiary/kobieta_31052004.html.
- Kowalczyk, J. (2014). List abp. … do p. Agnieszki KozłowskiejRajewicz. Pobrane z: http://ekai.pl/wydarzenia/ostatnia_chwila/x74748/genderniemozestawacsiepodstawatworzeniaprawa/.
- Kupczak, J. (2006). Dar i komunia. Teologia ciała w ujęciu Jana Pawła II. Kraków: Znak.
- Mendyk, M. (2013). Ideologia gender niszczy rodzinę. O ideologii gender z bp. … rozmawiał ks. Waldemar Wesołowski. Pobrane z: http://ekai.pl/wydarzenia/temat_dnia/x71384/ideologiagenderniszczyrodzine/.
- Michalik, J. (2014). Kościół nie zmieni zdania o gender. Z abp. … rozmawia Krzysztof Ziemiec. Pobrane z: http://www.rmf24.pl/tylkowrmf24/rozmowa/newsabpjozefmichalikkosciolniezmienizdaniaogender,nId,1090586.
- Papieska Rada ds. Rodziny (2000). Family, Marriage and “De Facto” Unions. Pobrane z: http://www.vatican.va/roman_curia/pontifical_councils/family/documents/rc_pc_family_doc_20001109_defactounions_en.html.
- Polak, W. (2012). Sekretarz Episkopatu o ideologii gender. Pobrane z: http://ekai.pl/wydarzenia/temat_dnia/x61872/sekretarzepiskopatuoideologiigender/?print=1.