Informal Learning: Review of Research Perspectives in Polish and German Andragogy
- Institution: Warsaw University of Life Sciences
- ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8338-5484
- Institution: Maria Grzegorzewska Academy of Special Education
- ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0663-8692
- Year of publication: 2019
- Source: Show
- Pages: 65-79
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/kie.2019.04.04
- PDF: kie/126/kie12604.pdf
The aim of the article is to present selected themes that form part of the contemporary discourse on informal learning, which since the 1970s has dominated the scientific debate on learning, especially in the area of adult education. The authors, using Polish and German-language literature, outline areas of scientific and research interest, as well as tendencies in the contemporary approach to the learning processes of adolescents and adults. Moreover, they present exemplary results of research on informal learning, conducted within various fields: adult education, social pedagogy, economics and others. They indicate that separate treatment of human learning (division into formal, non-formal, and informal learning) is not always justified, and is not conducive to the analysis of learning processes.
REFERENCES:
- Alheit, P. (1983). Alltagsleben. Zur Bedeutung eines gesellschaftlichen „Restphänomens”. Frankfurt am Main: Campus.
- Andresen, L., Boud, D., & Cohen, R. (2000). Experience-Based Learning. In: G. Foley (Ed.), Understanding Adult Education and Training (pp. 225-239). Sydney: Allen & Unwin.
- Becker, M. (2016). Informelles Lernen aus wirtschaftswissenschaftlicher Perspektive. In: M. Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 225-256). Wiesbaden: Springer VS.
- Brake, A., & Büchner, P. (2011). Bildungsort Familie. Habitusgenese im Netzwerk gelebter Familienbeziehungen. In: A. Lange & M. Xyländer (Eds.), Bildungswelt Familie. Theoretische Rahmung, empirische Befunde und disziplinäre Perspektiven (pp. 142-166). Weinheim: Juventa.
- Brzezińska, A. I. (2006). Kultura - wychowanie - tożsamość. In: K. Chmielewska (Ed.), Edukacja humanistyczna w nowym stuleciu. Rola humanistyki w kształtowaniu świata wartości i postaw młodych Polaków (pp. 16-25). Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Instytut Badań Literackich PAN.
- Buhl, M., & Kuhn, H.P. (2005). Erweiterte Handlungsräume im Jugendalter: Identitätsentwicklung im Bereich gesellschaftlichen Engagements. In: B.H. Schuster, H.P. Kuhn & H. Uhlendorf (Eds.), Entwicklung in sozialen Beziehungen - Heranwachsende in ihrer Auseinandersetzung mit Familie, Freunden und Gesellschaft(pp. 217-237). Stuttgart: Lucius u. Lucius.
- CBOS (2016). Potencjał społecznikowski oraz zaangażowanie w pracę społeczną. Komunikat z badań nr 15. Retrieved from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2016/K_015_16.PDF [access date: 20.06.2018].
- Cedefop (2008). Terminology of European Education and Training Policy: A Selection of 100 Key Terms. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
- Colley, H., Hodkinson, P., & Malcolm, J. (2003). Informality and Formality in Learning: A Report for the Learning and Skills Research Centre. London: Learning and Skills Research Centre.
- Coombs, P.H. (1968). The World Education Crisis. A System Analysis. London, Toronto: Oxford University Press.
- Coombs, P.H., & Achmed, M. (1974). Attacking Rural Poverty: How Non-Formal Education Can Help. Baltimore, London: World Bank.
- Czubak-Koch, M. (2014). Uczenie się w kulturze miejsca pracy. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
- Dehnbostel, P. (2016). Informelles Lernen in der betrieblichen Bildungsarbeit. In: M. Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 343-364). Wiesbaden: Springer VS.
- Delory-Momberger, Ch. (2007). Biographisches Lernen. In: M. Göhlich, Ch. Wulf, & J. Zirfas (Eds.), Pädagogische Theorien des Lernens (pp. 142-152). Weinheim, Basel: Beltz Juventa.
- Düx, W., & Sass, E. (2016). Informelles Lernen im freiwilligen Engagement. In: M. Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 365-377). Wiesbaden: Springer VS.
- Düx, W., Prein, G., Sass, E., & Tully, C.J. (2008). Kompetenzerwerb im freiwilligen Engagement. Eine empirische Studie zum informellen Lernen im Jugendalter. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
- Ecarius, J. (2010). Familieninteraktion - Identitätsbildung und Kultur - soziale Reproduktion. In: H.R. Müller, J. Ecarius, & H. Herzberg (Eds.), Familie, Generation und Bildung - Beiträge zur Erkundung eines informellen Lernfeldes (pp. 17-32). Opladen: Barbara Budrich.
- Egloff, B. (1997). Biographische Muster „funktionaler Analphabeten”. Eine biographieanalytische Studie zu Entstehungsbedingungen und Bewältigungsstrategien von „funktionalem Analphabetismus”. Frankfurt am Main: DIE.
- European Commission (2000). A Memorandum on Lifelong Learning. Commission StaffWorking Paper SEC(2000). Retrieved from: http://arhiv.acs.si/dokumenti/Memorandum_on_Lifelong_Learning.pdf [access date: 22.06.2018].
- Eurostat (2006). Classification of Learning Activities - Manual. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities. Retrieved from: http://www.uis.unesco.org/StatisticalCapacityBuilding/Workshop%20Documents/Education%20 [access date: 4.4.2018].
- Faulstich, P., & Zeuner, C. (1999). Erwachsenenbildung - eine handlungsorientierte Einführung in Theorie, Didaktik und Adressaten. Weinheim: Juventa.
- Field, J. (2003). Badania nad całożyciowym uczeniem się dorosłych: tendencje i perspektywy w świecie anglojęzycznym. Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja, 1, pp. 63-80.
- Fischer, C. (2001). „Das gehört jetzt irgendwie zu mir”. Mobilisierung von Jugendlichen aus den neuen Bundesländern zum Engagement in einem Umweltverband. Eine explorative Studie am Beispiel der Bundjugend. Dissertation. TU Chemnitz.
- Follett, M.P. (1918). The New State: Group Organization, the Solution for Popular Government. New York: Longmann, Green and Co.
- Franz, J. (2009). Intergenerationelles Lernen ermöglichen. Orientierungen zum Lernen der Generationen in der Erwachsenenbildung. Bielefeld: Bertelsmann.
- Friebe, J., Schmidt-Hertha, B., & Tippelt, R. (Eds). (2014). Kompetenzen im höheren Lebensalter. Ergebnisse der Studie „Competencies in Later Life” (CiLL). Bielefeld: W. Bertelsmann Verlag.
- Frieling, E., & Schäfer, E. (2017). Arbeitsgestaltung für informelles Lernen. In: M. Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 469-482). Wiesbaden: Springer VS.
- Hamburger, F., & Hummrich, M. (2007). Familie und Migration. In: J. Ecarius (Ed.), Handbuch Familie (pp. 112-134). Wiesbaden: VS Verlag.
- Herzberg, H. (2004). Biographie und Lernhabitus. Eine Studie im Rostocker Werftarbeitermilieu. Frankfurt am Main-New York: Campus.
- IBE (2013). Sławiński, S. (Ed.), Słownik podstawowych terminów dotyczących krajowego systemu kwalifikacji. Warszawa: IBE.
- Iller, C. (2018). Höheres Erwachsenenalter und Bildung. In: R. Tippelt, & B. Schmidt-Hertha (Eds.), Handbuch Bildungsforschung (pp. 845-860). Wiesbaden: Springer VS.
- Iller, C., & Wienberg, J. (2011). Learning in Social Relationships: A Contribution to Contented Ageing? International Journal of Education and Ageing, 2(1), pp. 41-54.
- Jankowski, D. (1999). Autoedukacja wyzwaniem współczesności. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
- Janowicz, A. (2013). Edukacja i koordynacja elementem włączania do wolontariatu sąsiedzkiego i parafialnego w społeczności lokalnej. In: T. Biernat, & J.A. Malinowski (Eds.), Edukacja a włączenie społeczne. Konteksty socjalne i pedagogiczne (pp. 163-179). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
- Kade, J. (1989). Erwachsenenbildung und Identität. Weinheim: Beltz.
- Kanios, A. (2010). Społeczne kompetencje studentów do pracy w wolontariacie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Klemm, K. (2008). Bildungszeit. Vom Umgang mit einem knappen Gut. In: H. Zeiher, & S. Schroeder (Eds.), Schulzeiten, Lernzeiten, Lebenszeiten. Pädagogische Konsequenzen und zeitpolitische Perspektiven schulischer Zeitordnungen (pp. 21-30). Weinheim: Juventa.
- Kotlarska-Michalska, A. (2015). Obrazy życia rodzinnego z perspektywy półwiecza badań nad rodziną polską. In: I. Taranowicz, & S. Grotowska (Eds.), Rodzina wobec wyzwań współczesności (pp. 27-56). Wrocław: Oficyna Wydawnicza ARBORETUM.
- Krakowiak, P. (2012). Wolontariat w opiece u kresu życia: geneza, rozwój, funkcjonowanie, możliwości optymalizacji i integracji: ku syntezie socjopedagogicznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Krakowiak, P., Modlińska, A., & Binnebesel, J. (Eds.). (2008). Podręcznik koordynatora wolontariatu hospicyjnego. Gdańsk: „Via Medica”.
- Kromolicka, B. (Ed.). (2005). Wolontariat w obszarze humanistycznych wyzwań opiekuńczych. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.
- Kwiatkowski, S.M. (2017). Edukacyjne funkcje współczesnych przedsiębiorstw. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, 4(99), pp. 157-166.
- Malewski, M. (2010). Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
- Nickel, S. (2016). Family Literacy. Familienorientiertes Lernen im Kontext von Grundbildung. In: C. Löffler, & J. Korfkamp (Eds.), Handbuch zur Alphabetisierung und Grundbildung
- Erwachsener (pp. 201-213). Münster, New York: Waxmann.
- Nittel, D. (2018). Biographietheoretische Ansätze in der Erwachsenenbildung. In: R. Tippelt, & A. v. Hippel (Eds.), Handbuch Erwachsenenbildung/ Weiterbildung. Vol. 1 (pp. 145-159). Wiesbaden: Springer VS.
- Picot, S. (2012). Jugend in der Zivilgesellschaft. Freiwilliges Engagement Jugendlicher im Wandel. Gütersloh: Bertelsmann.
- Pineau, G. (1983). Produire sa vie: autoformation et autobiographie. Montreal: Éditions coopératives Albert Saint-Martin.
- Przybylska, E. (2014). Analfabetyzm funkcjonalny dorosłych jako problem społeczny, egzystencjalny i pedagogiczny. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Rauschenbach, T., Düx, W., & Sass, E. (Eds.). (2006). Informelles Lernen im Jugendalter. Vernachlässigte Dimensionen der Bildungsdebatte. Weinheim, München: Juventa.
- Reinders, H. (2005). Jugend. Werte. Zukunft. Wertvorstellungen, Zukunftsperspektiven und soziales Engagement im Jugendalter. Stuttgart: Landesstiftung Baden-Württemberg.
- Resch, K., & Strümpel, C. (2009). Informelles Lernen und Möglichkeiten freiwilligen Engagements im Alter - Sichtbarkeit, Motive und Rahmenbedingungen. bildungsforschung, 6(1), pp. 79-96. Retrieved from: https://ojs4.uni-tuebingen.de/ojs/index.php/bildungsforschung/article/view/87/89 [access date: 20.06.2018]. Ries, B.C., Diestel, S., Shemla, M., Liebermann, S.C., Jungmann, F., Wegge, J., & Schmidt,
- K.H. (2013). Age Diversity and Team Effectiveness. In: C. Schlick, E. Frieling, & J. Wegge (Eds.), Age-Differentiated Work Systems (pp. 89-118). Berlin: Springer.
- Richter, H., Jung, M., & Riekmann, W. (2007). Jugendverbandsarbeit in der Großstadt. Perspektiven für Mitgliedschaftund Ehrenamt am Beispiel der Jugendfeuerwehr Hamburg. Hamburg: Eigenverlag Jugendfeuerwehr.
- Rohs, M. (2016). Genese informellen Lernens. In: M. Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 3-38). Wiesbaden: Springer VS.
- Rupp, M. (2009). Die Lebenssituation von Kindern in gleichgeschlechtlichen Lebenspartnerschaften. Köln: Bundesanzeiger Verlag.
- Schmidt-Hertha, B. (2014). Kompetenzerwerb und Lernen im Alter. Bielefeld: W. Bertelsmann Verlag.
- Schmidt-Wenzel, A. (2016). Familie als informelles Lern- und Bildungsfeld. In: M. Rohs (Ed.),
- Handbuch Informelles Lernen (pp. 285-302). Wiesbaden: Springer VS.
- Stawiarska, P. (2011). Wolontariat hospicyjny: perspektywa interdyscyplinarna. Warszawa: Difin.
- Thalhammer, V., & Schmidt-Hertha, B. (2018). Bildungsforschung zum informellen Lernen. In: R. Tippelt, & B. Schmidt-Hertha (Eds.), Handbuch Bildungsforschung. Vol. 2 (pp. 947-966). Wiesbaden: Springer VS.
- Tough, A. (1971). The Adult’s Learning Project: A Fresh Approach to Theory and Practice in Adult Learning. Toronto: The Ontario Institute for Studies in Education.
- Wegge, J., Roth, C., & Schmidt, K.H. (2008). Eine aktuelle Bilanz der Vor- und Nachteile altersgemischter Teamarbeit. Wirtschaftspsychologie, 10(3), pp. 30-43.
- Werquin, P. (2017). International Perspectives on the Definition of Informal Learning. In: M.
- Rohs (Ed.), Handbuch Informelles Lernen (pp. 39-64). Wiesbaden: Springer VS.
adult education lifelong learning andragogy research on informal learning informal learning