II wojna światowa jako przyczyna zmian w podziale administracyjnym Kościoła katolickiego. Przykład diecezji Görlitz
- Institution: Uniwersytet Wrocławski
- ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3528-1351
- Year of publication: 2024
- Source: Show
- Pages: 106-126
- DOI Address: https://doi.org/10.15804/ksm20240106
- PDF: ksm/41/ksm4106.pdf
World War II as a cause of changes in the administrative division of the Catholic Church. The example of the Diocese of Görlitz
War is a huge political change, which, in addition to its social, political, or economic effects, also has other effects. One of these may be the impact on churches and religious associations, especially on their organizational and administrative structures. An excellent example confirming this thesis is World War II, after which the organization of the Catholic Church in Europe was transformed and the Holy See revised the boundaries of archdioceses and dioceses in various countries for almost 50 years. In this article, the author addressed the specific case of the creation of the Diocese of Görlitz, which is the smallest diocese in modern Germany. Through his analysis he showed that the war has a huge impact on the functioning and efficient management in the Catholic Church and causes legal and interpretative difficulties in its administrative division and consequently, the division of competencies, while requiring delicacy, since strictly religious documents can be perceived in an explicitly political way.
REFERENCES:
- Albert A., Najnowsza historia Polski, tom 1: 1914–1993, Warszawa 1995.
- Benedykt XVI, Bulla nominacyjna dla Konrada Zdarsy z dnia 24.04.2007.
- Benedykt XVI, Bulla nominacyjna dla Konrada Zdarsy z dnia 8.06.2010.
- Benedykt XVI, Bulla nominacyjna dla Wolfganga Ipolta z dnia 18.06.2011.
- Berben P., Dachau: The Official History 1933–1945, Londyn 1975.
- Birkner P.C., Referat wygłoszony w dniu 30.07.2019 w czasie konferencji „Schlessichen West-Ost Forum” w centrum konferencyjnym Diecezji Wurzburg w Schmerlenbach.
- Bukowski J., Dzieje reformacyi w Polsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, Tom: Początki i terytoryalne rozprzestrzenienie się reformacyi, 1883.
- Clark C., Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia 1600–1947, Harvard 2006.
- Cusack C.M., Conversion among the Germanic Peoples, Cassell 1998.
- Encyklopedia internetowa PWN, hasło „Dżihad”, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3896207.
- Gatz E., Atlas zur Kirche in Geschichte und Gegenwart. Heiliges Romisches Reich – Deutschsprachige Lander, Regensburg 2009.
- Gocel T., Czesław Kaczmarek. Biskup niezłomny, Kielce 2018.
- Green V., Reformacja, Warszawa 2000.
- Hartelt K., Ferdinand Piontek (1878–1963): Leben und Wirken eines schlesischen Priesters und Bischofs, „Forschungen und Quellen zur Kirchen und Kulturgeschichte Ostdeutschlands” 2008, Band 39, Köln/Weimar.
- Jan XXIII, Bulla nominacyjna dla Ferdinanda Piontka z dnia 16.05.1959.
- Jan Paweł II, Bulla nominacyjna dla Rudolfa Mullera z dnia 27.06.1994.
- Jan Paweł II, Bulla „Solet Usque Ecclesia”, Watykan 1994.
- Jan Paweł II, Bulla „Totus Tuus Poloniae Populus”, Watykan 1992.
- Jędraszewski M., Teczki na Baraniaka. Tom I. Świadek, Poznań 2009.
- Kindziuk M., Kardynał Stefan Wyszyński. Prymas Polski, Kraków 2019.
- Kindziuk M., Popiełuszko. Biografia, Kraków 2018.
- „Kirchlisches Amtsblat fur die Bistumer und die Erzbischoflichen bzw. Bischoflichen Kommissariate im gebiet der Deutschen Demokratischen Republik”, Görlitz 1963.
- „Kirchlisches Amtsblat fur die Bistumer und die Erzbischoflichen bzw. Bischoflichen Kommissariate im gebiet der Deutschen Demokratischen Republik”, Görlitz 1972.
- Klima E., Struktury Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socjo-oeconomica” 2011, nr 11.
- Kodeks Prawa Kanonicznego promulgowany przez papieża Jana Pawła II w dniu 25.01.1983, Watykan 1983.
- Małłek J., Rozwój reformacji na Pomorzu, „Gdański Rocznik Ewangelicki” 2007, vol. I.
- Marschall W., Geschichte des Bistums Breslau, Stuttgart 1980.
- May G., Kapitelsvikar Ferdinand Piontek, Siegburg 2001.
- Misztal H., Sprawa beatyfikacji męczenników polskich okresu II wojny światowej, „L’Osservatore Romano” 1997, nr 11(197).
- Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego (1953–1956), Warszawa 2008.
- Pater J., Poczet biskupów wrocławskich, Wrocław 2000.
- Paweł VI, Bulla „Episcoporum Poloniae Coetus”, Watykan 1972.
- Paweł VI, Bulla nominacyjna dla Bernarda Huhna z dnia 28.06.1972.
- Paweł VI, Bulla nominacyjna dla Gerharda Schaffrana z dnia 26.11.1963.
- Paweł VI, Konstytucja Apostolska „Vratislaviensis – Berolinensis et aliarum”, Watykan 1972.
- Pius XI, Bulla „Vixdum Poloniae Unitas”, Watykan 1925.
- Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Niemczech, strona internetowa GCatholic.org, http://www.gcatholic.org/dioceses/country/DE-province.htm.
- Smolinsky H., Nationalsozialismus: Romischkatholische Kirche, „Lexikon für Theologie und Kirche” 1998, nr 7(3).
- Statistische Ämter des Bundes und der Länder, Bevölkerung – Ergebnisse des Zensus am 9. Mai 2011, Wiesbaden 2014.
- Terlikowski T., Maksymilian M. Kolbe. Biografia świętego męczennika, Kraków 2017.
- Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o potwierdzeniu istniejącej między nimi granicy, podpisany w Warszawie dnia 14 listopada 1990 r., Dz.U. z 1992 r., nr 14, poz. 54.
- Wyrwich M., Kapelani „Solidarności” 1980–1989, Warszawa 2005.
- Ziółkowski W.J., Wojna sprawiedliwa u św. Tomasza z Akwinu, „Ogrody Nauk i Sztuk” 2011, 1.
- Żurek R., Die katolische Kirche und die „Wiedergewonnenen Gebite” 1945–1948, teil 1, Frankfurt am Main 2014.
- Żurek R., Kościół Rzymskokatolicki wobec ziem zachodnich i północnych 1945–1948, Wrocław 2015.