„Koniec” w wybranych sformułowaniach Epikura i Wittgensteina

Wittgenstein and Epicurus – Prolegomena to Logical Existentialism 

These considerations cover similarities in the philosophy of Wittgenstein and Epicurus in the context of the end of human existence. The author’s goal is to demonstrate the convergence of the views of both philosophers and to translate them into a “logical background”. The above procedure will allow for the consideration of some fundamental issues from the perspective of human life, including death, using logic. This is therefore logical existentialism, thanks to which certain philosophical problems actually cease to be important, because they do not concern the subject considering them. The text uses the methods of comparative and logical analysis.

REFERENCES:

• Blumenberg H., Prawowitość epoki nowożytnej, tłum. T. Zatorski, Warszawa 2019.
• Brague R., Mądrość świata. Historia ludzkiego doświadczenia wszechświata, tłum. A. Kuryś, Warszawa 2021.
• Brague R., Prawo Boga. Filozoficzna historia przymierza, tłum. M. Wodzyńska, A. Kocot, Warszawa 2014.
• Brandt R., Etyka. Zagadnienia etyki normatywnej i metaetyki, tłum. B. Stanosz, Warszawa 1996.
• Bremer J., Ludwiga Wittgensteina teoria odwzorowania: w filozofii, mechanice, muzyce i architekturze, Kraków 2018.
• Bremer J., Ludwig Wittgenstein – Michał Dziewicki, czyli „genialny młody człowiek” spotyka „miłego starszego pana”, [w:] J. Bremer, J. Rothhaupt, Ludwig Wittgenstein „przydzielony do Krakowa”, Kraków 2009.
• Carnap R., Logiczna składnia języka, tłum. B. Stanosz, Warszawa 1995.
• Carnap R., Logiczna struktura świata, tłum. R. Kawalec, Warszawa 2011.
• Cerbone D., Jak działać drewnem. Wittgenstein, Frege i problem nielogicznej myśli, pr tłum zekł. M. Kropiwnicki, [w:] A. Crary, R. Read (red.), Wittgenstein – nowe spojrzenie, Wrocław 2009.
• Cioran E., Zeszyty 1957–1972, tłum. I. Kania, Warszawa 2016.
• Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, tłum. E. Tabakowska, Kraków 2010;
• Dehnel P., Ludwig Wittgenstein: Teoria a terapia, Warszawa 2014.
• Dehnel P., Etyka w „Traktacie” Ludwiga Wittgensteina, [w:] P. Dehnel, L. Rasiński (red.), Ludwig Wittgenstein – konteksty i konfrontacje, Wrocław 2011.
• Diamond C., Etyka, wyobraźnia i metoda „Traktatu” Wittgensteina, tłum. Mroczkiewicz P., [w:] A. Crary, R. Read (red.), Wittgenstein – nowe spojrzenie, Wrocław 2009.
• Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów, tłum. K. Leśniak, Warszawa 2012.
• Feuerbach L., O istocie religii, [w:] L. Feuerbach, Wybór pism. Zasady filozofii przyszłości, t. 2, tłum. K. Krzemieniowa, M. Skwieciński, Warszawa 1988.
• Geier M., Gra językowa filozofów. Od Parmenidesa do Wittgensteina, tłum. J. Sidorek, Warszawa 2000.
• Glock H.-J., Słownik Wittgensteinowski, tłum. M. Hernik, M. Szczubiałka, Warszawa 2001.
• Gurczyńska-Sady K., Solipsyzm wczesnego Wittgensteina a jego filozofia psychologii, [w:] J. Bremer, J. Rothhaupt (red.), Ludwig Wittgenstein „przydzielony do Krakowa”, Kraków 2009.
• Gurczyńska-Sady K., Sady W., Życie i filozofia Ludwiga Wittgensteina, Warszawa 2024.
• Hacker P., Czy próbował zagwizdać?, tłum. P. Dehnel [w:] A. Crary, R. Read (red.), Wittgenstein – nowe spojrzenie, Wrocław 2009.
• Hacker P., Wittgenstein, tłum. Hołówka J., Warszawa 1998.
• Hadot P., Czym jest filozofia starożytna?, tłum. P. Domański, Warszawa 2018.
• Hadot P., Ćwiczenia duchowe i filozofia starożytna, tłum. P. Domański, W. Klenczon, Warszawa 2019.
• Hegel G.W.F., Wykłady z historii filozofii, t. 2, tłum. Ś. Nowicki, Warszawa 2013.
• Heidegger M., Nietzsche, t. 2, tłum. A. Gniazdowski, P. Graczyk, W. Rymkiewicz, M. Werner, C. Wodziński, Warszawa 1999.
• Heidegger M., Przyczynki do filozofii, tłum. B. Baran, J. Mizera, Kraków 1996.
• Hölderlin F., Pisma teoretyczne, tłum. M. Koronkiewicz, Warszawa 2023.
• Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum. J. Gałecki, Warszawa 2012.
• Kant I., Krytyka władzy sądzenia, tłum. J. Gałecki, Warszawa 2004.
• Kant I., Metafizyka moralności, tłum. E. Nowak, Warszawa 2015.
• Kołakowski L., Główne nurty marksizmu. Powstanie – Rozwój – Rozkład, Londyn 1988.
• Kołakowski L., Jednostka i nieskończoność. Wolność i antynomie wolności w filozofii Spinozy, Warszawa 2018.
• Marković M., Formalizm w logice współczesnej, tłum. B. Cirlić, Warszawa 1962.
• Minois G., Historia ateizmu, tłum. W. Klenczon, Warszawa 2019.
• Pears D., Wittgenstein, tłum. K. Gurczyńska, J. Gurczyński, Warszawa 1999.
• Popper K., Logika odkrycia naukowego, tłum. U. Niklas, Warszawa 2002.
• Radzki M., Obrazy i zdania na gruncie wczesnej filozofii Ludwiga Wittgensteina, [w:] P. Dehnel, L. Rasiński (red.), Ludwig Wittgenstein – konteksty i konfrontacje, Wrocław 2011.
• Rasiński L., Śladami Marksa i Wittgensteina, Warszawa 2012.
• Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, t. 2, tłum. J. Garewicz, Warszawa 2013.
• Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, t. 1, tłum. J. Garewicz, Warszawa 2013.
• Soin M., Czy „Traktat” jest dziełem z zakresu ontologii?, [w:] M. Soin (red.), Wittgenstein w Polsce, Warszawa 1998.
• Soin M., Gramatyka i metafizyka. Problem Wittgensteina, Wrocław 2001.
• Somavilla, „Ton” autora: Wittgenstein o Georgu Traklu, Ralphie Waldo Emersonie, Lwie N. Tołstoju, tłum. Bremer J., [w:] J. Bremer, J. Rothhaupt (red.), Ludwig Wittgenstein „przydzielony do Krakowa”, Kraków 2009.
• Stelmach M., O logice transcendentalnej u Wittgensteina. Studia logiczno- -filozoficzne, Warszawa 2018.
• Szczęśniak D., Krytyka języka w epoce modernizmu wiedeńskiego. Aforyzmy Karla Krausa, [w:] J. Bremer, J. Rothhaupt (red.), Ludwig Wittgenstein „przydzielony do Krakowa”, Kraków 2009.
• Sieradzan J., Wittgenstein jako człowiek i nauczyciel na tle Sokratesa i buddystów, [w:] P. Dehnel, L. Rasiński (red.), Ludwig Wittgenstein – konteksty i konfrontacje, Wrocław 2011.
• Szudejko P., Rozwój biologii i medycyny w świetle zasady demokratycznego państwa prawnego, Warszawa 2018.
• Świerczyński M., Mistycyzm „wczesnego” Wittgensteina, [w:] M. Soin (red.), Wittgenstein w Polsce, Warszawa 1998.
• Tomasz z Akwinu, Komentarz do „O duszy” Arystotelesa, tłum. M. Beściak, Kęty 2018;
• Trentowski B., Stosunek filozofii do cybernetyki oraz wybór pism filozoficznych lat 1842–1845, Warszawa 2014.
• Wilczek P., Idee semantyczne Wittgensteina i ich wpływ na kierunki późniejsze, [w:] P. Dehnel, L. Rasiński (red.), Ludwig Wittgenstein – konteksty i konfrontacje, Wrocław 2011.
• Wittgenstein L., Dzienniki 1914–1916, tłum. M. Poręba, Warszawa 1999.
• Wittgenstein L., Listy Ludwiga Wittgensteina do Normana Malcolma, [w:] N. Malcolm, Ludwig Wittgenstein: Wspomnienie, tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2000.
• Wittgenstein L., Niebieski i brązowy zeszyt, tłum. A. Lipszyc, Ł. Sommer, Warszawa 1998.
• Wittgenstein L., Ruch myśli. Dzienniki 1930–1932, 1936–1937, tłum. R. Reszke, Warszawa 2002.
• Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa 2012.
• Wittgenstein L., Uwagi o logice, [w:] L. Wittgenstein, Dzienniki 1914– –1916, tłum. M. Poręba, Warszawa 1999.
• Wittgenstein L., Uwagi podyktowane G.E. Moore’owi w Norwegii, [w:] L. Wittgenstein, Dzienniki 1914–1916, tłum. M. Poręba, Warszawa 1999.
• Wittgenstein L., Wykład o etyce, [w:] L. Wittgenstein, Uwagi o religii i etyce, tłum. M. Kawecka, W. Sady, W. Walentukiewicz, Kraków 1995.
• Wright von G., Szkic biograficzny, [w:] N. Malcolm, Ludwig Wittgenstein: Wspomnienie, tłum. M. Szczubiałka, Warszawa 2000.
• Wolniewicz B., Rzeczy i fakty. Wstęp do pierwszej filozofii Wittgensteina, Warszawa 2019.
• Wolniewicz B., Wstęp. O Traktacie, [w:] L. Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa 2012.