Wybrane aspekty edukacji formalnej i pozaformalnej w kształtowaniu świadomości społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa

Selected aspects of formal and non-formal education in shaping society’s awareness of security

Based on theoretical considerations and analyzing practical activities implemented in the area of shaping public awareness of security, the article attempts to characterize educational entities, non-governmental organizations and uniformed services that have the most significant impact on the issues discussed. The aim of the article is to present the process of transferring knowledge, shaping skills and competences in the area of security through institutional education and the activity of all entities operating in the process of shaping human security. The article presents a modern and comprehensive approach to the implementation of tasks in the field of education for security, the essence of cooperation between formal and non-formal education and its role in shaping the public awareness of security, taking into account its interdisciplinarity. It was pointed out that the condition for building a strong state security system is the education of an aware society, prepared to react to events with the features of a crisis.

Некоторые аспекты формального и неформального образования в формировании сознания общества о безопасности

На основе теоретических соображений и анализа практических мероприятий, реализуемых в области формирования общественного сознания о безопасности, в статье делается попытка охарактеризовать образовательные учреждения, не- правительственные организации и силовые структуры, оказывающие наиболее существенное влияние на обсуждаемые вопросы. Цель статьи – представить процесс передачи знаний, формирования навыков и компетенций в области безопасности через институциональное образование и деятельность всех субъектов, участвующих в процессе формирования безопас- ности человека. В статье представлен современный и комплексный подход к реализации задач в сфере образования для безопасности, сущность сотрудничества формального и неформального образования и его роль в формировании общественного сознания о безопасности с учетом его междисциплинарности. Было отмечено, что условием построения сильной системы государственной безопасности является воспитание сознательного общества, готового реагировать на события с признаками кризиса.

REFERENCES:

• Bubak, M. (2018). Rola Ochotniczych Straży Pożarnych w budowaniu bezpieczeństwa lokalnego. Studia de Securitate 8. DOI 10.24917/20820917.8. Pobrane z: https://osp.pl/artykuly/szkola-malego-strazaka-innowacyjny-program-edukacyjny-osp-koblo,18798/.
• Drabik, I. (2015). Rola i znaczenie organizacji pozarządowych w zarządzaniu kryzysowym. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie Nr 20, s. 149-162. Pobrane z: http://www.zim.pcz.pl/znwz.
• Elak, H. (2017). Edukacja na rzecz bezpieczeństwa w świetle nowej reformy oświaty. Obronność Zeszyty Naukowe 3(23), s. 17-41.
• Government Technology, Cybersecurity Resilience. Pobrane z: https://www.govtech.com/security/nonprofit-organizations-collaborate-to.html.
• Harlen, W. (red.). (2010). Principles and big ideas of science education. The Association for Science Education, s. 2-7.
• Https://pck.pl/edukacja/.
• Lesiński, L.S. (2019). Bezpieczny uczeń, Program nauczania przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa, III etap edukacyjny -zakres podstawowy, opracowany w ramach projektu „Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy” dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty. Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Kitler, W., Skrabacz, A. (2010). Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Towarzystwo Wiedzy Obronnej.
• Kopaliński, W. (1999). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Oficyna Wydawnicza.
• Kwiasowski, Z. (2004). Bezpieczeństwo w kształceniu nauczycieli. W: M. Ożóg-Radew, R. Rosa (red.). Bezpieczeństwo i prawa człowieka, Edukacja do bezpieczeństwa i praw człowieka, Tom II, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
• Kwieciński, Z. (1991). Edukacja jako wartość odzyskiwana wspólnie (Głos w dyskusji o uspołecznieniu szkoły). Edukacja, 1, s. 89.
• Leverage Edu. Pobrane z: https://leverageedu.com.
• Niemierko, B. (2009). Cele kształcenia. W: K. Kruszewski (red.). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Patriotyzm, obronność, bezpieczeństwo. (1998). W: R. Stępień (red.). System edukacji obronnej społeczeństwa RP. Akademia Obrony Narodowej.
• Pełech, B. Edukacja formalna, pozaformalna i nieformalna w nauczaniu. Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Szczecin. Pobrane z: cdn.edu.pl/wp-content/uploads/2018/03/edukacja-formalna-pozaformalna-i-nieformalna-w-nauczaniu.pdf.
• Pieczywok, A. (2012). Edukacja dla bezpieczeństwa wobec zagrożeń i wyzwań współczesności. Akademia Obrony Narodowej.
• Pieczywok, A. (2011). Wybrane problemy z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. Akademia Obrony Narodowej.
• Podstawa programowa kształcenia ogólnego, z komentarzem, z komentarzem, Szkoła ponadpodstawowa: liceum ogólnokształcące, technikum oraz branżowa szkoła I stopnia Edukacja dla bezpieczeństwa. Ministerstwo Edukacji Narodowej. Pobrane z: www.ore.edu.pl.
• Public awareness and public education for disaster risk reduction: a guide. (2011). International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies. Geneva.
• Stajszczak, M. (2004). Edukacja dla bezpieczeństwa -inwestycją w przyszłość. W: M. Ożóg-Radew, R. Rosa (red.). Bezpieczeństwo i prawa człowieka, Edukacja do bezpieczeństwa i praw człowieka, Tom II. Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, s. 87-88.
• Trocha, J. (2017). Ochrona ludności w Szwecji jako przykład nowoczesnych rozwiązań w dziedzinie bezpieczeństwa cywilnego. Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne, XIII(1). DOI: http://dx.doi.org/10.21784/ZC.2017.002.
• Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. 2006 nr 191 poz. 1410, z późn. zm.), art. 15 ust. 2.
• Włodarczyk, E., Sadowska-Wieciech, E., Rokitowska, J. (2018). Edukacja dla bezpieczeństwa Istota i uwarunkowania. Instytut Nauk o Bezpieczeństwie, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej.
• Zaczek-Zaczyński, K.M. (2006). O skuteczności wdrażania i zarządzania szkolną edukacją dla bezpieczeństwa. Edukacja dla bezpieczeństwa, 3(29), s. 10-12.
• Zaki, C. (1998). Formal, non-formal and informal education: concepts/applicability. Presented at the “Interamerican Conference on Physics Education”, Oaxtepec, Mexico, 1987. Published in “Cooperative Networks in Physics Education -Conference Proceedings 173”, American Institute of Physics, New York, 1988 Dib Institute of Physics University of São Paulo.