„Kwestia angielska” (West Lothian question) jako konsekwencja „asymetrycznej” dewolucji w Zjednoczonym Królestwie

English question (West Lothian question) as a consequence of the UK’s „asymmetric” devolution

The article discusses one of the current political problems of the United Kingdom, expressed in the term: West Lothian question. It follows the introduction of „asymmetric” devolution arrangements in the UK and asks whether members of parliament from Northern Ireland, Scotland and Wales sitting in the House of Commons should vote on matters relating to England, while MPs from England cannot vote on matters which were passed on to the Northern Ireland Assembly, the Scottish Parliament and the Welsh Parliament. The study explains the causes and essence of the „English question” and its political consequences. Moreover, the authors analyzed and assessed proposals to solve the analyzed dilemma and tried to indicate the most optimal solution.

W artykule omówiono jeden z aktualnych problemów ustrojowych Zjednoczonego Królestwa, który wyrażany jest terminem West Lothian question. Jest on konsekwencją wprowadzenia w Wielkiej Brytanii „asymetrycznych” rozwiązań dotyczących decentralizacji i zawiera w sobie pytanie, czy członkowie parlamentu z Irlandii Północnej, Szkocji i Walii zasiadający w Izbie Gmin powinni głosować w sprawach dotyczących Anglii, podczas gdy parlamentarzyści z Anglii nie mogą głosować w sprawach, które zostały przekazane Zgromadzeniu Irlandii Północnej, Parlamentowi Szkockiemu i Parlamentowi Walii. W opracowaniu wyjaśniono przyczyny i istotę „kwestii angielskiej” oraz jej konsekwencje ustrojowe. Ponadto Autorzy poddali analizie i ocenie propozycje rozwikłania analizowanego dylematu oraz spróbowali wskazać najbardziej optymalne rozwiązanie.

REFERENCES:

• Bryant C.G.A., Devolution, Equity and the English Question, „Nations and Nationalism” 2008, nr 14.
• Cimke M., Specyfika państwa regionalnego na przykładzie ‘devolved regions’ w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2019, nr 3.
• Domagała M., Rozwiązania autonomii terytorialnej w Wielkiej Brytanii [w:] Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej, t. II: W europejskiej praktyce ustrojowej, red. J. Iwanek, R. Radek, Toruń 2014.
• Galent M., Asymetryczna dewolucja w Zjednoczonym Królestwie. Walijczyków droga do autonomii [w:] Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej, t. II, red. J. Iwanek, R. Radek, Toruń 2014.
• Gover D., Kenny M., Answering the West Lothian Question? A Critical Assessment of ‘English Votes for English Laws’ in the UK Parliament, „Parliamentary Affairs” 2018, nr 71.
• Gover D., Kenny M., Finding the good in EVEL: An evaluation of ‘English Votes for English Laws’ in the House of Commons, Edinburgh 2016.
• Hazell R., Conclusion: What are the Answers to the English Question? [w:] The English Question, red. R. Hazell, Manchester 2006.
• Kapusta P., Ustrój Londynu na tle normatywnej regulacji samorządu terytorialnego Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, nr 1.
• Kimla A., Analiza wpływu reformy dewolucyjnej na kształt Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, „Acta Iuridica Resoviensia” 2022, nr 4
• Rajca L., Dewolucja jako szczególny proces decentralizacji w Wielkiej Brytanii [w:] Samorząd terytorialny w Polsce i Europie. Aktualne problemy i wyzwania, red. K. Czarnecki, A. Lutrzykowski, R. Musiałkiewicz, Włocławek 2017.
• Rajca L., Dewolucja jako szczególny proces decentralizacji w Wielkiej Brytanii, Kielce 2017.
• Serzhanova V., Kimla A., Potencjalny wpływ brexitu na ustrój terytorialny i integralność Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, „Przegląd Sejmowy” 2020, nr 6.
• Toszek B.H., Projekt reformy parlamentarnej w Walii. (Nie)ostatnia odsłona dewolucji, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2024, nr 2.