Polskich korporantów portret zbiorowy

  • Author: Patryk Tomaszewski
  • Year of publication: 2015
  • Source: Show
  • Pages: 99-125
  • DOI Address: https://doi.org/10.15804/pbs.2015.05
  • PDF: pbs/3/pbs305.pdf

Members of Polish University Corporations – a Collective Picture

This article is to present a collective portrait of the members of the pre-war fraternity organisations. These students’ corporations were ideological and educational and they had a hierarchical structures. The author tried to demonstrate that students who actively participated in the university life by joining different associations and ideological and/or educational organisations, were more likely to get involved in political activities, publicity and journalism in the future. Moreover they worked underground in various military formations after 1939.

Artykuł ma na celu przedstawienie portretu zbiorowego korporantów, a więc członków przedwojennych korporacji akademickich, czyli organizacji o profilu ideowo-wychowawczym, o hierarchicznej strukturze. Autor starał się wykazać, iż rozpoczynający swą aktywność podczas studiów korporanci, uczestniczyli w życiu studenckim należąc do bratnich pomocy, kół naukowych, a także organizacji ideowo-wychowawczych, a następnie żywo włączali się w działalność polityczną, byli aktywni jako publicyści i dziennikarze, a po 1939 r. podejmowali się pracy konspiracyjnej w różnych formacjach wojskowych, jak Armia Krajowa, Narodowe Siły Zbrojne, Narodowa Organizacja Wojskowa. Mimo różnych torów losów, odmiennych poglądów politycznych nazwiska wielu korporantów zapisały się w najnowszej historii Polski. Wśród nich byli Bolesław Piasecki, Jerzy Giedroyc, Wojciech Wasiutyński, Zbigniew Stypułkowski, Juliusz Sas-Wisłocki i wielu innych.


REFERENCES:

  • Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Ogólnopolski Związek Akademickich Kół Naukowych – grupa zespołów [1924] 1928–1934, zespół 81, sygn. 39.
  • Archiwum Uniwersyteckie KUL, Korporacja Concordia, sygn. 287.
  • Archiwum UJ, Korporacje studenckie, sygn. S II, 775.
  • Convent Mercuria. Korporacja Akademicka w Poznaniu 1926–1931, Poznań 1931.
  • Dziewanowski M., Jedno życie za mało, Toruń 1994.
  • Giedroyc J., Autobiografia na cztery ręce, opr. K. Pomian, Warszawa 1996.
  • I-szy Kongres Naukowy Polskiej Młodzieży Akademickiej, Warszawa 1931.
  • Jarra E., Wspomnienia o Uniwersytecie Warszawskim 1915–1939, Londyn 1972.
  • Kemnitz E. M., Wspomnienia z pracy politycznej i społecznej w latach 1923–1956, Londyn 1983.
  • Łatyszojć W., Pierwszy etap za nami, „Młodzi Idą”, 1937.
  • Sikora J., Defilada armii i młodzieży, „ABC”, 10.11.1937, nr 357.
  • Statut Organiczny Polskiej Korporacji Akademickiej, [w:] Rocznik Korporacyjny 1828– –1928, Warszawa 1929.
  • Statut ZMP, Warszawa 1939.
  • Suprniuk M., Uporządkować wspomnienia. Nieautoryzowane rozmowy z Jerzym Giedroyciem, Toruń 2011.
  • Wasiutyński W., Prawą stroną labiryntu, Gdańsk 1996.
  • Wasiutyński W., Praca społeczna korporanta, „Wiadomości Korporacyjne”, 1930.
  • Wieńczysław W., Od olimpiady do eskapady. Wspomnienia. Sprawozdania. Przemówienia. Pisma, Toruń 1997.
  • Brojek P., Prezes MW zmarł po zwolnieniu z gestapowskiego więzienia, prawy.pl. http:// prawy.pl/27403-prezes-mw-zmarl-po-zwolnieniu-z-gestapowskiego-wiezienia/.
  • Bystrzycki P., Działdowszczyzna w latach II RP, Olsztyn 1997.
  • Christians L., [w:] Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939, t. I (A–D), oprac. P. Majewski, red. nauk. G. Mazur, Warszawa 1998.
  • Dobrowolski R., Akademicka młodzież obozu narodowego w Lublinie w latach 1919– –1939, Toruń 2006.
  • Godziński Wiktor, [w:] M. Zajęcki, Album Academicorum. Biogramy członków Korporacji Akademickiej Chrobria (1921–1939), Zakrzewo 2011.
  • Habielski R., Dokąd iść wypada. Jerzy Giedroyc od „Buntu Młodych do „Kultury”, Warszawa 2006.
  • Hądzelek K., Adelt T. (red.), Mała encyklopedia sportu, t. II: L–Z, Warszawa 1987.
  • Ilustrowana Encyklopedia, t. II, Warszawa 1928.
  • Jak to dawniej bywało. Rozmowa z Filistrem Henrykiem Wosińskim, „Biuletyn Korporacyjny”, październik–grudzień 2002, nr 4.
  • Juchnowski J., Koncepcje federalistyczne Rowmunda Pilsudskiego, P. Majewski, red. nauk, G. Mazur, [w:] Europa i integracja europejska w polskiej myśli politycznej XX wieku, red. J. Juchnowski, J. Tomaszewski, Wrocław 2003.
  • Kienć Benedykt, [w:] Posłowie i senatorowie RP 1919–1939, t. III, Warszawa 2005;
  • Krawczyk J., Jerzy Giedroyc 1906–2000, [w:] Jerzy Giedroyc. Redaktor, polityk, człowiek, red. K. Pomian, Lublin 2001.
  • Kunert A. K., Felczak Zygmunt, [w:] Słownik Biograficzny Katolicyzmu Społecznego w Polsce (A–J), red. R. Bender, Warszawa 1991.
  • Misztal J., Związek Akademicki Młodzież Wszechpolska 1922–1939, Krzeszowice 2012.
  • Muszalik E., Janusz Rabski, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX/1, z. 120, Wrocław 1986.
  • Muszyński W., Zbigniew Stypułkowski, [w:] Encyklopedia Białych Plam, t. XVII, Radom 2006.
  • Pater D., Aleksander Heinrich, [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1945, t. I, red. W. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, Warszawa 2010.
  • Pater D., Tomaszewski P., Od morza jesteśmy…. Świadomość pomorska w myśli i działalności akademickiego ruchu korporacyjnego w Polsce w czasach II Rzeczypospolitej, Toruń 2006.
  • Petrozolin-Skowrońska B. (red.), Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. III, Warszawa 1995.
  • Pilch A., Rzeczpospolita akademicka: studenci i polityka, Kraków 1997.
  • Rudnicki Sz., Obóz Narodowo-Radykalny. Geneza i działalność, Warszawa 1985.
  • Ryba M. (red.), Rzeczpospolita Akademicka. Działalność młodzieży studenckiej na KUL-u w II Rzeczypospolitej, Lublin 2010.
  • Sierchuła R., Lech Karol Neyman, [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1945, t. I, red. W. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, Warszawa 2010.
  • Sierchuła R., Przemysław Marian Longinus Warmiński, [w:] Lista strat obozu narodowego w latach 1939–1945, t. I, red. W. Muszyński, J. Mysiakowska-Muszyńska, Warszawa 2010.
  • Sierchuła R., Stanisław Kasznica, [w:] Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1945, t. I, Warszawa 2010.
  • Skwara J., Przedmowa, [w:] K. Łubieński, Kartki z wojny, Warszawa 1976.
  • Tomaszewski P., Jerzy Giedroyc jako bohater negatywny. Rzecz o powieści „Alma Mater Janusza Rabskiego, [w:] Między Europą naszych pragnień a Europą naszych możliwości, t. I, red. J. Faryś, T. Sikorski, P. Słowiński, Gorzów Wielkopolski 2007.
  • Tomaszewski P., Polskie korporacje akademickie w latach 1918–1939. Struktura, myśl polityczna, działalność, Toruń 2011.
  • Tomczyk R., Myśl Mocarstwowa. Z dziejów młodego pokolenia II Rzeczypospolitej, Szczecin 2008.
  • Tomczyk R., O idei mocarstwowej w Polsce międzywojennej, „Res Humana” 2007, nr 6.
  • Turek W., Arka przymierza. Wojciech Wasiutyński 1910–1994. Biografia polityczna, Kraków 2008.
  • Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna, t. II, Warszawa 1928.
  • Wisłocka-Sierpowska K., Adwokat dr Juliusz Sas-Wisłocki w 30-tą rocznicę śmierci, „Palestra”, listopad–grudzień 2003, nr 11–12.
  • Wojtacki M., Idea prawa narodowego na łamach „Prawa” i „Współczesnej Myśli Prawniczej”, „Historia i Polityka” 2011, nr 6.
  • Żaryn J., Paszport Kemnitza, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, marzec 2005, nr 3.
  • Żebrowski M., Jerzy Giedroyć. Życie przed „Kulturą”, Kraków 2012.

Polish nationalism students’ corporations fraternity organizations Myśl Mocarstwowa Młodzież Wszechpolska bratnia pomoc ruch studencki korporacje akademickie obóz narodowy

Message to:

 

 

© 2017 Adam Marszałek Publishing House. All rights reserved.

Projekt i wykonanie Pollyart