O dowodach nielegalnych z perspektywy artykułu 51 ustęp 4 Konstytucji RP

The Status of Illegal Evidence from the Perspective of Article 51 section 4 of the Constitution of the Constitution of the Republic of Poland

Understanding the Constitution as the essential act of a legal system prompts us to seek answers to even the most difficult questions in it. One of them is the problem of the status of illegal evidence, the use of which, although facilitating court proceedings, raises doubts from the perspective of constitutional principles. Therefore, this study’s task is to establish the status of such evidence from the perspective of Art. 51.4 of the Constitution, taking into account the theoretical and legal distinction between norms shaping the rules of formalization and conventionalization of evidence activities.

Pojmowanie Konstytucji jako podstawowego aktu normatywnego systemu prawnego skłania do poszukiwania w niej odpowiedzi nawet na najtrudniejsze pytania. Jednym z nich jest problem statusu dowodów nielegalnych, których stosowanie choć ułatwiać może prowadzenie postępowań sądowych budzi wątpliwości z perspektywy zasad konstytucyjnych. Dlatego też zadaniem niniejszej pracy jest próba ustalenia statusu takich dowodów z perspektywy art. 51 ust. 4 Konstytucji przy uwzględnieniu teoretycznoprawnego rozróżnienia norm kształtujących reguły formalizacji i konwencjonalizacji czynności dowodowych.

REFERENCES:

• Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa. Komentarz, red. M. Florczak-Wątor, A. Grabowski, Kraków 2021.
• Cora Ł., Aksjologia procesowa a dopuszczalność dowodu z art. 168 a k.p.k., „Państwo i Prawo” 2018, z. 10.
• Czepita S., Reguły konstytutywne a zagadnienia prawoznawstwa, Szczecin 1996.
• Czepita S., Formalizacja a konwencjonalizacja [w:] Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, red. S. Czepita, Szczecin 2006.
• Ereciński T., Weitz K., Prawda i równość stron w postępowaniu cywilnym a orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego [w:] Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego a Kodeks postępowania cywilnego, red. T. Ereciński, K. Weitz, Warszawa 2010.
• Golińska L., Nielegalność uzyskania dowodów w polskim procesie karnym. Zagadnienia definicyjne, „Problemy prawa karnego” 2021, nr 2.
• Gutowski M., Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2017.
• Janusz-Pohl B., O konstrukcji niedopuszczalności czynności karnoprocesowej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2014, nr 4.
• Janusz-Pohl B., Formalizacja i konwencjonalizacja jako instrumenty analizy czynności karnoprocesowych w prawie polskim, Poznań 2017.
• Jasiński W., Nielegalnie uzyskane dowody w procesie karnym, Warszawa 2019.
• Jasiński W. [w:] System Prawa Karnego Procesowego. Dowody, t. VIII, cz. 2, red. P. Hofmański, Warszawa 2019.
• Klich A., Dowód z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2016.
• Krakowiak M., Potajemne nagranie na taśmę jako dowód w postępowaniu cywilnym, „Monitor Prawniczy” 2005, nr 24.
• Lach A., Dopuszczalność dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa w postępowaniu karnym, „Państwo i Prawo” 2014, z. 10.
• Lipiński K., Klauzula uadekwatniająca przesłanki niedopuszczalności dowodu w postępowaniu karnym (art. 168a k.p.k.), „Państwo i Prawo” 2016, z. 11.
• Rychlewska A., O przepisie art. 168a k.p.k. jako przyzwoleniu na korzystanie w ramach procesu karnego z dowodów zdobytych w sposób nielegalny, „Palestra” 2016, nr 5.
• Skorupka A., Pojęcie dowodów bezprawnych [w:] System postępowania cywilnego. Dowody w postępowaniu cywilnym, red. Ł. Błaszczak, Warszawa 2021.
• Skorupka J., Eliminowanie z procesu karnego dowodu zebranego w sposób sprzeczny z ustawą, „Państwo i Prawo” 2011, z. 3.
• Skorupka J., Prawidłowość i proporcjonalność jako kryteria oceny czynności dowodowych, „Palestra” 2019, nr 6.
• Sobolewski Z., Wartość nielegalnie uzyskanego dowodu w postępowaniu karnym, „Annales UMCS” 1976, nr 3.
• Stachurski D., O dopuszczalności dowodów prywatnych w postępowaniu karnym w świetle Konstytucji RP, „Palestra” 2013, nr 3–4.
• Szumił-Kulczycka D., Czynności operacyjno-rozpoznawcze i ich relacje do procesu karnego, Warszawa 2012.
• Wiliński P., Konstytucyjny standard legalności dowodu w procesie karnym [w:] Proces karny w dobie. przemian. Zagadnienia ogólne, red. S. Steinborn, K. Woźniewski, Gdańsk 2018.