Konstytucjonalizm przeciwko demokracji konstytucyjnej? Uwagi na tle Against Constitutionalism Martina Loughlina

Constitutionalism Against Constitutional Democracy? Remarks on Martin Loughlin’s Against Constitutionalism

The subject of the article is a polemic with M. Loughlin’s thesis that constitutionalism as a philosophy of governance can be realized only in one form. Referring to the theory of worldviews, it can be said that the styles of constitutional interpretation stem from different experiences and accompany different practices. Although various doctrines may be united by a commitment to democracy, irreducible social pluralism determines the constant dispute over the best interpretation of the constitution. Constitutional democracy can be one of the forms of constitutionalism, if it is perceived as an interpretative concept.

Przedmiotem artykułu jest polemika z tezą M. Loughlina, iż konstytucjonalizm jako filozofia rządzenia może być urzeczywistniona tylko w jednej formie. Odwołując się do teorii światopoglądów stwierdzić można, że style interpretacji konstytucji wyrastają z odmiennych doświadczeń i towarzyszą odmienny praktykom. Aczkolwiek różnorodne doktryny łączyć może przywiązanie do demokracji, to nieredukowalny pluralizm społeczny determinuje nieustający spór o najlepszą interpretację konstytucji. Demokracja konstytucyjna może stanowić jedną z form konstytucjonalizmu, jeżeli ujmuje się go jako pojęcie interpretacyjne.

REFERENCES:

• Bourdieu P., Medytacje pascaliańskie, przeł. K. Wakar, Warszawa 2006.
• Dilthey W., O istocie filozofii i inne pisma, przeł. E. Paczkowska-Łagowska, Warszawa 1987.
• Dworkin R., Justice for Hedgehogs, Cambridge-London 2011.
• Gadamer H.-G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Warszawa 2004.
• Holmes S., Precommitment and the paradox of democracy [w:] Constitutionalism and De­mocracy, red. J. Elster, R. Slagstad, Cambridge 1993.
• Lefort C., The Question of Democracy [w:] C. Lefort, Democracy and Political Theory, trans. D. Macey, Cambridge 1988.
• Loughlin M., Against Constitutionalism, Cambridge–London 2022.
• Loughlin M., Foundations of Public Law, Oxford–New York 2010.
• Loughlin M., Political Jurisprudence, Oxford 2017.
• Loughlin M., The Idea of Public Law, Oxford–New York 2003.
• Mannheim K., Myśl konserwatywna, przeł. S. Magala, Warszawa 1986.
• Mouffe Ch., Paradoks demokracji, przeł. W. Jach, M. Kamińska, A. Orzechowski, Wro­cław 2005.
• Nietzsche F., O prawdzie i kłamstwie w poza moralnym sensie [w:] F. Nietzsche, Pisma pozostałe 1862–1875, przeł. B. Baran, Kraków 1993.
• Nussbaum M., Rawls’s Political Liberalism. A Reassessment, „Ratio Juris” 2001, vol. 24, nr 1.
• Rawls J., Justice as Fairness. A Restatement, Cambridge-London 2001.
• Taylor Ch., Nowoczesne imaginaria społeczne, przeł. A. Puchlejda i K. Szymaniak, Kra­ków 2010.
• Tushnet M., Review Essay: For Constitutionalism, SSRN: https://ssrn.com/abstract=4209674.