Transitional Justice, the Dual State, and the Rule of Law

In this article, the author argues that the introduction of measures in Poland to remedy violations of the rule of law, particularly regarding the judicial system, does not require so far referring to the principles of transitional justice. The author loosely refers to Ernst Fraenkel’s concept of a dual state which is sometimes used to describe the political reality in contemporary Poland. In a dual state, there are two parallel realities, and apart from politicized organs there may also exist institutions that have not yet been captured by the ruling party, i.e. institutions that do not recognise the current, unconstitutional legal order. Therefore, according to the author, the assessment of the legal legitimacy of certain institutions or persons (including judges), after the restoration of the rule of law in the nearest future, may differ from the classic transition from a completely non-democratic to a democratic regime.

Sprawiedliwość tranzycyjna, podwójne państwo i rządy prawa

W niniejszym artykule autor argumentuje, że wprowadzenie w Polsce środków mających na celu naprawę naruszeń praworządności, w szczególności dotyczących sądownictwa, nie wymaga jak na razie stosowania zasad transitional justice. Autor nawiązuje do koncepcji Ernsta Fraenkela dotyczącej państwa dualnego, która bywa wykorzystywana do opisu rzeczywistości politycznej współczesnej Polski. W państwie dualnym istnieją dwie równoległe rzeczywistości, bo oprócz upolitycznionych organów mogą istnieć instytucje, które nie zostały jeszcze przejęte przez partię rządzącą, czyli instytucje, które nie uznają obowiązującego, pozakonstytucyjnego porządku prawnego. Dlatego też, zdaniem autora, ocena legitymacji prawnej określonych instytucji czy osób (w tym sędziów), po przywróceniu w najbliższym czasie państwa prawa, może różnić się od klasycznego przejścia z reżimu całkowicie niedemokratycznego do demokratycznego.

REFERENCES:

• Drinóczi T., Bień-Kacała A., Illiberal Constitutionalism in Poland and Hungary: The Deterioration of Democracy, Misuse of Human Rights and Abuse of the Rule of Law, Routledge 2020.
• Fraenkel E., Der Doppelstaat, Europäische Verlagsanstalt 1974.
• Koncewicz T.T., From Constitutional to Political Justice: The Tragic Trajectories of the Polish Constitutional Court, VerfBlog, February 27, https://verfassungsblog.de/from-constitutional-to-political-justice-the-tragic-trajectories-of-the-polish-constitutional-court/.
• Krotoszyński M., Modele sprawiedliwości tranzycyjnej, Poznań 2018.
• Levitsky S., Ziblatt D., How Democracies Die: What History Tells Us About Our Future, London 2019.
• Michalik E., Podwójne państwo, wywiad z Ewą Łętowską, https://nno.pl/podwojne-panstwo-rozmowa-z-prof-ewa-letowska.
• Moon C., Narrating Political Reconciliation, London 2008.
• Preysing D., Transitional Justice in Post-Revolutionary Tunisia (2011–2013): How the Past Shapes the Future, Wiesbaden 2016.
• Sadurski W., Poland’s Constitutional Breakdown, Oxford 2019.
• Sajo A., Ruling by Cheating – Governance in Illiberal Democracy, Cambridge 2021.
• Schaap A., Political Reconciliation, Routledge 2005.
• Scheppele K.L., Autocratic Legalism, “The University of Chicago Law Review” 2018.
• Tushnet M., Authoritarian constitutionalism, “Cornell Law Review” 2015, no. 100 (2).
• Zajadło J., Podwójne państwo, https://konstytucyjny.pl/jerzy-zajadlo-podwojne-panstwo.