Rzetelne uzasadnienie wyroku sądowego w kontekście wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 9 marca 2023 r. w sprawie Cupiał przeciwko Polsce

Reliable Justification of the Court Judgment in the Context of the Judgment of the European Court of Human Rights of March 9, 2023 in the Case of Cupial v. Poland

One of the elements of the right to a fair trial is the right of the individual to a reliable justification of the decision in the case, derived from the right to the appropriate shap- ing of the court procedure. The aim of the article is to show that this is a key element in cases where the court adjudicates the rights and freedoms of an individual, setting their limits. In the judgment of March 9, 2023, in the case of Cupial against Poland, the Euro- pean Court of Human Rights emphasized the special role of a reliable justification of the judgment. The author considers this requirement as one of the fundamental guarantees of respecting the rights and freedoms of the individual, which in the context of the dis- cussed case is the freedom of conscience and religion, and the right to ensure children a religious upbringing in accordance with parents convictions. The analysis of the indi- cated issue was made on the basis of the dogmatic-legal method.

Jednym z elementów prawa do sądu jest wywodzone z prawa do odpowiedniego ukształ - towania procedury sądowej prawo jednostki do rzetelnego uzasadnienia rozstrzygnię- cia w sprawie. Celem artykułu jest wykazanie, że jest to element kluczowy w sprawach, w których sąd orzeka o prawach i wolnościach jednostki wyznaczając ich granice. W wy - roku z 9 marca 2023 r. w sprawie Cupiał przeciwko Polsce Europejski Trybunał Praw Człowieka oceniając zarzut naruszenia prawa do rzetelnej procedury sądowej, podkreślił szczególną rolę właściwego uzasadnienia wyroku. Autorka postrzega ten wymóg za jedną z podstawowych gwarancji poszanowania praw i wolności jednostki, którymi w kontekście omawianej sprawy jest wolność sumienia i religii oraz prawo do zapewnie - nia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi prze- konaniami. Analiza wskazanego zagadnienia dokonana została w oparciu o metodę do- gmatyczno-prawną.

REFERENCES:

• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
• Florjanowicz-Błachut P., Standardy należytego uzasadnienia w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Studia Prawnicze” 2014, nr 4.
• Grzelak-Bach K., Rola uzasadnienia sądowego w realizacji prawa do rzetelnego procesu sądowoadministracyjnego – standard strasburski, „Studia Prawnicze” 2014, z. 4.
• Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Prawa człowieka i systemy ich ochrony. Zarys wykładu, Wrocław 2014.
• Jabłoński M., Dostęp do wyroku i uzasadnienia jako element treści prawa do sądu – analiza z punktu widzenia wdrożenia nowych technologii [w:] O. Hałub-Kowalczyk, M. Jabłoński, M. Radajewski, Identyfikacja treści prawa do sądu – wybrane zagadnienia, Wrocław 2019.
• Łętowska E., Pozaprocesowe znaczenie uzasadnienia sądowego, „Państwo i Prawo” 1997, z. 5.
• Łętowska E., Udział trzeciej władzy w dyskursie społecznym – sądy i trybunały najwyższych instancji [w:] Państwo w służbie obywateli. Księga Jubileuszowa Jerzego Świątkiewicza, red. R. Hauser, L. Nawacki, Warszawa 2005.
• Stępień-Załucka B., Prawo do sądu [w:] System ochrony praw człowieka w RP, red. H. Zięba-Załucka, Rzeszów 2015.
• Torbus A., W sprawie braku obowiązku uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej w kontekście prawa do sądu, „Przegląd Sądowy” 2007, nr 1.