Równość materialna w wyborach do Senatu

Material Equality in Senate Elections

The article analyzes the issue of material equality in elections to the Senate. The electoral system in elections to the upper house of parliament in Poland radically violates the principle of material equality of elections. It is characterized by a large disproportion in the size of electoral districts in terms of the number of inhabitants in individual electoral districts. The current division into electoral districts, resulting from the annex to the Electoral Code, violates its provisions. It is also controversial from other points of view. It also raises the question of its compliance with the principle of a democratic state of law.

Artykuł podejmuje analizę problematyki równości materialnej w wyborach do Senatu. System wyborczy w wyborach do izby wyższej parlamentu w Polsce w sposób radyklany narusza zasadę równości materialnej wyborów. Charakteryzuje się on dużą dysproporcją wielkości okręgów wyborczych z punktu widzenia liczby mieszkańców przypadających na poszczególne okręgi wyborcze. Obowiązujący podział na okręgi wyborcze, wynikający z załącznika do Kodeksu wyborczego narusza jego przepisy. Jest także kontrowersyjny z innych punktów widzenia. Rodzi również pytanie o jego zgodność z zasadą demokratycznego państwa prawnego.

REFERENCES:

• Banaszak B., W kwestii racjonalnej liczby posłów i senatorów, „Państwo i Prawo” 1995, nr 5.
• Bożyk S., Senat Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Izby drugie parlamentu, red. E. Zwierzchowski, Białystok 1996.
• Buczkowski J., Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej, Lublin 1998.
• Cebula A., Równość materialna wyborów. Ujęcie klasyczne i rewizjonistyczne, „Studia wyborcze” 2021, t. 32.
• Chmaj M., Prawo wyborcze w Polsce, Warszawa 2023.
• Cześnik M., Flis J., Gendźwiłł A., Haman J., Materska-Sosnowska A., Rakowska-Trela A., Rychard A., Wrzalik M., Zbieranek J., Reguły. Zamiary. Praktyki. Prawo wyborcze i wybory 2017–2020, Warszawa 2022.
• Gebethner S., Wybory jako demokratyczny sposób kreowania organów władzy publicznej [w:] Ustrój i struktura aparatu państwowego i samorządu terytorialnego, red. W. Skrzydło, Warszawa 1997.
• Izdebski H., Reprezentatywność a rola Senatu Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Zasada równości oraz problematyka reprezentatywności w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2012.
• Jarentowski M., Równość w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Uwagi wprowadzające [w:] Zasada równości oraz problematyka reprezentatywności w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2012.
• Piotrowski R., Zasada równości a wybory do Senatu rzeczypospolitej Polskiej [w:] Zasada równości oraz problematyka reprezentatywności w wyborach do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2012.
• Pyrzyńska A., Zadania nadzorcze Państwowej Komisji Wyborczej w polskim prawie wyborczym, Warszawa 2019.
• Składowski K., Zasada równości wyborów a wybory do Senatu w kodeksie wyborczym [w:] Kodeks wyborczy, wstępna ocena, red. K. Skotnicki, Warszawa 2011.
• Skrzydło W., Problemy i kierunki nowelizacji prawa wyborczego w Polsce [w:] Konstytucja. Wybory. Parlament. Studia ofiarowane Zdzisławowi Jaroszowi, red. L. Garlicki, Warszawa 2000.
• Urbaniak K., Okręg wyborczy a realizacja zasady proporcjonalności i równości wyborów [w:] Aktualne problemy prawa wyborczego, red. B. Banaszak, A. Bisztyga, A. Feja- -Paszkiewicz, Zielona Góra 2015.
• Uziębło P., Zasada równości w wyborach do Sejmu RP (wybrane zagadnienia), „Studia wyborcza” 2008, t. VIII.
• Uziębło P., Zasada równości wyborów parlamentarnych w państwach europejskich i południowoamerykańskich, Warszawa 2013.