Centralny Rejestr Wyborców jako przejaw wpływu rozwoju technologii na prawo wyborcze. Uwagi na tle nowelizacji Kodeksu wyborczego z 26 stycznia 2023 r.

Central Register of Voters as a Sign of the Impact of Technological Developments on Electoral Law. Remarks in the Context of the Amendment of the Electoral Code of 26 January 2023

Author verifies the thesis that changes in electoral law in Poland take into account the progress of technology. The subject of the research is the amendment of the Electoral Code of 26 January 2023 in regard to the introduced Central Register of Voters. The conducted analysis shows that the Polish legislator follows the development of technology. This deserves approval, improving the functioning of the electoral bodies, but above all making it easier for voters to participate in the elections. However, as pointed out in the article, the amendment to the Electoral Code has been done in a way that raises a number of questions that need to be kept in mind when assessing it. In addition, the changes to electoral law in the field of technology use raise a certain shortcoming from the point of view of the omission of normative changes regarding alternative voting methods, including e-voting.

W artykule autor weryfikuje tezę, zgodnie z którą zmiany w prawie wyborczym w Polsce uwzględniają postępy technologii. Przedmiotem badawczym jest nowelizacja Kodeksu wyborczego z 26 stycznia 2023 r. w zakresie dotyczącym wprowadzanego do polskiego porządku prawnego Centralnego Rejestru Wyborców. Przeprowadzona analiza wykazuje, że polski ustawodawca, co do zasady podąża za rozwojem technologii. Zasługuje to na aprobatę, usprawniając funkcjonowanie administracji wyborczej, ale przede wszystkim ułatwiając wyborcom uczestnictwo w wyborach. Jednak jak wskazano w artykule, nowelizacja Kodeksu wyborczego została dokonana w sposób budzący wiele wątpliwości, które trzeba mieć na uwadze dokonując jej oceny. Ponadto, zmiany prawa wyborczego na płaszczyźnie wykorzystania technologii budzą pewien niedosyt również z punktu widzenia pominięcia zmian normatywnych w zakresie alternatywnych metod głosowania, w tym również e-votingu.

REFERENCES:

• K.W. Czaplicki et al., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Czaplicki K.W. et al., O potrzebie stabilności prawa wyborczego. Wybrane problemy, Toruń 2009.
• Domańska A., Wrzalik M., Przejawy zasady (nie)uczciwości wyborów na przykładzie wyborów prezydenckich [w:] Dylematy polskiego prawa wyborczego, red. J. Ciapała, A. Pyrzyńska, Warszawa 2021.
• Jackiewicz A., Opinia dotycząca zgodności ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw z Konstytucją, standardami demokratycznego państwa prawa, oraz ewentualnych konsekwencji niezgodności (druk senacki nr 911). Opinie i ekspertyzy OE-443, Warszawa 2023.
• Jackiewicz A., Głosowanie korespondencyjne oraz głosowanie przez pełnomocnika jako alternatywne metody głosowania w świetle polskiego Kodeksu wyborczego, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, nr 20/A.
• Kielin-Maziarz J., Skotnicki K., Restrictions on the Right to Vote in the Pandemic during the Election of the President of the Republic of Poland in 2020, „Białostockie Studia Prawnicze” 2022, vol. 27, nr 2.
• Korycki K., Alternatywne techniki głosowania a frekwencja wyborcza, „Studia Wyborcze” 2017, t. XXIII.
• Michalak B., Czy polski model ciszy wyborczej wymaga zmiany? „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, nr 3 (37).
• Musiał-Karg M., Alternative Voting Methods Through the Example of Postal Voting and E-Voting in Switzerland, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, vol. 2A.
• Musiał-Karg M., Głosowanie elektroniczne jako alternatywna metoda uczestniczenia w wyborach – opinie Polaków, „Political Preferences” 2015, nr 10.
• Musiał-Karg M., Cisza wyborcza w dobie Internetu, „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 3.
• Rakowska A., Skotnicki K., Kodeks wyborczy jako szansa na stabilizację prawa wyborczego [w:] Księga pamiątkowa z okazji obchodów 20-lecia demokratycznych wyborów w Polsce, red. S.J. Jaworski, K.W. Czaplicki, Warszawa 2011.
• Roguska B., Zbieranek J., Opinions of the Poles about Postulated Changes in Electoral Law, „Białostockie Studia Prawnicze” 2016, vol. 20/A.
• Skotnicki K., Instytucja i-votingu w wybranych krajach, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2018, nr 1(57).
• Skotnicki K., Najistotniejsze zmiany w polskim prawie wyborczym w ostatnim ćwierćwieczu [w:] 25 lat demokratycznego prawa wyborczego w Polsce (1991–2016), t. 1, red. W. Hermeliński, B. Tokaj, Warszawa 2016.
• Wiszowaty M.M., Instytucja ciszy wyborczej. Geneza, regulacja prawna, ratio existendi, „Studia Wyborcze” 2012, t. 14.
• Zbieranek J., Alternatywne procedury głosowania w polskim prawie wyborczym – gwarancja zasady powszechności wyborów czy mechanizm zwiększania frekwencji wyborczej?, Warszawa 2013.