O zmienności koncepcji normy demograficznej w wyborach do rad gmin

On the Volatility of the Concept of Demographic Norm in Elections to Municipal Councils

The demographic norm is an institution of high importance from the point of view of the final election results and the detailed rules for conducting the electoral procedure. As an instrument separating majority and proportional electoral systems, it affects the procedure for submitting candidates, the structure of constituencies and the methods of mandates distribution. The aim of the study was to present and evaluate legislative projects regarding the demographic norm in 1990–2018 period. The conducted analysis leads to the conclusion that no unified concept of the demographic norm has been developed, and the cyclical changes within discussed institution are a consequence of the current interests of political parties.

Norma demograficzna stanowi instytucję o istotnym znaczeniu z punktu widzenia ostatecznych wyników wyborów oraz szczegółowych zasad przeprowadzania postępowania wyborczego. Jako instrument rozdzielający systemy większościowy i proporcjonalny, oddziałuje na tryb zgłaszania kandydatów, strukturę okręgów wyborczych oraz metody dystrybucji mandatów. Celem opracowania uczyniono prezentację i ocenę projektów ustawodawczych, mających za przedmiot normę demograficzną w latach 1990–2018. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że nie została wypracowana jednolita koncepcja normy demograficznej, a cykliczne zmiany w tym zakresie mają charakter koniunkturalny.

REFERENCES:

• Balicki R., Zmiana zasad tworzenia okręgów wyborczych w wyborach samorządowych w nowelizacji Kodeksu wyborczego z 2018 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 4 (44).
• Banaszak, Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Buczkowski Ł., Norma demograficzna w wyborach do rad gmin na gruncie Kodeksu wyborczego, „Studia Politologiczne” 2022, vol. 64.
• Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.
• Chruściak R., Proces kształtowania konstytucyjnych regulacji samorządu terytorialnego w Polsce w latach 1989–1997, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 1(23).
• Chruściak, System wyborczy i wybory w Polsce 1989–1998. Parlamentarne spory i dyskusje, Warszawa 1999.
• Dauter B., Uwagi do art. 415 i 416 [w:] K.W. Czaplicki et al., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2018.
• Hermeliński W., Aktualne problemy prawa wyborczego przed wyborami do jednostek samorządu terytorialnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 4 (44).
• Skotnicki K., Przebieg prac nad kodeksem wyborczym [w:] Kodeks wyborczy. Wstępna ocena, red. K. Skotnicki, Warszawa 2011.
• Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.
• Raciborski, Polskie wybory. Zachowania wyborze społeczeństwa polskiego 1980–1995, Warszawa 1997.
• Rakowska-Trela A., Składowski K., Kodeks wyborczy. Komentarz do zmian 2018, Warszawa 2018.
• Rakowska-Trela A., Nowelizacja samorządowego prawa wyborczego z 2018 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 4(44).
• Urbaniak K., Zasada proporcjonalności w samorządowym prawie wyborczym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 4(44).
• Woźnicki M., Ewolucja podstawowych zasad polskiego prawa wyborczego w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego i w wyborach parlamentarnych w Polsce po 1989 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1(53).