Wybrane regulacje profrekwencyjne (propartycypacyjne) w kodeksie wyborczym z perspektywy społecznej oraz prawnokonstytucyjnej

Selected Pro-Frequency (Pro-Participation) Regulations in the Electoral Code from a Social and Legal-Constitutional Perspective

The article analyzes selected amendments to the Electoral Code introduced by the law of January 26, 2023, which aim (according to the drafters) to increase voter turnout. Although the goal of the amendment should be considered legitimate, its implementation raises concerns. The study aims to present the regulations contained in Articles 37e-37g and to assess the doubts related to them, concerning: their procedure (e.g., the short period between the submission of the draft and the start of its consideration, or the vague justification of the proposed changes, or the lack of reference of the justification to objectified data) and their content (e.g., the legitimacy of adopting an age limit of 60 years while omitting residents of urban municipalities deprived of free transportation if in their municipality on election day public transportation does not function, or the distance between the nearest transportation stop and the polling place exceeds 1.5 km)

W artykule dokonano analizy wybranych zmian Kodeksu wyborczego wprowadzonych ustawą z 26 stycznia 2023 r., których celem (zdaniem projektodawców) jest realne podwyższenie frekwencji wyborczej. Mimo, iż tak postawiony cel nowelizacji należy uznać za zasadny, to jednocześnie jego realizacja budzi pewne zastrzeżenia. W związku z powyższym w opracowaniu podjęto się przedstawienia regulacji profrekwencyjnych zawartych w art. 37e-37g oraz oceny związanych z nimi wątpliwości dotyczących przede wszystkim: ich procedowania (np. krótkiego okresu pomiędzy przedłożeniem projektu a rozpoczęciem jego rozpatrywania czy też zbyt ogólnikowego uzasadnienia proponowanych zmian, bądź braku odniesienia uzasadnienia do zobiektywizowanych danych) oraz ich treści (n.p., zasadności przyjęcia granicy wiekowej 60 lat przy jednoczesnym pominięciu osób wykluczonych komunikacyjnie oraz mieszkańców gmin miejskich pozbawionych bezpłatnego przewozu, jeżeli w ich gminie w dzień wyborów transport publiczny nie funkcjonuje, bądź też odległość pomiędzy najbliższym przystankiem komunikacyjnym a lokalem, wyborczym przekracza 1,5 km.)

REFERENCES:

• Bernatek-Zaguła I., Konstytucyjna zasada równości wobec prawa w świetle ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 3.
• Hajduk S., Partycypacja społeczna w zarzadzaniu przestrzennym, Białystok 2021.
• Holzer J., Demografia, PWE, Warszawa 2003.
• Kaźmierczak T., Partycypacja publiczna: pojęcie, ramy teoretyczne [w:] Partycypacja publiczna, O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, red. A. Olech, Warszawa 2011.
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, Komentarz, wyd. 2, red. P. Tuleja, 2021, Lex/el.
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, wyd. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Leszczyńska K., Udział obywateli w wyborach i referendach w Polsce po 1989 roku, „Eastern Review” 2018, t. 7.
• Özsungur F., Handbook of Research on Politicies, Protocols ans Practices for Social Work in the Digital World, Scopus 2021.
• Partycypacja publiczna. Raport o stanie polskich miast, red. P. Pistelok, B. Martela, Warszawa–Kraków 2019.
• Salachna J., Szafranek A., Instytucjonalny udział osób starszych w funkcjonowaniu samorządów terytorialnych: realia i założenia legislacyjne, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2023, t. 85, z. 1.
• Szweda-Lewandowska Z., Demograficzne przesłanki deinstytucjonalizacji opieki długoterminowej [w:] Deinstytucjonalizacja opieki długoterminowej. Cele i wyzwania, red. P. Błędowski, Warszawa 2021.