Reelekcja prezydenta w systemie politycznym Republiki Włoskiej. Od teorii do praktyki

Presidential Re-election in the Political System of the Italian Republic. From Theory to Practice

The Constitution of the Italian Republic, in the section devoted to the head of state, does not refer anywhere to the issue of re-election or term limits. From the beginning of the Italian Republic, the debate on this issue was theoretical in nature, until 2013. Then, for the first time in history, a sitting president was elected for another term. The situation took place again in 2022. These events resulted in the transfer of the topic of re-election from a theoretical to a practical one, being perceived as a real tool in the hands of the electors. The aim of this work was to examine the issue of presidential re-election in the Italian political system. Legal and political analysis has shown that the presidential re-election, which for years was perceived in Italy as an undesirable solution, ultimately contributed twice to the stabilization of the Italian political system.

Konstytucja Republiki Włoskiej w części poświęconej głowie państwa nie odnosi się nigdzie do kwestii reelekcji czy limitu kadencji. Od początku funkcjonowania Republiki Włoskiej debata nad tym zagadnieniem miała charakter teoretyczny, aż do 2013 r. Wtedy po raz pierwszy w historii urzędujący prezydent został wybrany na kolejną kadencję. Sytuacja miała miejsce ponownie w 2022 r. Wydarzenia te skutkowały przeniesieniem tematu reelekcji z gruntu teoretycznego na praktyczny i postrzeganiem tego w kategoriach realnego narzędzia w rękach elektorów. Celem pracy było zbadanie kwestii reelekcji prezydenta w systemie politycznym Włoch. Analiza prawno-politologiczna pokazała, że prezydencka reelekcja, która przez lata była postrzegana we Włoszech jako rozwiązanie niepożądane, ostatecznie przyczyniła się dwukrotnie do stabilizacji włoskiego systemu politycznego.

REFERENCES:

• Baldini G., Don’t Count Your Chickens before They’re Hatched: The 2013 Italian Parliamentary and Presidential Elections, „South European Society and Politics” 2013, vol. 18, nr 4.
• Bankowicz M., System polityczny Republiki Włoskiej [w:] Systemy polityczne 2, red. M. Bankowicz, B. Kosowska-Gąstoł, Kraków 2020.
• Cartabia M., Lupo N., The Constitution of Italy: A Contextual Analysis, Londyn 2022.
• Criscitiello A., The silent constitution: the presidency of Republic between constitutional provisions and actual powers, „Contemporary Italian Politics” 2023, vol. 15, nr 3.
• Domiziano P., Rielezione del Presidente della Repubblica: qualche riflessione (ad un anno dalla rielezione del Presidente Mattarella), „Consulta Online” 2023, nr 1.
• Furno E., Il settennato presidenziale tra rieleggibilità e semestre bianco, „Nomos. Le attualità nel diritto” 2023, nr 1.
• Marangoni F., Kreppel A., From the ‘yellow-red’ to the technocratic government in the pandemic era. The formation and activity of the Draghi government during its first nine months in charge, „Contemporary Italian Politics” 2022, vol. 14, nr 2.
• Massetti E., Farinelli A., From the Porcellum to the Rosatellum: ‘political elite-judicial interaction’ in the Italian laboratory of electoral reforms, „Contemporary Italian Politics” 2019, vol. 11, nr 2.
• Mezzetti L., Diritto costituzionale. Manuale breve. Tutto il programma d’esame con domande e risposte commentate, Mediolan 2013.
• Rolla G., Il sistema costituzionale italiano, Mediolan 2010.
• Lewin L., Democratic Accountability: Why Choice in Politics Is Both Possible and Necessary, Cambridge-Londyn 2007.
• Segni A., Sul metodo di rinnovo dei giudici della Corte costituzionale e sul mandato del Presidente della Repubblica https://archivio.quirinale.it/discorsi-bookreader//discorsi/Segni.html#page/40/mode/2up.
• Tebaldi M., From Notary to Ruler: The Role of the President of the Republic during the Italian Crisis (2010–14), „South European Society and Politics” 2014, vol. 19, nr 4.
• Teotonico V., Note (sul dibato) intorno alla rielezione del Presidente della Repubblica, „Rivista” 2022, nr 2.
• Volpi M., Introduzione. Il Presidente della Repubblica tra presidenzialismo strisciante e presidenzialismo impotente [w:] Il Presidente della Repubblica, red. M. Luciani, M. Volpi, Bolonia 1997.
• Witkowski Z., Prezydent Republiki w systemie ustrojowym współczesnych Włoch, Toruń 1991.
• Witkowski Z., System konstytucyjny Włoch, Warszawa 2006.