Struktura syntaktyczno-chronologiczna artykułu 4 ustęp 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej a bezpośrednie sprawowanie władzy przez Naród

The Syntactic and Chronological Structure of the Article 4 Section 2 of the Constitution of the Republic of Poland and the Direct Power of the Nation

The aim of the article is to logically analyze the normative structure establishing the method of exercising power by the Polish Nation. The provision of Art. 4, sec. 2 of the Constitution of the Republic of Poland was interpreted, and then the obtained results were compared with the case law of the Constitutional Tribunal (CT), the views of the doctrine of legal science and political science. One of the goals is to examine whether there are discrepancies between the theories resulting from the logical analysis and the current scientific and institutional practice. The political science and legal approach to this issue will include, among others, the logical structure of the analyzed provision and its possible supplementation – in the chronological aspect – by the case law of the Constitutional Tribunal. The method of analysis of sentences of formal logic, formal-dogmatic, systemic and institutional-legal was used. The analysis shows that from a logical point of view, the structure of the provision – taking into account the assumptions of, among others, the doctrine of law and the Constitutional Tribunal – tends to a situation in which, according to the assumption, it is always the Nation that will exercise power directly or indirectly.

Celem artykułu jest logiczna analiza konstrukcji normatywnej statuująca metodę sprawowania władzy przez Naród Polski. Dokonano interpretacji przepisu art. 4 ust. 2 Konstytucji RP1 , a następnie porównano uzyskane wyniki z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego (TK), poglądami doktryny nauki prawa oraz nauk o polityce. Jednym z celów jest zbadanie czy istnieją rozbieżności teorii wynikających z analizy logicznej z aktualną praktyką naukową oraz instytucjonalną. Politologiczno-prawne ujęcie tego zagadnienia obejmować będzie m.in. logiczną strukturę analizowanego przepisu oraz ewentualne uzupełnienia jej – w aspekcie chronologicznym – przez orzecznictwo TK. Wykorzystano metodę analizy zdań logiki formalnej, formalno-dogmatyczną, systemową oraz instytucjonalno-prawną. Z przeprowadzonej analizy wynika, że z logicznego punktu widzenia struktura przepisu – biorąc pod uwagę założenia m.in. doktryny prawa oraz TK – dąży do sytuacji, w której wedle założenia, to zawsze Naród w sposób pośredni lub bezpośredni będzie sprawować władzę.

REFERENCES:

• Chrobak P., Referendum akcesyjne do Unii Europejskiej oraz wybory do Parlamentu Europejskiego w Szczecinie na tle Pomorza Zachodniego i Ziemi Lubuskiej w latach 2003– 2014, Poznań 2018.
• Dudek D., Konstytucja i zaufanie, „Przegląd Sejmowy” 2020, nr 1.
• Działocha K., Komentarz do art. 4 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Florczak-Wątor M., Komentarz do art. 4 [w:] Konstytucja RP, t. I: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Górecki D., Finansowy aspekt opieki Senatu RP nad Polonią i Polakami za granicą, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2012, nr 1.
• Hegel G.W.F., Zasady filozofii prawa, Warszawa 1969.
• Kaczorowski P., Państwo – jego geneza, cechy, istota [w:] Wprowadzenie do nauki o państwie, polityce i prawie, red. A. Pogłódek, B. Szmulik, R. Zenderowski, Warszawa 2022.
• Kelsen H., Czysta teoria prawa, Warszawa 2014.
• Kozłowski K., Konstytucyjne i ustawowe podstawy nabycia obywatelstwa polskiego w drodze repatriacji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018, nr 11.
• Mises L., Ludzkie działanie, Warszawa 2011.
• Schmitt C., Dyktatura, Warszawa 2016.
• Schmitt C., Nauka o konstytucji, Warszawa 2013.
• Schmitt C., Nomos ziemi, Warszawa 2019.
• Szmyt A., Normatywny wyraz idei demokracji przedstawicielskiej i bezpośredniej w Konstytucji RP z 1997 roku, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2009, nr 1.
• Św. Augustyn, Państwo Boże, Kraków 2021.
• Tuleja P., Komentarz do art. 4 [w:] P. Czarny, M. Florczak-Wątor, B. Naleziński, P. Radziewicz, P. Tuleja, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2023.