Funkcjonowanie Obwodowych Komisji Wyborczych w Polsce: wyzwania w świetle badań empirycznych

Functioning of Precinct Election Commissions in Poland: Challenges Identified in Empirical Research

This article analyses the functioning of the Precinct Election Commissions (PECs) in Poland, focusing on the identification of key problems and errors that may affect the electoral process. The study, conducted in the form of surveys among local government administration staff at the municipal level, revealed areas that require special attention, such as confirming voters‘ identities, adding them to the voters’ register, and correctly filling in election protocols and preparing deposits. The article points out that there are sometimes problems such as committees working too long due to poor organisation, too few members due to resignations and lack of volunteers, and difficulties in finding voters in the register. The article can contribute to the literature on electoral administration by suggesting developments in the optimisation of the electoral process, in particular the training of OKW members

Niniejszy artykuł analizuje funkcjonowanie obwodowych komisji wyborczych (OKW) w Polsce, koncentrując się na identyfikacji kluczowych problemów oraz błędów w ich działalności, które mogą wpływać na przebieg procesu wyborczego. Badanie, przeprowadzone w formie ankiet wśród pracowników administracji samorządowej na poziomie gminnym, ujawniło obszary wymagające szczególnej uwagi, takie jak potwierdzanie tożsamości wyborców, dopisywanie do spisu wyborców oraz prawidłowe wypełnianie protokołów wyborczych i przygotowanie depozytów. Artykuł wskazuje na występowanie czasami problemów takich jak zbyt długa praca komisji wynikająca ze złej organizacji, zbyt mała liczba członków z powodu rezygnacji i braku chętnych, oraz trudności z wyszukiwaniem wyborców w spisie. Artykuł może stanowić wkład w literaturę dotyczącą administracji wyborczej, sugerując kierunki rozwoju w ramach optymalizacji procesu wyborczego, w szczególności szkolenia członków OKW.

REFERENCES:

• Cześnik M., Gendźwiłł A., Flis J., Haman J., Materska-Sosnowska A., Rakowska-Trela A., Rychard A., Wrzalik M., Zbieranek J., Reguły, zamiary, praktyki. Prawo wyborcze i wybory 2017–20, Warszawa 2022.
• Favreau J.M., Hanks E.K., Improving election poll worker training: Reflections on implementing new ideas for measurable success, „Administrative Theory & Praxis” 2016, t. 38, nr 1, http://dx.doi.org/10.1080/10841806.2016.1115186.
• Gąsior T., Wybrane zagadnienia dotyczące organizacji i funkcjonowania obwodowych komisji wyborczych, „Dyskurs Prawniczy i Administracyjny” 2019, nr 1.
• Gąsior T., Gąsior G., Organizacja wyborów samorządowych – wybrane zagadnienia, Warszawa 2018.
• Gendźwiłł A., Cześnik M., Flis J., Haman J., Materska-Sosnowska A., Michalak B., Pietrzyk P, Zbieranek J., Nieważne głosy, ważny problem: Wyniki badania kart do głosowania z wyborów do sejmików województw 2014, Warszawa 2016.
• Hall T.E., Election Administration [w:] The Oxford Handbook of Electoral Systems, red. E.S. Herron, R.J. Pekkanen, M.S. Shugart, Oxford 2017, https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780190258658.013.9.
• King B.A., Policy and precinct: Citizen evaluations and electoral confidence, „Social Science Quarterly” 2017, t. 98, nr 2.
• Komisja Wenecka, Code of Good Practice in Electoral Matters. Guidelines and Explanatory Report, Wenecja 2002.
• Krauschar K., Ocena wpływu czynnika ludzkiego jako bezpośredniej determinanty funkcjonowania obwodowych komisji wyborczych. Praktyczny zarys problematyki, „Acta Iuris Stetinensis” 2021, t. 34, nr 2.
• Michalak B., Ocena funkcjonalności zmian wprowadzonych do Kodeksu wyborczego w 2018 roku w świetle doświadczeń wyborów samorządowych, „Studia Wyborcze” 2019, nr 28.
• Michalak B., Zbieranek J., Administracja wyborcza w kryzysie. Analiza i rekomendacje na przyszłość [w:] Co się stało 16 listopada? Wybory samorządowe 2014, red. J. Flis, A. Frydrych, A. Gendźwiłł, B. Michalak, J. Rutkowski, A. Rychard, J. Zbieranek, Warszawa 2015.
• ODIHR, Handbook for the Observation of Election Administration, Warszawa 2021.
• Pyrzyńska A., Obwodowe komisje wyborcze w wyborach samorządowych. Wybrane zagadnienia na tle praktyki w wyborów z 2018 r., „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1(53).
• Pyrzyńska A., Zmiany w polskiej administracji wyborczej po nowelizacji Kodeksu wyborczego w 2023 r., „Studia Wyborcze” 2024, nr 37.
• Skotnicki K., Urzędnicy wyborczy. Kilka refleksji o nowej instytucji polskiego prawa wyborczego, „Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem” 2021, t. 13, nr 1.
• Sokala A., Kontrowersje wokół kształtu polskiej administracji wyborczej, „Studia Wyborcze” 2014, nr 18.
• Sokala A., Michalak B., Uziębło P., Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, Warszawa 2013.
• Sokala A., Szmyt A., Polski model administracji wyborczej sukcesem demokratycznej transformacji, „Przegląd Wyborczy. Biuletyn Informacyjny” 2013.
• Watts L., Reexamining Crawford: Poll worker error as a burden on voters, „Washington Law Review” 2014, t. 89.