Konstytucyjna zasada wolności działalności gospodarczej versus konstytucyjny nakaz ochrony środowiska

The constitutional principle of free enterprise vs the constitutional regulation of environmental protection

Therein paper adressed the presentation of the constitutional principle of free enterprise vs. environmental protection. The issue of both questions considerate on the constitutional norms of legal system. The proportionality issue, which is based on admission in the limited of above matters, was displayed on the selected examples from judicature and doctrine. On one side, paper illustrates primacy effect of the free of enterprise. On the other, lack of the legislative norms or partial regulations concerning with environmental protection, indicate the inability of realization environmental tasks effectively. It concludes that in certain cases free of enterprise evinces a farreaching value than environmental protection.

 

 

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zasady wolności działalności gospodarczej oraz nakazu ochrony środowiska na gruncie norm konstytucyjnych, w tym w kontekście wątpliwości związanych z ich wysłowieniem w tekście Konstytucji RP. Na przykładzie wybranego orzecznictwa i doktryny, przedstawiono zasadę proporcjonalności dopuszczającą ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności na linii ochrona środowiska versus wolność działalności gospodarczej. Ponadto, w artykule wskazano niektóre przypadki z judykatury oraz nauki prawa, ilustrujące prymat ochrony środowiska nad wolnością gospodarczą. Dostrzeżono także problem związany z brakiem bądź ,,niepełnym” unormowaniem legislacyjnym z zakresu ochrony środowiska, mogący świadczyć o tym, iż w niektórych przypadkach wolność przedsiębiorczości przejawia się jako wartość donioślejsza niż ochrona środowiska.

REFERENCES:

Literature:

• Baggini J., Fosl P.S., Przybornik etyka, przeł. P. Borkowski, Warszawa 2010.
• Bartniak K., Turystyka- walory krajobrazowe- obszary Natura 2000, [w:] Problemy wdrażania systemu Natura 2000 w Polsce, red. A. Kaźmierska-Patrzyczna, M.A. Król, Szczecin–Łódź–Poznań 2013.
• Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009.
• Ciapała J., Pojmowanie wolności przedsiębiorczości w kontekście współczesnych uwarunkowań, „Państwo i Prawo” 2015, z. 2.
• Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
• Ciechanowicz-McLean J., Ochrona środowiska w działalności gospodarczej, Warszawa 2003.
• Czech T., Zarządzenie pokontrolne organów Inspekcji Ochrony Środowiska, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2011, nr 3.
• Gizbert-Studnicki T., Grabowski A., Normy programowe w konstytucji, [w:] Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
• Granat M., Pojmowanie konstytucyjnych zasad prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Zasady naczelne Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Materiały 52 Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Prawa Konstytucyjnego w Międzyzdrojach (27–29 maja 2010 r.), red. A. Bałaban, P. Mijal, Szczecin 2011.
• Greβler M.W., Etyczne ograniczenia w podejmowaniu i wykonywaniu działalności gospodarczej w prawie polskim i niemieckim, Szczecin 2011.
• Górski M., [w:] Prawo ochrony środowiska, red. M. Górski, Warszawa 2014.
• Handzel-Urbańczyk K., Ograniczenia prawa do podejmowania działalności na terenie objętym ochroną sieci Natura 2000, [w:] Problemy wdrażania systemu Natura 2000 w Polsce, red.
• A. Kaźmierska-Patrzyczna, M.A. Król, Szczecin–Łódź–Poznań 2013.
• Iwańska B., Koncepcja „skargi zbiorowej” w prawie ochrony środowiska, Warszawa 2013.
• Jakimowicz W., Publiczne prawa podmiotowe, Kraków 2002.
• Karpus K., Przegląd orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości i Sądu UE w zakresie środowiska i jego ochrony z pierwszego półrocza 2010 roku, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2010, nr 2.
• Kosieradzka- Federczyk A., Realizacja konstytucyjnych wymogów ochrony środowiska na przykładzie ocen oddziaływania na środowisko, „Zagadnienia Sądownictwa Kon-
  stytucyjnego” 2013, nr 2.
• Krzywoń A., Konstytucja RP a środowisko, „Państwo i Prawo” 2012, z. 8.
• Müllerova H., Ochrona środowiska a Europejski Trybunał Praw Człowieka, „Ochrona Środowiska- Prawo i Polityka” 2010, nr 1.
• Niżnik- Mucha A., Zakaz naruszania istoty konstytucyjnych wolności i praw w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2014.
• Problemy wdrażania systemu Natura 2000 w Polsce, red. A. Kaźmierska- Patrzyczna, M.A. Król, Szczecin–Łódź–Poznań 2013.
• Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 2006.
• Sarnecki P., Normy programowe w konstytucji i odpowiadające im wolności obywatelskie, [w:] Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenie i inspiracje, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
• Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenie i inspiracje, red. L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
• Stępkowski A., Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej. Sądowa kontrola władzy dyskrecjonalnej w nowoczesnej Europie, Warszawa 2010.
• Tuleja P., Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Kraków 2003.
• Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
• Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.
• Zasady naczelne Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. Materiały 52 Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Prawa Konstytucyjnego w Międzyzdrojach (27–29 maja 2010 r.), red. A. Bałaban, P. Mijal, Szczecin 2011.
• Zieliński M., Konstytucyjne zasady prawa, [w:] Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.