Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia w świetle orzecznictwa włoskiego Sądu Konstytucyjnego

Constitutional right to health care in jurisprudence  of the Italian Constitutional Court

The right to health care in the Constitution of the Italian Republic holds a special position among the rights and freedoms while the Italian Constitutional Court has many times dealt with this problem in its judicial practice. The article focuses on the analysis of the selected case law of the Italian Constitutional Court in relation to health care, in particular the one relating to the issue of involuntary treatment and the principle of patient consent to health care, the limits of forced medical treatment, basic levels of health services as well as the constitutionality of the regulations relating to the issue of artificial fertilization (in vitro).

Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia w świetle orzecznictwa włoskiego Sądu Konstytucyjnego

Prawo do ochrony zdrowia w Konstytucji Republiki Włoskiej zajmuje wśród praw i wolności pozycję szczególną, a włoski Sąd Konstytucyjny wielokrotnie zajmował się tą problematyką w swojej praktyce orzeczniczej. W artykule poddano analizie wybrane orzecznictwo włoskiego Sądu Konstytucyjnego z zakresu ochrony zdrowia, w szczególności odnoszące się do problematyki przymusowego leczenia i związanej z nim zasady wyrażania zgody przez pacjenta na świadczenia zdrowotne, granic uporczywej terapii, podstawowych poziomów świadczeń zdrowotnych, jak również konstytucyjności przepisów dotyczących problematyki sztucznego zapłodnienia (in vitro).

REFERENCES:

Literature:

• Alpa G., La protezione della salute e il risarcimento del danno alla persona in una prospettiva europea, [w:] Cittadinanza, corti e salute, red. R. Balduzzi, CEDAM 2007.
• Antoniazzi S., Riforma del titolo quinto della Costituzione e „tutela della salute”: le prospettive offerte dalle nuove competenze regionali per la materia sanitaria, „Il diritto dell’economia” 2003, nr 1. 
• Banchero A., I livelli essenziali delle prestazioni nell’ambito dei sercizi alla persona: dalla tutela della salute alla protezione sociale, „Quaderni regionali” 2008, nr 2.
• Bosek L., Refleksje wokół prawnych uwarunkowań wspomaganej prokreacji, „Diametros” 2009, nr 20.
• Cartabia M., La giurisprudenzacostituzionalerelativaall’art. 32, secondo comma, della Costituzioneitaliana, „QuaderniCostituzionali” 2012, nr 2.
• Contini G., Na marginesie 60. rocznicy uchwalenia Konstytucji Republiki Włoskiej, „Toruńskie Studia Polsko-Włoskie V”, red. Z. Witkowski i C. Bronowski, Toruń 2009.
• D’Aloia A., Torretta P., La procreazione come diritto della persona, [w:] Il governo del corpo, Tom II, red. S. Canestrari, G. Ferrando, C. M. Mazzoni, S. Rodotà, P. Zatti, Milano 2011.
• Deias F., I livelli essenziali di assistenza. Concetti generali, normative di riferimento, esperienze comparate, „Sanita pubblica e privata” 2007, nr 1.
• Falco G. de, Danno e risarcimento patrimoniale, morale, biologico, esistenziale, „Ambiente e sicurezza sul lavoro” 2007, nr 7–8.
• Ferrando G., Dirittoalla salute e autodeterminazionetradirittoeuropeo e costituzione, „Politica del Diritto” 2012, nr 1.
• Ferraro B., Profili della disciplina sulla fecondazione medicalmente assistita, „Diritto di famiglia e delle persone” 2005, nr 1.
• Flick G. M., Pięćdziesiąt lat włoskiego sądu konstytucyjnego, „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 6.
• Gardocka T., Wokół wspomaganego rozrodu człowieka, czyli o regulowaniu tak zwanego zapłodnienia in vitro, „Medyczna Wokanda” 2010, nr 2.
• Grillo C. M., La tutela della salute tra stato e regioni (alcuni interventi della Corte Costituzionale in attesa della devolution), „Rivista Ambiente e Lavoro” 2005, nr 7.
• Morana D., I  diritti a  prestazione in tempo do  crisi: istruzione e salute al vaglio dell’effettività, „Rivista Associazione Italiana dei Costituzionalisti” 2013, nr 4.
• Pasqualino T., Consenso e rifiuto nei trattamenti sanitari: profili risarcitori, „La Responsabilità Civile” 2011, nr 3.
• Rubertini B.C., Giustizia sociale e diritto alla salute per tutti, „Inchiesta luglio settembre” 2009, nr 172.
• Scilari M., L’articolo 32, primo comma, della Costituzione Italiana nell interpretazione della Corte Costituizionale, „Revista Juridica de Los Derechos Sociales” 2012, nr 2.
• Simoni A., Longo E., Commento all’ art. 32’, [w:] Commento alla Costituzione, red. R. Bifulco, A. Celotto, M. Olivetti, Torino 2006.
• Sorrentino F., Diritto alla salute e trattamenti sanitari; sulla facolta del malato d’interrompere le cure (tra art. 32 Cost. E.C.P.), „Quaderni regionali” 2007, nr 1–2.
• Teresi F., Bioetica e diritto. Aspetticostiituzionali, „Aggiornamenti sociali” 2000, nr 4.
• Urbaniak M., Konstytucyjne wolności i prawa socjalne oraz ekonomiczne w Polsce i we Włoszech. Analiza prawnoporównawcza, Toruń 2009.
• Urbaniak M., Prawo do ochrony zdrowia w Konstytucji Republiki Włoskiej, „Prawo i Medycyna” 2009, nr 1.
• Viceconte N., La sospensione delle terapie salvavita: rifiuto delle cure o eutanasia? Riflessioni su autodeterminazione e diritto alla vita nella giurisprudenza delle corti italiane, „Rivista Associazione Italiana dei Costituzionalisti” 2011, nr 1.
• Wawrzyniak J., Opinia w sprawie kognicji Sądu Konstytucyjnego Republiki Włoskiej w zakresie prawa wtórnego UE, „Zeszyty Prawnicze” 2011, nr 2.
• Witkowski Z., Ustrój konstytucyjny współczesnych Włoch w aktualnej fazie jego przemian 1989–2004, Toruń 2004.
• Włodarczyk C., Poździoch S., Systemy zdrowotne. Zarys problematyki, Kraków 2001.
• Zubik M., Problem aborcji w dokumentach i orzecznictwie sądowym, Warszawa 1997.