Dura lex sed lex? Kilka uwag o stosowaniu przepisów dotyczących darowizn kościelnych w świetle konstytucji, doktryny i praktyki administracyjno-sądowej

A handful of comments on the legal differentiation of church donations  in the light of administrative and court practice

The article concerns the controversy continuing for many years around the donations presented to ecclesiastical legal persons. In March 2005 the dispute seemed to be finished by the decision of the Financial Chamber of the Supreme Administrative Court. Yet the amendments to the Act on personal income tax from natural persons and changing other acts from 30th June 2005 only aggravated the controversy, especially as its Art.26 section 6d is excessively incoherent and breaking the principles of correct legislative technique. Moreover, the judicature of administrative courts, adjudicating the complaints lodged against tax chambers, in fact always to the disadvantage of the taxpayer, raises serious interpretative doubts. The author asks important questions de lege ferenda, pointing at the same time to the fact of the legislator tolerating serious legal gaps, which turns against the taxpayer in court practice.

Dura lex sed lex? Kilka uwag o stosowaniu przepisów dotyczących darowizn kościelnych w świetle konstytucji, doktryny i praktyki administracyjno-sądowej

Artykuł dotyczy sporu, jaki zarysował się w doktrynie między sądową interpretacją przepisów podatkowych, dotyczących darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych a art. 25 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. W marcu 2005 r. wydawało się, że spór ten został rozstrzygnięty wraz z podjęciem na ten temat uchwały przez Izbę Finansową NSA. Jednakże nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw, dokonana dnia 30 czerwca 2005 r., spór ten pogłębia, zwłaszcza, że art. 26 ust. 6d należy ocenić jako wybitnie niespójny i łamiący wszelkie zasady prawidłowej techniki legislacyjnej. Poważne wątpliwości interpretacyjne wzbudza także linia orzecznicza sądów administracyjnych, rozstrzygających skargi na decyzje izb skarbowych zawsze na niekorzyść podatnika. Autorka stawia ważne pytania de lege ferenda i wskazuje jednocześnie na tolerowanie przez ustawodawcę poważnych luk w prawie podatkowym, które w praktyce administracyjnej i sądowej obracają się – wbrew doktrynie – przeciwko podatnikom.

REFERENCES:

Literature:

• Brzeziński B., Ex iura non oritatur ius, [w:] Ex iniura non oritur ius. Księga ku czci profesora Wojciecha Łączkowskiego, red. A. Gomułowicz, J. Małecki, Poznań 2003.
• Grzymisławska-Cybulska M., Bezczynność organów i przewlekłość postępowania administracyjnego w świetle nowelizacji z 3 grudnia 2010 r., „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2012, nr 5.
• Karczyński Ł., Podstawowe zasady prawa podatkowego, Gdańsk 2007.
• Korycka-Zirk M., Teorie zasad prawa a zasada proporcjonalności, Warszawa 2012.
• Kosikowski C., Recenzja książki A. Gomułowicza pt. Podatki a etyka, „Państwo i Prawo” 2013, nr 12.
• Kulicki J., Zasady przyzwoitej legislacji w procesie stanowienia prawa podatkowego, „Analizy”, Biuro Analiz Sejmowych 2010, nr 4.
• Leśniak G., Fiskus kontra ustawy kościelne, „Dziennik Gazeta Prawna”, 13.01.2014.
• Makowski G., Kalendarium zmian prawnych, „Trzeci Sektor” 2006, nr 2.
• Małecki J., Lex falsa lex non est, [w:] Ex iniura non oritur ius. Księga ku czci profesora Wojciecha Łączkowskiego, red. A. Gomułowicz, J. Małecki, Poznań 2003.
• Mastalski R., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 2010.
• Nita A., Wymuszona współpraca podatnika w procesie wymiaru podatku, „Państwo i Prawo” 2013, nr 12.
• Sala-Szczypiński M., Racjonalność pracodawcy a odpowiedzialność za bubel ustawowy, „Studia Prawnicze”, Kraków 2009.
• Skwirowski P., Podaruj sobie ulgę, „Gazeta Wyborcza”, 18.03.2010.
• Skwirowski P., Podatkowe prawo ulgowe, „ Gazeta Wyborcza”, 6.12.2006.
• Społeczne poglądy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, red. M. Borucka-Arctowa, Warszawa–Kraków 1990.
• Strzelec D., Dowody w postępowaniu podatkowym, Warszawa 2013.
• Waniek D., Orzeł i krucyfiks. Eseje o współczesnych podziałach politycznych w Polsce, Toruń 2012.