Parlamentaryzacja marokańskiego systemu rządów na gruncie konstytucji z dnia 29 lipca 2011 r.

The parliamentarisation of the Moroccan system of government  on the basis of the constitution of July 29, 2011

The paper concerns the phenomenon of parliamentarisation of the Moroccan system of government in the light of the constitution of 2011. The act was adopted as a result of civil unrest known as the so-called Arab Spring. The new constitution replaced the basic law of 1996. According to the new constitutional provisions, the role of the monarch has been limited. At the same time, the constitution has improved the position of the government headed by the prime minister. Moreover, the status of the parliament has been changed. By the way of example, the king appoints the prime minister from within the political party, which wins the parliamentary elections, and with a view to their results. In comparison with the previous constitution, the government seems to be more strongly connected with the parliament – especially with the first chamber. The latter has better tools for parliamentary oversight. Currently, the Moroccan system of government is closer to the European model of parliamentarianism.

Parlamentaryzacja marokańskiego systemu rządów na gruncie konstytucji z dnia 29 lipca 2011 r.

Artykuł dotyczy zjawiska parlamentaryzacji marokańskiego systemu rządów na gruncie konstytucji z 2011 r. Do jej uchwalenia doszło w wyniku niepokojów społecznych znanych jako tzw. Arabska Wiosna. Nowa konstytucja zastąpiła ustawę zasadniczą z 1996 r. Zgodnie z nowymi regulacjami konstytucyjnymi pozycja monarchy została ograniczona, jednak nadal pozostaje on kluczowym elementem systemu rządów. Jednocześnie konstytucja wzmocniła pozycję rządu kierowanego przez premiera. Zmianie uległa ponadto pozycja parlamentu. Przykładowo, król mianuje szefa rządu z łona partii politycznej, która zwycięża w wyborach parlamentarnych, i z uwzględnieniem ich wyników. W porównaniu z poprzednią konstytucją rząd wydaje się silniej powiązany z parlamentem – szczególnie z izbą pierwszą. Ta ostatnia posiada lepsze instrumenty kontroli parlamentarnej. Obecnie marokański system rządów pozostaje bliższy europejskiemu modelowi parlamentarnemu.

REFERENCES:

Literature:

• Abdelmoumni F., Le Maroc et le printemps arabe, „Pouvoirs” 2013, nr 145.
• Barbour N., Le problème constitutionnel au Maroc, „Politique Étrangère” 1961, nr 2.
• Basri D., L’évolution constitutionnelle au Maroc depuis 1962, [w:] Trente années de vie constitutionnelle au Maroc, red. D. Basri, M. Rousset, G. Vedel, Paris 1993.
• Benabdallah M.A., Le bicaméralisme dans la Constitution marocaine de 2011, [w:] La Constitution marocaine de 2011. Analyses et commentaires, red. Centre d’Études Internationales, Paris 2012.
• Bendourou O., La nouvelle Constitution marocaine du 29 juillet 2011, „Revue Française de Droit Constitutionnel” 2012, nr 91.
• Boudahrain A., Éléments de droit public marocain, Paris 1994.
• Decroux P., Le souverain du Maroc, législateur, „Revue de l’Occident Musulman et de la Méditerranée” 1967, nr 3.
• Dupret B., Ferrié J.-N., Maroc: le «printemps arabe» de la monarchie, „Moyen-Orient” 2011, nr 12.
• Ferié J.-N., Dupret B., La nouvelle architecture constitutionnelle et les trois désamorçages de la vie politique marocaine, „Confluences Méditerranée” 2011, nr 78.
• Ferrié J.-N., La mise en place de l’«alternance», „Annuaire de l’Afrique du Nord” 1998, t. XXXVII.
• Fougère L., La Constitution marocaine du 7 décembre 1962, „Annuaire de l’Afrique du Nord” 1964, t. I.
• Ławniczak A., Monarchiczne i republikańskie głowy państwa w Europie, Wrocław 2011.
• El Maslouhi A., Séparation des pouvoirs et régime parlementaire dans la nouvelle Constitution marocaine, [w:] La Constitution marocaine de 2011. Analyses et commentaires, red. Centre d’Études Internationales, Paris 2012.
• Maus D., L’exécutif dans la Constitution marocaine de 2011, [w:] La Constitution marocaine de 2011. Analyses et commentaires, red. Centre d’Études Internationales, Paris 2012.
• Melloni D., La Constitution marocaine de 2011: une mutation des ordres politique et juridique marocains, „Pouvoirs” 2013, nr 145.
• Melloni D., Le nouvel ordre constitutionnel marocain: de la „monarchie gouvernante” à la „monarchie parlementaire”?, [w:] La Constitution marocaine de 2011. Analyses et commentaires, red. Centre d’Études Internationales, Paris 2012.
• Popławska E., Recepcja zasad zachodniego konstytucjonalizmu (na przykładzie Maroka), [w:] Zmiany polityczne w państwach arabskich. Wybrane zagadnienia ustrojowe, red. A. Rothert, J. Szymanek, A. Zięba, Warszawa 2012.
• Quermonne J.L., L’alternance au pouvoir, Paris 2003.
• Robert J., L’état d’exception dans la Constitution du Maroc, [w:] Trente années de vie constitutionnelle au Maroc, red. D. Basri, M. Rousset, G. Vedel, Paris 1993.
• Rollinde M., L’alternance démocratique au Maroc: une porte entrouverte, „Confluences Méditerranée” 2004, nr 51.
• Rousset M., L’interprétation des pouvoirs du roi dans la nouvelle Constitution, [w:] La Constitution marocaine de 2011. Analyses et commentaires, red. Centre d’Études Internationales, Paris 2012.
• Torelli M., Le pouvoir royal dans la Constitution, [w:] Trente années de vie constitutionnelle au Maroc, red. D. Basri, M. Rousset, G. Vedel, Paris 1993.
• Vermeren P., Histoire du Maroc depuis l’independance, Paris 2010.