Konstytucyjna zasada równości wobec prawa a korzystanie z praw wyborczych przez osoby ubezwłasnowolnione

Electoral rights of incapacitated people in comparison  to constitutional principle of equality before the law

The aim of this article is to discuss the matter of electoral rights of incapacitated people – with special attention to incapacity caused by psychological disorders (excluding alcoholism and drug addiction). Such a way to deliberate on political rights is caused by legal resolutions of civil law, that are under a discussion to be changed by a special Commission of Civil Law Codification. Commission has been created in a result of EHRC judgment in the case Alajos Kiss v. Hungary in 2010, and polish Constitutional Tribunal judgments. Method used: literature overview.

Konstytucyjna zasada równości wobec prawa a korzystanie z praw wyborczych przez osoby ubezwłasnowolnione

Celem artykułu jest omówienie kwestii związanych z prawami wyborczymi osób ubezwłasnowolnionych, z naciskiem na ubezwłasnowolnienie będące wynikiem choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych (z wyłączeniem pijaństwa lub narkomanii). Takie podejście uzasadnione jest przyjętym założeniem rozpatrzenia aktualnych regulacji w kontekście zmian w przepisach prawa cywilnego, które są przedmiotem prac Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego w zw. z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego oraz orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanym w sprawie Alajos Kiss v. Węgry w 2010 r. Zastosowana metoda: przegląd literatury.

REFERENCES:

Literature:

• Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2014.
• Buczkowski J., Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej, Lublin 1998.
• Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 2011.
• Chmaj M., Równość wobec prawa i zakaz dyskryminacji, [w:] M. Chmaj, L. Leszczyński,
• W. Skrzydło, J. Z. Sobczak, A. Wróbel, Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce, zasady ogólne, T. I, Kraków 2002.
• Dąbrowski M., Ubezwłasnowolnienie a prawo wyborcze w świetle standardów europejskich, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, nr 2–3.
• Ernst U., Ubezwłasnowolnienie, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2010, nr 4.
• Garlicki L., Zasada równości i zakaz dyskryminacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Obywatel – jego wolności i prawa. Zbiór studiów przygotowany z okazji 10-lecia urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich, Biuro RPO, Warszawa 1998.
• Gronowska B., Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, [w:] Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 2013.
• Jasudowicz T., Prawo do wolnych wyborów w byłych europejskich państwach socjalistycznych w świetle orzecznictwa strasburskiego, „Polski Rocznik Praw Człowieka i Prawa
  Humanitarnego” 2011, nr 2.
• Kłak C. P., Realizacja konstytucyjnych środków ochrony godności człowieka, [w:] „Prawo 2, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego”, nr 15, Rzeszów 2004.
• Kropiwnicki R., Pojęcie praw i wolności chronionych w Konstytucji RP, [w:] Prawa człowieka w systemie prawa krajowego, red. A Florczak, B. Bolechow, Toruń 2006.
• Łabno A., Zasada równości i zakaz dyskryminacji, [w:] Wolności i prawa człowieka oraz ich gwarancje w praktyce, red. L. Wiśniewski, Warszawa 2006,
• Łopatka A., Jednostka – jej prawa człowieka, Warszawa 2002.
• Nowicki M., Europejski Trybunał Praw Człowieka: wybór orzeczeń 2010, Warszawa 2011.
• Pajor T., Ochrona osób niepełnosprawnych, ubezwłasnowolnienie, [w:] Studium nad potrzebą ratyfikacji przez Rzeczpospolitą Polską Konwencji o prawach osób niepełno-
  sprawnych, red. K. Kurowski, Łódź 2010.
• Redelbach A., Natura praw człowieka. Strasburskie standardy ich ochrony, Toruń 2001.
• Redelbach A., Prawa naturalne – prawa człowieka – wymiar sprawiedliwości; Polacy wobec Europejskiej Konwencji Paw Człowieka, Toruń 2000.
• Skotnicki K., Zasada powszechności w prawie wyborczym. Zagadnienia z teorii i praktyki, Łódź 2000.
• Skrzydło W., Równość wobec prawa i zakaz dyskryminacji, [w:] M. Chmaj, L. Leszczyński, W. Skrzydło, J. Z. Sobczak, A. Wróbel, Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce,
  zasady ogólne, T. I, Kraków 2002
• Wieruszewski R., Zasada równości i niedyskryminacji, [w:] Prawa człowieka. Model
• Prawny, red. R. Wieruszewski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.
• Wawrzyniak J., Równość obywateli PRL, Warszawa 1977.
• Wiśniewski L., Prawo a wolność człowieka – pojęcie i konstrukcja prawna, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa 1997.