Inżynieria wyborcza i system wyborczy w kontekście zmian ordynacji wyborczych

Electoral engineering and electoral systems in relation to electoral law revisions

The analysis includes an attempt to represent various remarks associated with the electoral engineering, based on the experience of the Republic of Czech, where brand-new electoral system was adopted in the early 90s. Constitutional engineering was used at first as an instrument of analysis determining if modifications of the former electoral system are possible and how would various revisions influence performance of particular political party’s interests. The analysis led to a conclusion that there is no universal patent for electoral systems. There are no guarantees that the same regulation would function in the exact same manner as it does in the Republic of Czech and in the Republic of Poland, not even mentioning other countries located in different regions or continents. It is obvious that every country requires a sovereign decision in respect to the electoral system. Therefore, proposals of so called specialists suggesting taking over regulations following the British system (relative majority), Irish system (single transferable vote formula), or German system (personalisierte Verhältniswahl) should be recected. Rejection of the above-mentioned proposals stems from the fact that a particular electoral system will function differently in every country, depending on various circumstances.

Inżynieria wyborcza i system wyborczy w kontekście zmian ordynacji wyborczych

Niniejsze opracowanie stanowi próbę przedstawienia szeregu uwag związanych z inżynierią wyborczą, opartych na doświadczeniach Republiki Czeskiej, gdzie na początku lat 90. zeszłego stulecia stworzono zupełnie nowy system wyborczy. Inżynieria wyborcza służyła początkowo analizowaniu czy możliwe są modyfikacje systemu wyborczego i jak różnego rodzaju zmiany wpłyną na realizację interesów określonej partii politycznej. Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, że nie istnieje uniwersalny patent na systemy wyborcze. Nie znajdujemy niestety gwarancji, że ta sama regulacja będzie funkcjonowała w ten sam sposób w Republice Czeskiej i w Rzeczypospolitej Polskiej, nie mówiąc o państwach innych regionów czy kontynentów. Oczywiste jest zatem, że każde państwo musi suwerennie dokonać wyboru systemu wyborczego. Dlatego należy odrzucić sugestie tzw. specjalistów o przejęcie uregulowań wzorowanych na systemie brytyjskim (względna większość), irlandzkim (formuła pojedynczego głosu przenośnego - STV) czy niemieckim (personalisierte Verhältniswahl). Postawa taka wynika ze świadomości, że w każdym państwie określony system wyborczy będzie działał w inny sposób, w zależności od szeregu rozmaitych okoliczności.

REFERENCES:

Literature:

• Jackiewicz Z., Wpływ prawodawcy na wyniki wyborów, "Państwo i Prawo", 1995, z. 3.
• Mac Kenzie W. J. M., Free Elections, An Elementary Textbook. London 1964 (1958).
• Narr M. D., The Law of Suffrage and Elections. Trenton NJ 1880.
• Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, XI. wyd. Toruń 2006.
• Siemieński J., Wnioski zasadnicze do projektu konstytucji i ordynacji wyborczej. Warszawa 1918.
• Svobody E., Člověk a společnost. Praha 1924.