Oddziaływanie standardów strasburskich dotyczących podmiotowych granic wolności wypowiedzi na polski porządek prawny

The effect of the Strasburg standards concerning subjective scope  of boundary of freedom of speech on the polish legal system 

We could hazard statement that in Poland we deal with gradual assimilation of Strasburg standards concerning subjective scope of boundary of freedom of speech. The Constitutional Tribunal noticed in decree of 12th March, 2008 that ‘On the strength of Strasburg judicatures, also polish literature have a stab to doing efforts of compare and digest rules which decided about protection intensity of these values (repute, veneration, privacy – AB’s gloss). […] Elide from differences between decrees concerning obtaining and meaning of particular terms of necessity allowable critique of persons who perform a public function, for years in civil and criminal cases the Supreme Administrative Court and the Supreme Court consistently adopt a position on issue about wider boundary of censure on this kind of persons.’ Purpose of this text is presenting on standards concerning subjective scope of boundary of freedom of speech, established in judicatures of European Court of Human Rights and giving a short sketch of process of assimilation in Poland.

Oddziaływanie standardów strasburskich dotyczących podmiotowych granic wolności wypowiedzi na polski porządek prawny

Można zaryzykować stwierdzenie, iż w Rzeczypospolitej Polskiej mamy do czynienia ze stopniowym recypowaniem standardów strasburskich dotyczących podmiotowych granic wolności wypowiedzi. Jak zauważył Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 12 maja 2008 r.: „Pod wpływem orzecznictwa strasburskiego, również w polskim w piśmiennictwie podejmowane są próby skatalogowania, czy systematyzacji, zasad decydujących o intensywności ochrony tych wartości (dobrego imienia, czci, prywatności – przyp. AB). (…) Abstrahując od różnic występujących pomiędzy niektórymi orzeczeniami co do obowiązywania oraz znaczenia poszczególnych warunków kontratypu dopuszczalnej krytyki osób pełniących funkcje publiczne, stanowisko w sprawie szerszych granic krytyki tego rodzaju podmiotów od lat konsekwentnie zajmuje Naczelny Sąd Administracyjny oraz Sąd Najwyższy i to zarówno w sprawach cywilnych, jak i karnych”. Celem niniejszego tekstu jest prezentacja wypracowanych w orzecznictwie ETPC standardów dotyczących podmiotowych granic wolności wypowiedzi, oraz zarysowanie procesu ich oddziaływania na polski porządek prawny.

REFERENCES:

Literature:

• Banaszak B., Debata Gazety Prawnej: Ochrona prywatności w orzecznictwie polskim i europejskim, „Gazeta Prawna” nr 215 (2085), z dnia 6 listopada 2007
• Biłgorajski A., Glosa do art. 99 ust. 3 Konstytucji RP, Materiały z konferencji: Parlamentaryzm zracjonalizowany w projektach zmian Konstytucji , Lublin 2011 
• Biłgorajski A., Prawda jako granica wolności wypowiedzi w toku kampanii wyborczej (referendalnej), „Przegląd Sejmowy” nr 6, 2009
• Cieślaka W., Górowskiego M., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 25 czerwca 2004 r., „Palestra” nr 1-2, 2006
• Frankiewicz A., Regulacja wolności wypowiedzi w polskim porządku prawnym, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, pod red. B. Banaszaka, A. Preisnera, Warszawa 2002
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wydanie 10, Warszawa 2006
• Kamiński I.C., Media w europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, [w:] Prawo mediów, pod red. J. Barta, R. Markiewicza, A. Matlaka, Warszawa 2008 
• Kamiński I.C., Swoboda wypowiedzi w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, wyd. II zmienione i rozszerzone, Zakamycze 2006 
• Sieńczyło-Chlabicz J., Dozwolona krytyka prasowa osób pełniących funkcje publiczne w orzecznictwie ETPCz, „Europejski Przegląd Sądowy”, Nr 4/2007
• Sieńczyło-Chlabicz J., Granice dozwolonej krytyki działalności osób pełniących funkcje publiczne, „Państwo i Prawo”, z. 6, 2006
• Sokolewicza W., Komentarz do art. 61, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, pod red. L. Garlickiego, T. IV, Warszawa 2005
• Woliński M., Przestępstwo tzw. pomówienia Narodu Polskiego (de lege derogata), „Państwo i Prawo” z. 6, 2009