The normative value of the reference to God and Christianity in the preamble to the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April, 1997

In the preamble of the Constitution of the Republic of Poland (of 2nd April, 1997) legislator refers to God and culture rooted in the Christian heritage of the Nation. The question arises whether the reference to religious elements in the legal text in some way affects the process of applying the law? The answer should be yes. It is not about favoring Christian denominations, or discrimination against people who do not believe in God. The crux is to create law and decode legal principle contained therein, taking into account the Christian moral values. This is due to the centuries-long contribution that Christianity has brought to the cultural and historical heritage of Europe, creating its unique identity. The reference to God highlights the human autonomy towards state and means prohibition of state totalitarianism.

Walor normatywny odwołania do Boga i chrześcijaństwa w preambule Konstytucji RP z 1997 roku

W preambule Konstytucji z 1997 r. ustrojodawca odwołał się do Boga i kultury zakorzenionej w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu. Powstaje pytanie, jakie znaczenie mają przedmiotowe odwołania dla procesu stosowania prawa. Na pewno nie prowadzą one do faworyzowania chrześcijan czy dyskryminacji ludzi niewierzących w Boga. Odwołanie do chrześcijańskiego dziedzictwa przyczynia się raczej do opierania się na chrześcijańskich wartościach przy tworzeniu i aplikacji prawa. Proces ten jest dość naturalny i wynika z dziejowej roli chrześcijaństwa w Europie. Odwołanie do Boga podkreśla z kolei ludzką autonomię wobec państwa i oznacza zakaz totalitaryzmu państwowego.

REFERENCES:

Literature:

• Banaszak B., Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, Warsaw 2012.
• Benedict XVI, Post-synodal apostolic exhortation “Verbum Domini”, https://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/en/apost_exhortations/documents/hf_ben-xvi_exh_20100930_verbum-domini.html
• Benedict XVI, The Listening Heart. Reflections on the Foundations of Law, https://w2.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2011/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20110922_reichstag-berlin.html
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warsaw 2011.
• Gudaszewski G., Struktura narodowo-etniczna, językowa i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warsaw 2015.
• Hrynicki W., Normatywne aspekty nadawania imion w orzecznictwie sądów administracyjnych, “Ius Novum” 2013, No. 3.
• John Paul II, Encyclical letter “Fides et ratio”, https://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_14091998_fides-et-ratio.html
• Kołakowski L., Neutralność i wartości akademickie, [In:] L. Kołakowski, Moje słuszne poglądy na wszystko, Cracow 2000.
• Kupiszewski H., Prawo rzymskie a współczesność, Cracow 2013.
• Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, Lublin 2003.
• Pastoral constitution on the Church in the modern world “Gaudium et spes”, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_en.html (30.11.2018).
• Piechowiak M., Charakter normatywny Preambuły”, [In:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, eds. M. Safjan, L. Bosek, Warsaw 2016.
• Pietrzak M., Demokratyczne świeckie państwo prawne, Warsaw 1999.
• Prawo a wartości. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Nowackiego, eds. I. Bogucka, Z. Tobor, Cracow 2003.
• Rakiewicz F., Poczucie tożsamości narodowej jako dobro osobiste w świetle polskiego prawa cywilnego. Część druga, “Studia Prawa Prywatnego” 2011, No. 3.
• Strzępek K.A., Znaczenie prawne wstępu do konstytucji z 1997 roku. Rozważania oparte na orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warsaw 2013.
• Suchocka H., Polska Konstytucja z 1997 roku jako element europejskiego dziedzictwa konstytucyjnego, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, No. 1.
• Winczorek P., Polska pod rządami Konstytucji z 1997 roku, Warsaw 2006.
• Wolniewicz B., O pojęciu kłamstwa i zasadzie prawdomówności, “Edukacja Filozoficzna” 2012, vol. 54.