Konstytucyjna zasada rzetelności i sprawności działania instytucji publicznych na tle linii orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego w latach 2006–2016

The constitutional principle of the reliability and efficiency of public  institutions in the case law of the Constitutional Court in the years 2006–2016

The article presents selected line of jurisprudence of the Constitutional Court with regard to judgments referring to the reliability and efficiency of public institutions. The principle indicated in its title was expressed by Polish constitutional lawmaker in the preamble to the Polish Constitution of 1997. In the introduction, there are identified various positions of doctrine regarding the normative character of the preamble. Due to the lack of a legal definition the author defines the concept of “fairness” and “efficiency”, and “the integrity of the state” and “the efficiency of the state”. This article in its essential part takes into account judgements of the Constitutional Tribunal issued in 2006–2016. Adopted timing is determined by the judgement oth the Tribunal passed in 2006, where the principle of fairness and efficiency has been called the “principle” and where the Court recognised its normative charcter. The judgments are discussed in chronological order. The aim of this article is to show the substantial meaning of the principle of fairness and efficiency of the state which was provided in discussed court cases. The idea is also to draw attention to the Introduction to the Constitution as its important part.

Konstytucyjna zasada rzetelności i sprawności działania instytucji publicznych na tle linii orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego w latach 2006–2016

Artykuł przedstawia wybraną linię orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego w zakresie wyroków odwołujących się do rzetelności oraz sprawności instytucji publicznych. Zasada zawarta w tytule została wyrażona przez polskiego ustrojodawcę w preambule Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. We wstępie zostają wskazane różne stanowiska doktryny dotyczące normatywnego charakteru preambuły. Ze względu na brak definicji legalnej autorka definiuje pojęcie „rzetelność” oraz „sprawność”, a także „rzetelność państwa” i „sprawność państwa”. Niniejszy artykuł w swojej zasadniczej części uwzględnia orzeczenia TK wydane w latach 2006–2016. Przyjęty czasookres warunkowany jest wydanym w 2006 r. orzeczeniem, w treści którego zasada rzetelności i sprawności została nazwana „zasadą”, a TK uznał jej normatywny charakter. Wyroki zostały omówione w kolejności chronologicznej. Celem artykułu jest wykazanie istoty znaczenia zasady rzetelności i sprawności państwa jakie nadaje jej omawiane orzecznictwo. Założeniem jest również zwrócenie uwagi na Wstęp do Konstytucji RP jako jej istotny fragment.

REFERENCES:

Literature:

• Bożyk S., Etapy rozwoju współczesnego polskiego konstytucjonalizmu, [w:] Prawo konstytucyjne, red. S. Bożyk, Białystok 2014.
• Chybalski P., Opinia do wniosku Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie katalogu osób uprawnionych do otrzymania paszportu dyplomatycznego, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2008, nr 3/4.
• Dąbrówka A., Geller E., Słownik antonimów, Warszawa 1995.
• Dębicka A.J., Sprawność państwa, Warszawa 2008.
• Garlicki L., Wstęp, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. 5, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Gwiżdż A., Wstęp do Konstytucji – zagadnienia prawne, [w:] Charakter i struktura norm Konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.
• Jackiewicz A.I., Prawo do dobrej administracji jako standard europejski, Toruń 2008.
• Kowalik-Bańczyk K., Prawo do obrony w unijnych postępowaniach antymonopolowych w kierunku unifikacji standardów proceduralnych w Unii Europejskiej, Warszawa 2012.
• Małajny R.M., Funkcje państwa i zakres ich konstytucjonalizacji (prolegomena), [w:] W kręgu zagadnień konstytucyjnych. Profesorowi Eugeniuszowi Zwierzchowskiemu w darze, red. M. Kudej, Katowice 1999.
• Małajny R.M., Konstytucja, [w:] Polskie prawo konstytucyjne na tle porównawczym, red. R.M. Małajny,Warszawa 2013.
• Murat L., Rzetelność jako prawne i pozaprawne kryterium kontroli, „Kontrola Państwowa” 2014, nr 4.
• Piechowiak M., Preambuła, [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Rozmaryn S., Konstytucja jako ustawa zasadnicza PRL, Warszawa 1961.
• Seidler G.L., Groszyk H., Pieniążek A., Wprowadzenie do nauki o państwie i prawie, Lublin 2003.
• Sierpowska I., Funkcje kontroli państwowej. Studium prawnoporównawcze, Wrocław 2003.
• Sokolewicz W., Artykuł 203, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. 3, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Strzępek K.A., Znaczenie prawne wstępu do Konstytucji RP z 1997 roku. Rozważania oparte na orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 2013.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Wydanie drugie – rozszerzone, Warszawa 2008.