Inspiracja ustawodawcza w polskim procesie legislacyjnym

Legislative inspiration in the Polish legislative process

The institution of legislative initiative is a key element of the legislative process, because it starts legislative works. This concept has been widely discussed in the doctrine of constitutional law and it is a reason why in this article has been paid special attention to the pre-legislative stage. An attempt was made to distinguish the concept of the legislative inspiration from the legislative initiative. Basic features of a legislative initiative have been identified on the basis of constitutional provisions. Entities and ways to inspire the relevant bodies (which are able to bring a draft of the bill to the Sejm) have been determined under the provisions of various laws.

Inspiracja ustawodawcza w polskim procesie legislacyjnym

Instytucja inicjatywy ustawodawczej jest kluczowym elementem procesu legislacyjnego, bowiem to ona rozpoczyna prace legislacyjne, których efektem końcowym ma być uchwalenie ustawy. Pojęcie to zostało szczegółowo omówione w doktrynie prawa konstytucyjnego, dlatego w niniejszym artykule zwrócono szczególną uwagę na etap prelegislacyjny, który nie jest tak szeroko analizowany w nauce prawa. Podjęto próbę rozróżnienia pojęcia inspiracji ustawodawczej od inicjatywy ustawodawczej. W tym celu zastosowano metodę dogmatyczno – prawną, polegającą na analizie przepisów prawnych. Na podstawie przepisów konstytucyjnych wskazano podstawowe cechy inicjatywy ustawodawczej, a na podstawie przepisów różnych ustaw określono jakie podmioty i w jaki sposób mogą próbować inspirować właściwe organy do wniesienia projektu ustawy do Sejmu.

REFERENCES:

Literature:

• Chybalski P., komentarz do art. 118, [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87– –243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Garlicki L., Uwaga do art. 118, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. II, red. L. Garlicki, Warszawa 2001.
• Górzyńska T., Wpływ instytucji nieposiadających inicjatywy ustawodawczej na proces prawotwórczy, [w] Tryb ustawodawczy a jakoś prawa, red J. Wawrzyniak, Warszawa 2005.
• Gubała M., Przykład prawa inspiracji ustawodawczej – artykuł 11a ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, „Kontrola Państwowa” 2016, nr 1.
• Gubała M., Rada Dialogu Społecznego: między inspiracją a inicjatywą, „Rzeczpospolita” z 14 września 2015 r.
• Kruk M., Prawo inicjatywy ustawodawczej w nowej Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 1998, nr 2.
• Krygiel P., Polska scena think tanków w świetle Global Go To Think Tank Index, http://www.sobieski.org.pl/komentarz-is-160/#return-note-8368-4.
• Kudej M., Instytucje polskiego prawa parlamentarnego z zakresu legislacji, Katowice 1995.
• Łętowska E., Nieporozumienie co do społecznej roli Rzecznika Praw Obywatelskich, [w:] Prawo w zmieniającym się społeczeństwie, red. G. Skąpska, Toruń 2000.
• Mazur J., Współpraca Najwyższej Izby Kontroli z Sejmem, „ Kontrola Państwowa” 2015, nr 2.
• Męcina J., Komentarz do ustawy o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, [w:] Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, red. W. Baran, Warszawa 2016.
• Młynarska-Sobaczewska A., Zawodowa działalność lobbingowa, wysłuchanie publiczne i eksperci w sejmowej procedurze ustawodawczej, [w:] Kontrola legalności ustawy w Sejmie, red. P. Radziewicz, Warszawa 2015.
• Stębelski M., Komentarz do art. 202, [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87– –243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
• Szmyt A., W sprawie inicjatywy ustawodawczej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1986, nr 2.
• Świątkiewicz J., Rzecznik Praw Obywatelskich w polskim systemie prawnym. Stan prawny na 30 czerwca 2001,Warszawa 2001.
• Trociuk S., Komentarz do ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, Uwaga do art.16, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2014.
• Wawrzyniak J., Inicjatywa ustawodawcza – teoria, prawo, praktyka, [w] Tryb ustawodawczy a jakoś prawa, red. J. Wawrzyniak, Warszawa 2005.
• Winczorek P., O lobbingu bez pośpiechu, „Rzeczpospolita” z 3 sierpnia 2004 r.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., wyd. 2, Warszawa 2000.
• Wołpiuk W. J., Lobbing a demokratyczne formy wpływu na stanowienie prawa, [w] Tryb ustawodawczy a jakoś prawa, red. J. Wawrzyniak, Warszawa 2005.
• Wróbel W., Wpływ orzecznictwa Sądu Najwyższego na kształtowanie się pojęć i instytucji prawnych, [w:] Orzecznictwo w systemie prawa. II Konferencja Naukowa Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, red. T. Bąkowski, K. Grajewski, J. Warylewski, Warszawa 2008. 
• Zalega K., Lobbing – problem jedynie do uregulowania?, „Kontrola Państwowa” 2003, nr 6.
• Zbrojewska M., Rola i stanowisko prawne Sądu Najwyższego w procesie karnym, Warszawa 2013.
• Zieliński A., Rola rzecznika Praw Obywatelskich w realizacji przepisów konstytucji, [w:] Konstytucja i władza we współczesnym świecie. Doktryna – prawo – praktyka, M. Kruk, J. Trzciński, J. Wawrzyniak, Warszawa 2002.
• Ziętara W., Istota think tanks, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” Sectio K, 2009, vol. XVI.