Referendum w sprawie rozwiązania parlamentu na Łotwie z 2011 roku

The referendum on the dissolution of the parliament held in Latvia on July 23, 2011

Of the numerous direct democracy instruments present in the Latvian Satversme, one of the most interesting solutions is the mechanism of a referendum concerning dissolution of the parliament, initiated by the head of state. A spectacular, and so far the only, example of application of this mechanism was the referendum held on 23 July 2011, as a result of which the Latvian Saeima was dissolved. The article analyzes the constitutional provisions that define this form of direct democracy, taking into account the Latvian political practice. The article focuses on the application of this institution in 2011 and emphasizes the associated social and political conditions. On the background of the Latvian constitutional and political system, in particular the mutual relations between the President of the State and the Saeima, the article presents the importance of this instrument to the Latvian political system and an evaluation of its potential with regard to the system of government.

Referendum w sprawie rozwiązania parlamentu na Łotwie z 2011 roku

Wśród obecnych w łotewskiej Satversme wielu instrumentów demokracji bezpośredniej, jednym z najbardziej interesujących rozwiązań jest wszczynany przez głowę państwa mechanizm referendum w sprawie rozwiązania parlamentu. Spektakularnym i jak dotąd jedynym przykładem zastosowania tej instytucji, było referendum, które odbyło się 23 lipca 2011 r., w wyniku którego rozwiązano łotewską Saeimę. W artykule przeanalizowano regulację konstytucyjną definiującą tę formę demokracji bezpośredniej, uwzględniając przy tym łotewską praktykę ustrojową. Skoncentrowano się na sposobie zastosowania tej instytucji w 2011 r., sygnalizując realia społeczne oraz polityczne temu towarzyszące. Na tle łotewskiego systemu konstytucyjnego oraz politycznego, a w szczególności wzajemnych relacji Prezydenta Państwa oraz Saeimy, przedstawiono znaczenie tego instrumentu dla łotewskiego systemu politycznego oraz ocenę jego potencjału ustrojowego.

REFERENCES:

Literature:

• Balodis R., Pleps J., Financial Crisis and the Constitutionn in Latvia, [w:] Constitutions in the Global Financial Crisis: A Comparative Analysis, red. X. Contiades, Londyn– –Nowy Jork 2016.
• Diŝlers K., Ievads Latvijas Valststiesību Zinātnē, Ryga 1930.
• Dudzińska K., Implikacje referendum w sprawie rozwiązania parlamentu na Łotwie, Biuletyn Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych” 2011, nr 65(814).
• Giżyńska M., Referendum w prawie łotewskim, [w:] Ustroje. Historia i współczesność. Polska – Europa – Ameryka Łacińska: Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Jackowi Czajowskiemu, red. M. Grzybowski, G. Kuca, Kraków 2013.
• Kārkliņa A., Dissolution of Parliament in Latvia: legal regulations and practice, “Jurisprudence” 2013, nr 20(3).
• Kierończyk P., O specyfice pierwszych konstytucji bałtyckich, „Studia Iuridica Toruniensia” 2013, t. XIII.
• Kruma K., Plepa D., Constitutional Law in Latvia, Alphen aan den Rijn 2016. Osóbka P., Saeima. Parlament Łotwy, Warszawa 2016.
• Osóbka P., System konstytucyjny Łotwy, Warszawa 2016.
• Pleps J., The Application of Article 48 of the Constitution of Latvia, [w:] Rozważania nad problemami współczesnych społeczeństw demokratycznych (praca zbiorowa), Płock 2010.
• Podolak M., Instytucja referendum w wybranych państwach Europy Środkowej i Wschodniej (1989–2012), Lublin 2014.
• Rodina A., Pleps J., Constitutionalism in Latvia: Reality and Developments, [w:] New Millennium Constitutionalism: Paradigms of Reality and Challenges, Yerevan 2013.
• Rytel-Warzocha A., Referendum ogólnokrajowe w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2011.
• Taube C., Constitutionalism in Estonia, Latvia and Lithuania. A study in comparative constitutional law, Uppsala 2001.
• Więcławski J., Rosjanie na Łotwie – problem statusu i praw obywatelskich rosyjskich mieszkańców Republiki Łotewskiej, Forum Politologiczne” 2007, T. 5.