Przedterminowe zakończenie kadencji jako instrument poszukiwania efektywnej większości parlamentarnej. Uwagi w świetle przepisów Konstytucji Ukrainy

Early termination of the pairlamentary term as an instrument for seeking an effective parliamentary majority. Comments in the light of the provisions of the Constitution of Ukraine

The article discusses the function of early termination of the Parliamentary term consisting of searching for the most effective Parliamentary majority. It was presented in the light of regulations adopted in constitutional law of Ukraine. A mark of lack of positive majority is usually the inability of the Parliament to create the new government. The Constitution of Ukraine provides one more criterion. There was introduced, characteristic only for this state, the institution of legal forcing to create the institutionalized coalition of fractions of deputies covering most of the constitutional composition of the Parliament, under threat of dissolving it by President. The author analyses the effectiveness of this solution in the systemic practice of Ukraine.

Przedterminowe zakończenie kadencji jako instrument poszukiwania efektywnej większości parlamentarnej. Uwagi w świetle przepisów Konstytucji Ukrainy

Artykuł omawia funkcję przedterminowego zakończenia kadencji parlamentu polegającą na poszukiwaniu efektywnej większości parlamentarnej. Ukazana ona została w świetle regulacji przyjętych w prawie konstytucyjnym Ukrainy. Oznaką braku pozytywnej większości jest zwykle niezdolność parlamentu do wyłonienia nowego rządu. Konstytucja Ukrainy przewiduje jeszcze jedno kryterium. Wprowadzono tam charakterystyczną tylko dla tego państwa instytucję prawnego wymuszenia utworzenia zinstytucjonalizowanej koalicji frakcji deputowanych obejmujących większość konstytucyjnego składu parlamentu, pod groźbą jego rozwiązania przez Prezydenta. Autor analizuje skuteczność tego rozwiązania w praktyce ustrojowej Ukrainy.

REFERENCES:

Literature:

• Antoszewski A., Rozwiązanie parlamentu przed upływem kadencji i przedterminowe wybory parlamentarne w Europie Środkowej i Wschodniej, [w:] Ustroje tradycje i porównania. Księga jubileuszowa dedykowana prof.dr. hab Marianowi Grzybowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. P. Mikuli, A. Kulig, J. Karp, G. Kuca, Warszawa 2015.
• Baluk W., Koalicje gabinetowe na Ukrainie w latach 2002–2012, Lublin 2012.
• Bień-Kacała A., Rączka M., Przedterminowe zakończenie pełnomocnictw parlamentu na przykładzie Polski i Czech, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, nr 2–3.
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997.
• Eckhardt K., Konstytucjonalizacja instytucji większości parlamentarnej na Ukrainie, „Współczesne prawo” 2017, nr 2.
• Esmein A., Prawo konstytucyjne, Warszawa 1921.
• Konstytucja Ukrainy uchwalona na piątej sesji Rady Najwyższej Ukrainy 28 czerwca 1996. Wstęp i tłumaczenie E. Toczek, Warszawa 1999.
• Lewin I., Prawo rozwiązywania ciał ustawodawczych. Studium z prawa konstytucyjnego, Lwów, 1935.
• Ławniczak A., Masternak-Kubiak M., Zasada kadencyjności Sejmu – wybrane problemy, „Przegląd Sejmowy” 2002, nr 3.
• Małajny R., Rozwiązanie legislatywy w systemie parlamentarnym, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 2.
• Mojak R., Republika Ukrainy, [w:] Ustroje państw współczesnych, t. 2, red. E. Gdulewicz, Lublin 2002.
• Olecho A., Zmiany w konstytucji Ukrainy, [w:] Aktualne problemy reform konstytucyjnych, red. S. Bożyk, Białystok 2013.
• Olszański T.A., Iwański T., Ukraina: Nowy rząd rezultatem kompromisu prezydenta i oligarchów, Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Analizy 20.04.2014r.
• Rączka M., Rozwiązanie parlamentu przed upływem kadencji w polskim i włoskim prawie konstytucyjnym, Toruń 2010.
• Skrzydło W., Rozwiązanie Sejmu i jego prawne konsekwencje, „Przegląd Sejmowy” 1993, nr 2.
• Skrzydło W., Skrócenie kadencji Sejmu, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Stembrowicz J., Rząd w systemie parlamentarnym, Warszawa 1982.
• Szymanek J., Rozwiązanie parlamentu. Uwarunkowania prawne i polityczne, [w:] Instytucje prawa konstytucyjnego w dobie integracji europejskiej. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Marii Kruk, red. J. Wawrzyniak, M. Laskowska, Warszawa 2009.
• Wieciech T., Wpływ ustawy o kadencji parlamentu (Fixed-term Parliament Act, 2011) na brytyjski system rządów, [w:] Konstytucjonalizm w państwach anglosaskich, red. A. Zięba, Kraków 2013.
• Witkowski Z., Rączka M. Rozwiązanie parlamentu przed upływem kadencji we włoskim prawie konstytucyjnym, [w:] Studia z prawa konstytucyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Prof. zw. dr. hab. Wiesławowi Skrzydle, red. J. Posłuszny, J. Buczkowski, K. Eckhardt, Przemyśl-Rzeszów 2009.
• Włodek T., Instytucja rozwiązania parlamentu w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2009.
• Włodek T., Instytucja rozwiązania Rady Najwyższej Ukrainy w Konstytucji z dnia 28 czerwca 1996 r., [w:] Problemy stosowania Konstytucji Polski i Ukrainy, red. M. Granat, J. Sobczak, Lublin 2004.
• Волянська Г., Дострокове припинення повноважень парламенту, http://maidan.org.ua/arch/arch2007/1175694688.html
• Даниляк О.О., Караваєв В.С., Щодо можливості проведення у 2014 році позачергових парламентських виборів. http://www.niss.gov.ua/articles/1551.
• Лінецький С.В., В.П. Крижанівський, Законотворчість: Коментар до Регламенту Верховної Ради України. Частина І, Kijów 2008.
• Мартинюк Р., Інститут парламентської більшості у вітчизняній політикоправовій практиці, „Вибори та демократія” 2010, nr 2–3. Мартишок Р., Інститут дострокового припинення повноважень парламенту перший вітчизняний досвід, http://www.vuzlib.com.ua/articles/book/9320-%D0%86nstitut_dostrokovogo_pripine/1.html.
• Приходько X., Процедура дострокового припинення повноважень парламенту: проблемні питання, „Юридичний журнал” 2008, nr 12.
• Свєтіков О., Про можливість припинення повноважень Верховної Ради: конституційний аналіз, „Права Людини в Україні”, http://khpg.org/index.php?id=1153057543.
• Федоренко В., Інститут позачергових виборів до Верховної Ради України в системі національного конституційного права, „ВІСНИК Центральної виборчої комісії” 2007, nr 3.
• Чуба В.Д., Конституційно-правовий статус коаліції депутатських фракцій у Верховній Раді України: сутнісний і струтурно-функціональний аспекти, „Науковий вісник Ужгородського національного університету” 2016 Серія ПРАВО, Випуск 36.
• Шаповал В.Н., Сpавнителноьное конституционное право, Kijów 2007.
• Шаранич С.С., Досліження проблем стуктури коаліцї депутатських фракцій в Парламенті України в разрізі змін до ст. 61 закону «Про Регламент Верховної Ради України» від 09.03.2010, „Ученые записки Таврического национального университета им. В.И. Вернадского” 2011, Т. 24 (63), № 2.
• Юрковський M., Назарук В., Українсько-польський, польсько-український словник, Kijów 2003.