Refleksje nad polskim modelem parlamentaryzmu

Reflections on the Polish model of parliamentarism

The political system of each country is subject to constant change. The actual position of the state organs may therefore differ from the legal position described in the constitution. The analysis is aimed at determining if this is the case with the first Polish parliament. For this purpose, cases are indicated where the Sejm exceeds its powers or abuses its political position. Research focuses on three functions implemented by the Polish parliament: legislative, control and creative. On this basis, final conclusions are formulated regarding the Sejm, parliamentarism in Poland, laws changing under the influence of political practice, as well as research attitudes allowing to accurately assess the processes taking place.

System polityczny każdego państwa podlega nieustannym zmianom. Faktyczna pozycja organów państwa może w związku z tym odbiegać od pozycji prawnej, opisanej w konstytucji. Analiza ma na celu stwierdzenie, czy w przypadku izby pierwszej polskiego parlamentu mamy do czynienia z takim zjawiskiem. W tym celu zostają wskazane przypadki, w których Sejm przekracza swoje kompetencje lub nadużywa swojej pozycji ustrojowej. Badania skupiają się na trzech funkcja realizowanych przez polski parlament: ustawodawczej, kontrolnej oraz kreacyjnej. Na tej podstawie zostają sformułowane wnioski końcowe, dotyczące Sejmu, parlamentaryzmu w Polsce, prawa zmieniającego się pod wpływem praktyki politycznej, a także postaw badawczych pozwalających trafnie oceniać zachodzące procesy.

REFERENCES:

Literature:

• Garlicki L., Artykuł 95, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. L. Garlicki, Warszawa 1999.
• Grabowska S., Modele odpowiedzialności konstytucyjnej prezydenta we współczesnych państwach europejskich, Toruń 2012.
• Juchniewicz J., Rada Ministrów, [w:] Administracja rządowa w Polsce, red. M. Chmaj, Warszawa 2012.
• Kopińska G., Stanowiska publiczne jako łup polityczny. Polityka personalna w okresie od 16 listopada 2015 do 31 października 2017, Warszawa 2018, http://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Odpowiedzialne%20Panstwo/Stanowiska_publiczne_jako_lup_polityczny.pdf.
• Patyra S., Wotum nieufności wobec ministra jako instrument realizacji funkcji kontrolnej Sejmu,” Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, nr 1.
• Sokolewicz W., Artykuł 157, 158, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I, red. L. Garlicki, Warszawa 1999.
• Uziębło P., Opinia w sprawie realizacji zasady prawidłowej legislacji w ustawie o Sądzie Najwyższym w zakresie jakim obniża ona wiek przejścia w stan spoczynku sędziów już sprawujących funkcje orzecznicze w tym organie, Warszawa, lipiec 2018, http://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Opinia%20-%20obnizenie%20wieku%20przejscia%20w%20stan%20spoczynku%20sedziow%20SN.pdf.