Procedura ustalania porządku dziennego posiedzeń Sejmu RP

The procedure for setting up parliamentary agenda in the Sejm of the People Republic of Poland

The article concerns the procedure for setting up parliamentary agenda in the first chamber of the polish parliament – Sejm. It is composed of five main parts: 1) historical roots, 2) general overview of legal provisions, 3) analysis of normative aspects of the procedure, 4) critical look at the current ideas and assumptions underlying the procedure, 5) propositions de lege ferenda towards change of the model of the procedure. All considerations included in the text go far beyond simple demonstration of how the rules being in force in Poland are formulated. In fact they aim to expose advantages and disadvantages of the solutions in question and by this way to indicate opportunities and directions for future reforms. The author supports such a vision by “reviving” some draft provisions from the past which have never been enacted, however which could have helped make the Sejm to be more pluralistic institution and stop being perceived as a body working too much under pressure of conductive majorities.

W artykule zostało poruszone zagadnienie procedury ustalania porządku posiedzeń pierwszej izby polskiego parlamentu – Sejmu. Składa się on z pięciu części: 1) tła historycznego, 2) ogólnego spojrzenia na przyjęte rozwiązania, 3) analizy regulacji normatywnych, 4) krytycznej oceny założeń leżących u podstaw obowiązujących unormowań, 5) propozycji zmian de lege ferenda obecnego modelu procedury ustalania porządku posiedzeń Sejmu. Jak wynika z powyższego wyliczenia, rozważania zawarte w artykule nie ograniczają się do przedstawienia obowiązujących uregulowań, ale idą znacznie dalej, koncentrując się na wyeksponowaniu ich zalet i wad, a jednocześnie przedstawiając możliwości oraz kierunki ewentualnych reform. Dostrzegając potrzebę wprowadzenia tych ostatnich, autor artykułu powołuje się w tym zakresie na zgłaszane już w przeszłości projekty zmian regulaminu mające na celu nowelizację istniejących rozwiązań. Jego zdaniem, zawarte nich rozwiązania mogłyby przyczynić się do nadania sposobowi działania Sejmu bardziej pluralistycznego charakteru i zarazem „zdjęcia” zeń wizerunku organu poddanego presji ugrupowań rządzących.

REFERENCES:

Literature:

• Cox G.W., Managing Plenary Time: The U.S. Congress in Comparative Perspective, [w:] The Oxford Handbook of the American Congress, red. E. Schickler and F.E. Lee, eds., Oxford 2011.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
• Garlicki L., Zubik M., Idea parlamentaryzmu zracjonalizowanego w praktyce ustrojowej III RP, [w:] Księga pamiątkowa profesora Marcina Kudeja, red. A. Łabno, E. Zwierzchowski, Katowice 2009.
• Koksanowicz G., Prawny model kierownictwa Sejmem w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997, Lublin 2014.
• Kudej M., Zmiany w regulaminie Sejmu dokonane 4 września i 28 października 1997 r., „Przegląd Sejmowy” 1998, nr 3.
• Mojak R., Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2007.
• Mordwiłko J., Nowy regulamin Sejmu z 30 lipca 1992 r. – wykaz i charakterystyka nowych instytucji i rozwiązań parlamentarnych, „Biuletyn Ekspertyzy i Opinie Prawne” 1992, nr 2.
• Mordwiłko J., W sprawie kompetencji kierowniczych organów Sejmu w zakresie tworzenia dziennego porządku posiedzenia, „Ekspertyzy i opinie prawne. Sprawy poselskie” 2003.
• Odrowąż-Sypniewski W., Wykładnia art. 99 ust. 4 regulaminu Sejmu w sprawie rozwiązywania problemów umieszczania w porządku dziennym obrad Sejmu punktów, w stosunku do których nie ma jednolitej opinii Konwentu Seniorów, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, opr. W. Odrowąż-Sypniewski, T. II, Warszawa 2010.
• Pastuszko G., Uwagi w sprawie projektów zmian regulaminu Sejmu dotyczących trybu przeprowadzania debaty parlamentarnej, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016, nr 2.
• Piotrowski P., Procedury ustalenia i zmiany porządku obrad izby w regulaminach parlamentarnych, „Biuletyn BSE. Ekspertyzy i Opinie Prawne” 1996, nr 3.
• Sarnecki P., Komentarz do art. 173, [w:] Komentarz do Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Szmyt, Warszawa 2018.
• Sarnecki P., Status prawny wniosków o uzupełnienie porządku obrad nieuwzględnionych przez Marszałka Sejmu, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, opr. W. Odrowąż-Sypniewski, T. II, Warszawa 2010.
• Skotnicki K., Czy w razie nierozstrzygnięcia przez Sejm wniosków o uzupełnienie porządku dziennego nieuwzględnionych przez Marszałka Sejmu, należy zwoływać posiedzenia Sejmu w celu rozstrzygnięcia tych wniosków przed upływem terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu?, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, opr. W. Odrowąż-Sypniewski, T. II, Warszawa 2010.
• Sokolewicz W., Uwagi w sprawie ustalania porządku dziennego plenarnych obrad Sejmu, „Biuletyn Ekspertyzy i Opinie Prawne” 1992, nr 2.
• Stębelski M., Wnioski o uzupełnienie porządku dziennego nieuwzględnione przez Marszałka Sejmu, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, opr. W. Odrowąż-Sypniewski, T. II, Warszawa 2010.
• Stecker Ch., Agenda Control in Western and Eastern Europe, Paper (first draft) prepared for ECPR joint sessions in Rennes, April 2008.
• Szmyt A., Wybrane zagadnienia ustalania porządku dziennego posiedzenia Sejmu, [w:] A. Szmyt, Elementy praktyki sejmowej pod rządami Konstytucji RP (1997–2007), Gdańsk 2008 The Role of Governments in Legislative Agenda Setting, red. G.Tsebelis, E.B. Rasch, Abingon-New York 2011.
• Zubik M., Czy można traktować termin złożenia poselskiego projektu ustawy jako zgłoszenie wniosku o uzupełnienie porządku dziennego posiedzenia Sejmu o pierwsze czytanie tego projektu ustawy? Czy Marszałek Sejmu jest zobowiązany regulaminem Sejmu do umieszczenia danego projektu ustawy w porządku dziennym obrad Sejmu w ciągu sześciu miesięcy od daty złożenia projektu ustawy?, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, opr. W. Odrowąż-Sypniewski, T. II, Warszawa 2010.
• Zubik M., Organizacja wewnętrzna Sejmu Rzeczypospolitej, Warszawa 2003.