Evolution of the constitutional and legal position of the Marshal of the Sejm of the Republic of Poland

The subject of this article is to present the evolution of the constitutional and legal position of the Marshal of the Sejm, which covers the time from regaining independence by Poland to 1997 when the current constitution came into force. Assuming that both the scope of the competences connected with the operating of the Sejm and the powers beyond that area decide on the political position of the Marshal, the constitutional and regulatory solutions concerning that office were analysed. The result of those analyses proves that the position of the chairman of the Polish Sejm changed significantly over the analysed time. The changing political trends were the most important factor determining the constitutional and legal position of the Marshal of the Sejm. In the normative perspective they were reflected in the constitutional acts which were binding successively in Poland. The Marshal has always had the status of the constitutional body; however, this fact has not always determined his strong position in the Sejm.

Ewolucja prawnoustrojowej pozycji Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Przedmiotem artykułu jest ukazanie ewolucji prawnoustrojowej pozycji Marszałka Sejmu, obejmującej okres od odzyskania przez Polskę niepodległości do czasu wejścia w życie obowiązującej obecnie konstytucji z 1997 r. Przyjmując założenie, że o pozycji ustrojowej Marszałka decyduje zarówno zakres jego kompetencji związanych z funkcjonowaniem Sejmu, jak również jego uprawnienia wychodzące poza ten obszar, analizie poddane zostały rozwiązania konstytucyjne i regulaminowe odnoszące się do tego urzędu. Wynik tych analiz wskazuje, że prawnoustrojowa pozycja przewodniczącego polskiego Sejmu, na przestrzeni analizowanego okresu, ulegała istotnym zmianom. Najważniejszym czynnikiem determinującym prawnoustrojowy status Marszałka Sejmu były zmieniające się trendy ustrojowe, które w płaszczyźnie normatywnej, znajdowały odzwierciedlenie w kolejno obowiązujących w Polsce aktach konstytucyjnych. Marszałek zawsze posiadał status organu konstytucyjnego, jednak ten fakt nie zawsze determinował jego silną pozycję w Sejmie.

REFERENCES:

Literature:

• Ajnenkiel A., Historia sejmu polskiego, t. 2 cz. 2, II Rzeczpospolita, Warszawa 1989.
• Ciemniewski J., Zasady organizacji i funkcjonowania Sejmu Ustawodawczego, [In:] Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej (1947–1952), ed. M. Rybicki, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977.
• Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997.
• Garlicki L., Uwaga 11 do art. 10, [In:] Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, t. II, ed. L. Garlicki, Warszawa 1996.
• Gwiżdż A., Zagadnienia parlamentaryzmu w Polsce Ludowej, Warszawa 1972.
• Koksanowicz G., Prawnoustrojowa pozycja Marszałka Sejmu w okresie II Rzeczypospolitej, “Przegląd Sejmowy” 2003, No. 2.
• Pietrzak M., Rządy parlamentarne w Polsce w latach 1919–1926, Warszawa 1969.
• Polskie prawo konstytucyjne, ed. W. Skrzydło, Lublin 2010.