Scope of Immunity of Members of the Bundestag – A Case Study of a Bundestag Member, Mr. Pofalla

Members of the Bundestag enjoy parliamentary immunity under the Basic Law. The member may be held liable or arrested for an offense punishable by criminal law only if the Bundestag permits it and waives the member’s immunity, unless the member is caught red-handed or on the following day. Since the majority rule also applies here, the decision to waive immunity is decided by the governing majority. This raises the question, especially on the part of members of individual opposition parties, to what principles the Bundestag is subject to when deciding whether or not to waive the immunity of a member of the Bundestag. The Bundestag’s reservation of permission (Genehmigungsvorbehalt) to conduct criminal proceedings according with the jurisprudence of the Federal Constitutional Court serves primarily the benefit of the parliament as a whole. The subjective rights of members of the Bundestag to certain conduct of the Bundestag cannot be derived directly from the Article 46 (2) of the Basic Law. However, pursuant to the second paragraph of Article 46 in conjunction with the second sentence of the Article 38 (1) of the Basic Law, a member of the Bundestag may demand that the Bundestag, deciding whether or not to waive his or her immunity, not be guided by unreasonable and arbitrary motives.

Zakres immunitetu posła do Bundestagu – kazus posła Pofalli

Posłowie do Bundestagu korzystają z zagwarantowanego w Ustawie Zasadniczej immunitetu parlamentarnego. Za czyn zagrożony karą poseł może zostać pociągnięty do odpowiedzialności albo aresztowany tylko wtedy, gdy Bundestag wyrazi na to zgodę i uchyli immunitet, chyba że zostanie on schwytany w chwili popełnienia czynu lub w ciągu następnego dnia. Ponieważ również w tym przypadku ma zastosowanie zasada większości, decyzja o uchyleniu immunitetu leży w gestii większości rządzącej. Powstaje w związku z tym pytanie, szczególnie po stronie deputowanych poszczególnych partii opozycyjnych, jakim zasadom podlega Bundestag przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym uchyleniu immunitetu posła. Przysługujące Bundestagowi zastrzeżenie zezwolenia (Genehmigungsvorbehalt) na przeprowadzenie postępowania karnego, zgodnie z orzecznictwem Federalnego Sądu Konstytucyjnego, służy przede wszystkim parlamentowi jako całości. Z art. 46 ust. 2 Ustawy Zasadniczej nie można wyprowadzić wprost subiektywnych praw posła do określonego zachowania Bundestagu. Może on natomiast, na postawie art. 46 ust. 2 w zw. z art. 38 ust. 1 zd. 2 Ustawy Zasadniczej żądać, aby Bundestag podejmując decyzję o uchyleniu immunitetu, nie kierował się niemerytorycznymi i arbitralnymi motywami.

REFERENCES:

Literature:

• Achterberg N., Schulte M., [in:] Das Bonner Grundgesetz, eds. H. von Mangoldt, F. Klein,
  Ch. Starck, Bd. 2, 4. Auflage, München 2000.
• Balicki R., Immunitet parlamentarny w Niemczech, [in:] Immunitet parlamentarny w wy-
  branych państwach europejskich, eds. S. Grabowska, J. Juchniewicz, Rzeszów 2017.
• Bücker J., Das Parlamentsrecht in der Hierarchie der Rechtsnormen, “Zeitschrift für Par-
  lamentsfragen” 1986, H. 2, 86.
• Butzer H., Die Grundsätze in Immunitätsangelegenheiten im Rechtsquellenkanon des Par-
  lamentsrechts, “Zeitschrift für Parlamentsfragen” 1993, H. 3, 93.
• Dach R., [in:] Bonner Kommentar – Grundgesetz, eds. W. Kahl, Ch. Waldhoff, Ch. Wal-
  ter, R. Dolzer, Heidelberg 2017.
• Degenhart Ch., Staatsrecht I. Staatsorganizationsrecht. Mit Bezügen zum Europarecht,
  34. Auflage, Heidelberg 2018.
• Klein H.H., [in:] Grundgesetz. Kommentar, eds. T. Mauz, G. Dürig, 81. EL September 2017.
• Kretschmer G., Geschäftsordnungen deutscher Volksvertretungen, [in:] Parlamentsrecht
  und Parlamentspraxis, eds. H.-P. Schneider, W. Zeh, Berlin 1989.
• Magiera S., [in:] Bonner Kommentar – Grundgesetz, eds. W. Kahl, Ch. Waldhoff, Ch. Wal-
  ter, R. Dolzer, Heidelberg 2017.
• Magiera S., [in:] Grundgesetz. Kommentar, eds. M. Sachs, München 2014.
• Maunz T., [in:] Grundgesetz, eds. T. Maunz, G. Dürig, München 2003.
• Trute H.-H., [in:] Grundgesetz-Kommentar, eds. I. von Münch, P. Kunig, München 2001.